Podgorička kompanija „Fab Petrol“ moraće da uradi Elaborat procijene uticaja na životnu sredinu za izgradnju komercijalnog privezišta za jahte na lokaciji Stara Račica u Tivtu.
Ta firma tražila je odobrenje da u akvatorijumu ispred katastarske parcele 1596/1 KO Đuraševići na kojoj već posluje ugostiteljski objekat Movida Beach, izgradi „privezište za vezivanje jahti i drugih plovila dužine do 20 metara“.
„U cilju obezbjeđenja potrebnih uslova za adekvatno vezivanje jahti i drugih plovila dužine do 20 metara, tokom cijele godine, potrebno je izgraditi privezište, koje će u bezbjedonosnom, funkcionalnom i estetskom smislu ispuniti sve potrebne uslove za željenu namjenu. Projektovani kapacitet buduće marine, je do 30 vezova za jahte dužine 20 metara, i do 40 vezova za jahte i druga plovila dužine izmedju 6 i 12 metara. U slučaju manjeg broja jahti od 20 metara, kapacitet marine je srazmjerno veći”- stoji u opisu projekta koji je FAB Live dostavio Agenciji za zaštitu prirode (EPA) i Opštini Tivat.
Planiraju da privezište formiraju postavljanjem u moru dva nove plutajuća betonska gata ukupne dužine 104 metra u obliku latiničnog slova “L”, a novi gatovi opremeljni instalacima za spajanje jahti na vodovodnu i elektro-mrežu, dopiraće na 60 metara od postojeće linije obale na tom mjestu. To se drastično razlikuje od urbanističko-tehničkih uslova koje je Fab Petrolu 14.juna izdalo JP Morsko Dobro za postavljanje privremenog objekta na ovoj lokaciji –mobilnog plutajućeg pontona dimenzija 50 sa 4 metara, a čija je namjena “ponta za pristajanje barki”. Sve ovo inače, nalazi se na samo par stiotina metara od tivatskih Solila koja su 2008. godine upisana u Centralni registar zaštićenih objekata prirode za Crnu Goru. Solila su IBA područje, područje od međunarodnog značaja za boravak ptice, Emerald stanište Bernske konvencije, a od 2013. godine su proglašena i Ramsarskim područjem.
Uprkos tome i namjeri da ovdje naprave marinu za 30 brodova koji dimenzijama skoro da spadaju u kategoriju mega-jahti, iz Fab Petrol su u dokumentaciji podnešenoj EPA-i i Opštini Tivat ustvrdili da je “vjerovatnoća uticaja prilikom funkcionisanja projekta je veoma mala, a sam projekat će doprinijeti zaštiti obalne zone i mora od zagađenja”. Oni su na taj način indirektno sugerisali da nije potrebna izrada Elaborata o procjenu uticaja na živiotnu sredinum, što EPA nije prihvatila već je naložila Fab Petrolu da uradi taj dokument.
“Utvrđeno je da će se izradom Elaborata procjene uticaja obezbjediti nedostajuči neophodni podaci, detaljno utvrditi stanje segmenata životne sredine, predvidjeti negativni uticaji projekta na živoitnu sredinu, utvrditi odgovarajuče mjere zaštite životne sredine i definisati program praćenja uticaja na životnu sredinu u toku funkcionisanja projekta kao i u slučaju havarije”- stoji u riješenju EPA koje je dostavljeno i Opštini Tivat.
Na ovom dijelu obale već godinama inače, na divlje funkcioniše “marina Solila” koju je koristila firma “Yacht Voyage” iz Tivta ruskog državljanina Sergeje Voronkova, što ovaj dio obale zakupljuje od Fab Petrola. U toj marini kapaciteta dvadesetak vezova zaa jahte, koje je funkciinisala bez potrebnih papira i dozvola, u dva je navrata dolazilo do ozbiljnih incidenata -krajem 2016. 40-metarska mega jahta „Mona Lisa“ u nevremenu je pokidala svoje vezove i udarala u obalu i okolna plovila, a aprila prošle godine ovdje se zapalila i potonula 12-metarska duga jahta „Yulia“ pri čemu se u more izlilo više stotina litara nafte.
Inspektor sigurnosti plovidbe Lučke kapetanije Kotor Željko Lompar tada je medijima kazao da je inspekcija završila svoj dio posla oko sanacije ekološke štete i posljedica zapaljenja i potonuća jahte „Yulia“, kao i da je svoj inspekcijski nalaz sa preporukama za dalje postupanje, poslala nadležnima u Ministarstvu saobraćaja i pomorstva (MSP).
