Ministarstvo poljoprivrede i ruralnog razvoja, u saradnji sa Institutom za biologiju mora iz Kotora, pokreće intenzivniju edukaciju javnosti o značaju zaštite kamenite obale crnogorskog primorja, koja je posljednjih godina ugrožena masovnim i nesavjesnim vađenjem školjki prstaca.
„Glavni cilj ove inicijative je potreba da se što više ljudi upozna sa štetom koja se čini vađenjem prstaca i podigne svijest, da se zarad sezonske zarade, ugrožava opstanak jednog važnog resursa, a zajedno sa njim uništava i stanište, koje je ujedno i stanište velikog broja drugih organizama“, saopšteno je iz Ministarstva.
Kako navode, na problem uništavanja kamenite obale godinama unazad ukazuju stručnjaci iz Instituta za biologiju mora.
„Riječ je o ilegalnom vađenju prstaca, zbog čega se remeti cjelokupno stanište i dolazi do velikih poremećaja na morskom dnu, tako da sada imamo veliki deo stjenovite obale koji je potpuno ogolio, bez algi i bilo kojih drugih organizama, upozoravaju iz Instituta za biologiju mora“, kaže se u saopštenju.
Kako pojašnjavaju iz Ministarstva, prstaci su duguljaste školjke, smeđe boje, koje oblikom podsjećaju na prst i otuda potiče narodni naziv.
„Žive u stijenama, a prostor za život stvaraju tako što ispuštaju male količine hlorovodonične kiseline, a da bi dostigli dužinu od pet centimetara potrebno im je između deset i 30 godina. Sa druge strane prstaci se sakupljaju razbijanjem stijena u kojima žive, uz pomoć alata kao što su: čekić, dlijeto, pinceta“, kazali su iz Ministarstva.
Razbijanjem stijene, kako dodaju, remeti se prirodna ravnoteža staništa, koje naseljavaju i druge mnogobrojne vrste i za koju su bile potrebni vjekovi da se uspostavi.
„Interesantan je podatak da je za jednu restoransku porciju prstaca mora uništiti oko jedan metar kvadratni stijene, te da je na takvom lokalitetu potrebno više od 20 godina da bi se vratilo u prvobitno stanje. Iz ovih razloga zaštite kamenite obale, Zakonom o morskom ribarstvu i marikulturi u potpunosti je zabranjen ulov i stavljanje u promet na teritoriji Crne Gore, kao i izvoz prstaca“, navodi se u saopštenju.
Iz Ministarstva je saopšteno da je kaznena politika po tom pitanju jako rigorozna i predviđene su novčane kazne od 500 do 20 hiljada EUR za pravna lica, odnosno 250 do hiljadu EUR za fizička lica.
„Intenziviranjem ljetnje turističke sezone, problem sakupljanja prstaca i štete koja se čini na ovaj način postaje izraženiji. U pojedinim ugostiteljskim objektima duž crnogorske obale prstaci se mogu naći u ponudi. Zato je od neizmjernog značaja da se shvati koliko se štete čini kamenitom staništu, zbog gastronomskih prohtjeva“, kazali su iz Ministarstva.
Kako dodaju, bitan je i zdravstveni aspekt ljudi koji konzumiraju te školjke.
„Uzimajući u obzir da se prstaci stavljaju na tržiše u potpunosti na ilegalan način, odnosno da nijesu prošli sanitarnu kontrolu, te na taj način mogu prouzrokovati različite vrste zdravstvenih tegoba, počev od onih stomačnih pa nadalje“, kaže se u saopštenju.
Ministarstvo je pozvalo javnost da doprinose očuvanju životne sredine i sprečavanju nelegalnih aktivnosti vezanih, na način da se inspekciji za morsko ribarstvo prijave aktivnosti vezane za sakupljanje ili stavljanje na tržite prstaca u Crnoj Gori.
