Umjetnička zbirka Instituta “Dr Simo Milošević”, postaće vlasništvo građana Herceg Novog , kada ta zdravstvena ustanova bude privatizovana, izričiti su predsjednik Odbora direktora Ranko Konjević I izvršna direktorica dr Gordana Rajović.
Biće to presedan u Crnoj Gori, jer su prilikom privatizacije velikih kompanija. tivatskog Arsenala i HTP Primorje, hercegnovske HTP Boka I drugih, vrijedne umjetnine koje su bile u njihovim objektima pripale novom vlasniku.
Podsjećamo da je Odbor direktora Instituta krajem 2013.godine donio odluku da zajedno sa Opštinom Herceg Novi osnuje nevladinu fondaciju „Banja Igalo“ sa ciljem da se sačuva fond umjetnina koji broji oko 800 , prije svega slika , ali I drugih djela, procijenjenih , na oko 300 hiljada eura. Djela bi ostala izložena u objektima Instituta, sve dok to novi vlasnik želi. U suprotnom, brigu i smještaj umjetnina preuzela bi Opština, tačnije JU Muzej “Mirko Komnenović i Galerija “Josip Bepo Benković”.
I Skupština opštine Herceg Novi bi, kao drugi osnivač, trebalo da se izjasni o osnivanju nevladine organizacije “Banja Igalo”, ali to do sada nije urađeno. Iz Opštine su kazali da podržavaju plemenitu ideju i da će narednih dana inicirati razgovor sa rukovodstvom Instituta kako bi eventualno dogovorili naredne korake.
U umjetničkoj zbirci Instituta je oko 800 djela koja je popisala stručna komisija u kojoj su bili istoričari umjetnosti dr Aleksandar Saša Čilikov, Nataša Đurović i Nenad Šoškić. Sačinjen je katalog koji sadrži fotografiju, ime autora, tehniku rada, dimenzije, mjesto gdje se nalazi i finansijsku procjenu koju je uradila komisija.
Od osnivanja 1949. Godine, Banja, Zavod, Institut Igalo,kako se mijenjao naziv te ustanove, obogaćivala je svoj prostor umjetničkim djelima. Manji dio je kupljen od istaknutih autora, a veći je poklonjen.
Od maja 1992 do kraja 1996 godine u vrijeme sankacija SRJ, slikarstvo je u Institutu korišćeno kao socioterapija u liječenju pacijenata, većinom djece žrtava rata iz Bosne i Herceggovine. Kroz međunarodni projekat “Djeca u nevolji” pružena je pomoć za preko 4.000 hiljade najmlađih.
Institut je finansirao boravak i slikartski materijal umjetnicima koji su radili u tom programu, a oni su ostavili brojna djela koja I danas krase tu ustanovu. Bio je to povod da tadašnji direktor Milorad Đurović zajedno sa akademskim slikarom prof. Duškom Jeknićem inicira osnivanje SPA galerije Instituta u kojoj je organizovano preko stotinu izložbi i desetak umjetničkih kolonija, a izlagači su na poklon Institutu ostavljali njihova djela.
Zanimljivo je kako je Institut, koji do tada nije imao ni jednu sliku humaniste i ljekara čije ime nosi, došao u posjed vrijednog portreta. Jedan od bivših direktora Instituta , dr Branimir Radojičić otkupio je portret dr Sima Miloševića , rad slikara Jovana Bijelića. Ulje na platnu plaćeno je tada 600 DM, a danas mu je vrijednost desetak puta veća. Dr Radojičić je Institutu poklonio i skulpturu dr Miloševića koju je lično dobio na dar od njegove porodice koja je živjela u Kamenarima na hercegnovskoj rivijeri.
U zbirci Instituta su djela autora koja su značajna umjetnička imena na našim prostorima: Milana Konjovića, Luke Tomanovića, Jovana Bijelića, Đorđa Bata Pravilovića, Luke Tomanovića, Borisa Veriga, Voja Tatara, Luke Berberovića, Naoda Zorića, Anke Burić, Janoša Mesaroša, Milića od Mačve, Ljubomira Popadića, Mihaila Pavlovića, Mišo Vemić, Veska Gagovića, Smaila Bostandžića, Gligora Čemerski, Jure Cekuta, Klavdij Palčić, Marka Musović, Danice Basta, Ljubomira Popadić, Kemala Ramujkića, Pera Nikčevića i mnogih drugih.
Gdje su djela Stanića i Pravilovića?
Odluka da se, prije privatizacije, umjetnička zbirka Instituta pokloni građanima Herceg Novog, koja je do sada nezabilježena u Crnoj Gori, naišla je na odobravanje i podršku stručne i laičke javnosti.
“Vlasništvo nad umjetninama treba da bude svojina grada I države data Inastitutu na korišćenje Niko nema koristi od pohranjivanja slika u neke mračne depoe gradske galerije ili tajkunske dvore. Ni djela Mikelanđela, da Vinčija, Pikasa ne bi vrijedila da ih ne možemo gledati i njima se nadahnjivati “, uvjeren je Đurović.
“Inicijativa je u potpunosti opravdana , a sve te umjetnine zaslužuju da budu sastavni dio zavičajne zbirke”, ističe muzejski kustor me Vojislav Vojo Kilibarda strahujući da bi mogle otići u private ruke, kao što se desilo sa slikama iz objekata HTP Boka. “ Iz Mlječnog restorana u centru grada nestala je sjajna slika Bata Pravilovića, ne zna se gdje je, isto tako I slika Voja Stanića i druga djela velikih imena koja su bile u Bokinom hotelu Igalo. Sve je to otišlo zajedno sa hotelima za male pare , a samo umjetnine su vrijedile jednog hotela”, tvrdi Kilibarda.
Može li biti osujećena inicijativa o poklonu ?
Mnogi strahuju da bi plemenita ideja da umjetnine čiji su autori najpoznatiji umjetnici, postane vlasništvo građana Herceg Novog, mogla da propadne. Naime u toku je privatizacija Instituta. Bilo je najavljeno da će pregovori Vlade i konzorcijuma kojeg čine češka kompanija Philibert.a.s. i kompanija Vile Oliva biznismena Žarka Rakčevića o zaključenju ugovora o prodaji 56,48 odsto akcijskog kapitala Instituta za fizikalnu medicinu, rehabilitaciju i reumatologiju „Dr Simo Milošević“, početi u septembru.
Ukoliko pregovori budu uspješni i promijeni se većinski vlasnik Instituta, za očekivati je da dodje i do promjene u odboru direktora. Novi odbor može poništiti odluku o osnivanju NVO “Banja Igalo”.
Čelnici Instituta su kategorični da se to neće desiti, jer će odluku o poklonu realizovati prije nego novi vlasnik preuzme imovinu.
/Slavica Kosić/
