Tivćani i Kotorani konačno privode karaju obimam posao stavljanja prirodnog dragulja u srcu Boke pod adekvatan režim zaštite
Sekretarijat za uređenje prostora Opštine Tivat priremio je i na javnu raspravu stavio nacrt Odluke o proglašavanju Parka prirode „Vrmac”, kao i nacrt Studije zaštite brda Vrmac.
Ovi dokumenti treba konačno da završe proces koji traje već nekoliko godina, odnosno da efektuiraju inicijativu da se brdo Vrmac na istoimenom poluostrvu koji dijelu Tivatski od Kotorskog zaliva u Boki zaštiti i proglasi prirodnim dobrom. Javna rasprava trajaće do 9.septembra, a cengtralni okrugli sto sa građanima i drugim zainteresvanim subjektima održaće se 1.septembra u multimedijalnij sali Optinje Tivat sa početkom u 10 časova.
Vrmac se se nalazi u unutrašnjem dijelu Bokokotorskog zaliva, ujedno predstavlja i gorski masiv i poluostrvo. Područje budućeg Parka prirode „Vrmac” pripada opštinama Kotor
(12.034.000m2 ili 50,9%) i Tivat (11.579.000m2 ili 49,1%).
U nacrtu odluke stoji da se njome brdo Vrmac proglašava zaštićenim prirodnim dobrom od nacionalnog značaja pod nazivom Park prirode „Vrmac” i da se taj novi park prirode svrstava u II kategoriju zaštićenih prirodnih dobara. Površina zaštićenog prirodnog dobra iznosi 23.610.000m2, i to: zona zaštite I obuhvata 1.310.000m2 ili 5,5%, zona zaštite II obuhvata 7.440.000m2 ili 31,5% i zona zaštite III obuhvata 14.860.000m2 ili 63%, a obuhvataju katastarske parcele upisane u katastarskim opštinama KO Tivat, KO Mrčevac, KO Bogdašići, KO Gornja Lastva, KO Donja Lastva, KO Lepetane u opštini Tivat, odnosno KO Stoliv I, KO Stoliv II, KO Prčanj I, KO Prčanj II, KO Muo I, KO Muo II, KO Škaljari I,
KO Škaljari II, KO Kavač u opštini Kotor.
Područje Vrmca predstavlja prostranu cjelinu koju karakteriše veliko prirodno i kulturno-istorijsko bogatstvo sa izraženim biodiverzitetskim, pejzažnim i kulturnim vrijednostima i obilježjima od nacionalnog i međunarodnog značaja. Sjeverni dio Vrmca koji pripada opštini Kotor nalazi na listi Svjetske baštine UNESCO-a, a južni dio Vrmca koji pripada opštini Tivat ima status njegove „buffer“ zone. Osnovni razlozi i odlike zbog kojih se prostor Vrmca stavlja pod zaštitu su to što je zaštita tog područja definisana kao obavezujuća prostorno planskim i strateškim dokumentima; područje karakteriše autentičnost i autohtonost, izvornost, reprezentativnost, prisustvo endemičnih taksona, raznolikost, bogatstvo prirodnih pojava, fenomena i procesa, integralnost, odnosno funkcionalno jedinstvo, pejzažna atraktivnost, starost, očuvanost područja, zatim ekološki, kulturno-istorijski, obrazovni, naučno-istraživački i razvojni
značaj, i njegova ugroženost.”- ističe u nacrtu Odluke o proglašavanju parka prirode “Vrmac”.
Navodi se da je na tom području registrovano 560 vrsta i podvrsta vaskularnih biljaka od čega je 18 taksona zaštićeno nacionalnim zakonodavstvom, 14 taksona po osnovu CITES konvencije, dok su 13 taksona endemi Balkanskog poluostrva. Takođe, registrovano je 95 vrsta ljekovitih biljaka. Ovdje postoji i 13 međunarodno značajnih tipova staništa, registrovano je prisutvo 107 vrsta gljiva, 24 vrste puševa, 73 vrste dnevnih leptira, 6 vrdsta vodozemaca, 22 vrste gmizavaca, 59 vsrta ptica i 26 vrdta sisara, od kojih su mnoge na listama ugroženih ili zaštićenih nacionalnim zakonodavstvom i međunarodnim propisima i konvencijama.
“Dendofloru područja Vrmca čini 63 taksona, a karakteristične su listopadne šume medunca i bjelograbića, šume kestena, kultivisane sastojine borova, grupacije čempresa, mozaični zasadi maslina, uz značajno prisustvo zimzelenih biljnih vrsta, gdje je čovjekovim djelovanjem tokom istorije stvoren autentični prirodno-kulturni obrazac područja koji predstavlja jedinstvenu interakciju između prirodnih obilježja i ljudske djelatnosti. Vrmac predstavlja područje bogate i slojevite kulturne baštine, sa elementima koji su različiti po tipu i vremenu nastanka, a predstavljaju značajan faktor od interesa za razvoj zaštićenog područja” –piše u nacrtu Odluke.
Kako navode predlagači ovog dokumenta, budući Park prirode “Vrnjac” se stavlja pod zaštitu zbog “sprovođenja adekvatnih mjera zaštite vrsta i staništa i održivog (kontrolisanog) korišćenja prirodnog dobra; očuvanja i unapređenja biološke raznovrsnosti; očuvanja prirodnih svojstava svih segmenata životne sredine; sprečavanja radnji i aktivnosti koje mogu ugroziti biodiverzitet područja; održavanja kulturnog pejzaža, obnove, održavanja i revalorizacije kulturne baštine; strogo kontrolisanog razvoja područja usmjerenog primarno na očuvanje i unapređenje prirodnih vrijednosti;uspostavljanja sistema praćenja zaštite”. Istiće se da će se razvoj ovog Parka prirode zasnivati na usklađivanju ljudskih aktivnosti, ekonomskih i društvenih razvojnih planova, programa I projekata sa definisanim režimom zaštite i smjernicama iz Plana upravljanja Parkom prirode „Vrmac“, kao i održivim korišćenjem zaštićenog prirodnog dobra radi njegovog trajnog očuvanja.
Za privremene upravljače novim Parkom porirode, do osnivanja posebnog novog zajedničkog privrednog subjekta dviju opština koji će se time ubuduće baviti, Odlukom se određuju tivatsko, odnosno kotorsko Komunalno preduzeće za djelove Vrmca koju su u administrativnim granicama opština Tivat, odnosno Kotor.
