U Zbirci pomorskog naslijedja u Porto Montenegru, u srijedu je priređen svečani program povodom obilježavanja jubileja 100 godina od pobune mornara u Boki Kotorskoj.
Posjetioci i zvanice bili su u prilici vidjeti dokumetarnu izložbu, a u programu su učestvovali Glazbeno prosvjetno društvo Tivat i učenici Muzičke škole Tivat, a događaj su uveličali članovi odreda Bokeljske mornarice i KUD-a Boka.
Na svečanosti su govorili dr Snežana Matijević, predsjednica Opštine Tivat, Aleksandar Andrija Pejović, ministar evropskih poslova i predsjednik Organizacionog odbora, Antun Zbutega admiral Bokeljske mornarice i Dražen Jovanović istoričar i koordinator Zbirke pomorskog naslijedja.
“Slobodarske ideje, vrijednosti koje garantuju dostojanstven život i težnja za stvaranjem društva jednakih, bez obzira na etničku, vjersku ili bilo koju drugu pripadnost – bile su vodilje mornara koji su 1. februara 1918. podigli pobunu. Oni su odlučili preokrenuti stvari u Boki ali i šire, vođeni slobodarskim idejama oni su težili društvu jednakih i vrijednostima koje garantuju dostojanstven život… ” – kazao je Aleksandar Andrija Pejović, ministar evropskih poslova.
On je istakao da ono što se desilo prije sto godina je tu da nas opominje, jer budućnosti nema bez jasne spoznaje prošlosti.
“Ova jubilej univerzalnih ideja koje su tada nosili mornari, a danas nosimo idejama ujedinjene Evrope su nešto što ćemo obilježavati brojnim aktivnostima tokom cijele godine. Počeli smo obilježavanjem u Đenovićima, zatim svečana akademija u Herceg-Novom, izdali smo poštansku marku a danas je u osnovnim i srednjim školama održan čas posvećen pobuni mornara. Proslavu nastavljamo 11. februara u Kotoru, kada ćemo položiti vijenac na spomenik strijeljanim mornarima i izložbom u Istorijskom arhivu Kotor.
Evropska budućnost Crne Gore pruža upravo onaj okvir za koji su se mornari pokušavali izboriti prije jednog vijeka. Danas sto godina kasnije, kroz proces pristupanja EU, Crna Gora je sve bliža ulasku u zajednicu država koje dijele temeljne vrijednosti ljudskog dostojanstva, slobode, demokratije i jednakosti, a koje predstavljaju stubove moderne crnogorske države” – kazao je između ostalog Pejović.
Predsjednica opštine Tivat Snežana Matijević izrazila je zadovoljstvo činjenicom da je obilježavanje vijeka od pobune mornara u Boki upriličeno nizom događaja u sve tri bokeljske opštine.
“Nadam se da ćemo obilježavanje ovog, u evropskoj istoriji poznatog datuma, nastaviti u decenijama koje slijede, čuvajući od zaborava ciljeve pobune i značaj koji je Boka nekad imala na mapama svjetskih sila. Pobuna mornara nas podsjeća na univerzalne vrijednosti, potrebu čovjeka da živi u miru, u blagostanju, u uslovima socijalne pravde i jednakosti. U tome je veličina ovog datuma. Pobunjenici su osuđeni na smrt, ali činejnica da danas ovdje pričamo o idelima za koje su ginuli, govori da su ispunili dio svog zavjeta” – poručila je predsjednica Matijević.
“Obilježavanje ovog značajnog jubileja nije samo izraz dužnog pijeteta prema žrtvama i učesnicima ove pobune, nego i težnja da valorizujemo ideale koji su ih inspirisali u to tragično vrijeme. Oni nijesu tražili samo poboljšanje svojih uslova života, koji su bili izuzetno teški, već prije svega kraj rata i uspostavljanje trajnog mira i međunarodnog poretka koji bi bio zasnovan na pravdi. Ideali mira i pravde su bili trajna težnja brojnih idealista tokom čitave istorije od kojih su mnogi to platili životom poput četiri strijeljana mornara, Františeka Raša , Antona Grabara, Mate Brničevića i Jerka Šišgorića… ” – kazao je admiral Bokeljske mornarice Antun Sbutega.
O istorijskom značaju i toku pobune mornara govorio je istoričar Dražen Jovanović.
Novinarka Sonja Štilet, koja je i vodila program, pročitala je poemu “Pobuna mornara” tivatskog pjesnika Dragana Popadića.
Događaj je organizovan u saradnji Opštine Tivat i organizacionog odbora za proslavu jubileja, a uz podršku kompanije „Adriatic Marinas“ – Porto Montenegro.
Glazbeno prosvijetno društvo Tivat učestvovalo je na komemoraciji davne …
Glazbeno prosvijetno društvo Tivat, bilo je na komemoraciji povodom dvije godine od strijeljana mornara.
Dakle, davne 1920. godine članovi GPD Tivat bili su na čelu sa vijencem jedne duge kolone građana Boke Kotorske koji su tom prilikom odali počast stradalima, zabilježili su hroničari…