„Od njih tražimo pravni savjet kako da postupimo i zatvorimo nešto što nema definisani status, jer objekat na Staroj Račici nije ni privezište, ni pristanite, a najmanje je marina. Činjenica je da ovaj objekta ne uspunjava ni minimum tehničkih uslova, ni sigurnosnih da bude bilo što od te tri kategorije objekata nautičkog turizma i čim od Ministarstva i „Morskog dobra“ dobijemo definiciju što je ovaj objekat, on će biti zatvoren i zabranjeno njegovo korišćenje.“- kazao je tada Lompar. Dodao je da objekatna Staroj Račici svakako mora biti predmet kontrola i svih ostalih inspekcija – od tržišne, preko finansijske i turističke jer postoji osnovana sumnja da se firma koja ga koristi, ovdje nelegalno bavi privrednom djelatnošću iznajmnjivanja plovila, odnosno pružanja usluga veza za plovila, bez adekvatnih papira i dozvola nadležnih organa.
Direktor Direktorata za pomorstvo u Ministarstvu saobraćaja i pomorstva kapetan Vladan Radonjić koji je zvanično trebao da zatvori nelegalnu marinu u Tivatskom zalivu, nikada nije odgovorio na pitanja medija kako je moguće da ovdje godinama na divlje funkcioniše marina koja ne ispunjava ni minimum tehničkih uslova, a reklamira se na internet i sajmovima turizma, kako se u njoj obavlja privredna djelatnost, te što će i kada država učiniti da se to spriječi, a odgovorni za to kazne po zakonu.
Nelegalna marina funcioniše i danas, a u međuvremenu je mimo UTU koje je izdalo Morsko Dobro, pokrenut projekat proširenja njenih kapaciteta, iako su se tome protivili neki od mještana, poput Krtoljana Vaska i Predraga Ivoševića koji imaju plac u susjedstvu, a ispred kojeg bi bio postavljen dio novih plutajućih gatova za privez jahti. Njih dvojica žalili su se Morskom Dobru koje ih je obavijestilo da je Fab Petrol u međuvremenu 8.juna prošle godine zakupilo dvije lokacije na ovom prostoru za postaljanje privremenih objekata – pristanište i komercijalno privezište, odnosno mobilni plutajući ponton “sa namjenom pristajanja i komercijaknog priveza plovila”. FAB petrol je ovdje zakupio 150 metara operativne obale i 3.900 kvadrata akvatorijuma, a Morsko Dobro tvrdi da riješenja o postavljanju privremenih obekata (plutajučeg pontonskog privezišta) ta firma od njih može dobiti tek kad pribavi sve neophodne saglasnosti drugih nadležnih državnih organa.
Ivoševići upozoravaju da važećom prostorno-planskom dokumnetacijom -Državnim studijama lokacije za sector 27, 28 i 29 ovdje nije predviđena marina i da se to pokušava uraditi mimo izdatih urbanističko-tehničkih uslovam, na pragu zaštićenog rezervata prirode i mrijestilišta ribe.
“Započeti postupak za izgradnju privezišta za jahte velilčine 20 i više metara nikako nije saglasan sa uslovimak oje je izdalo Morsmo Dobro, a koji dozvoljava isključivo postavljanje ponte za pristajanje barki. Razliku između pristaništa i privezišta nadamo se, ne treba objašnjavati, a vidljivo je da uslovi koji predviđaju jedino pristanište za barke bivaju pretvoreni u privezište za jahte. Na ovaj način se najgrublje zloupotrebljava mogućnost da pristanete čamcem i lagano cijela lokacija prerasta u marinu”- tvrde Ivoševići u dopisima koje su uputili Morskom Dobru i EPA. Oni smatraju da je namjena koju Fab Petrol želi na ovoj lokaciji “jedna prljava i ekološki rizična djelatnost, jer se sve jahte barem jednom dnevno peru, a takva prljavština i voda idu direktno u more”.
“Da ne govorio o nekakvoj mogućoj havariji ili ispuštanju u more bilo kog nusprodukta sa jahti. Sve to dospijeva u more a lokacija Stara Račica je takva da gotovo i nema morske struje s obzirom da se nalazi u samom najplićem “džepu” zaliva, pa bi na ovaj način bilo završeno sa kupanjem u moru na toj i bližim lokacijama”- kažu Ivoševići upozoravajući da svi mogu vidjeti da je, dok se formalno sprovodi procedura za njegovo postavljanje “navodno porvezište već urađeno, a cijeli ovaj postupak ima za cilj legalizovanje nečije bahatosti i samovolje”.
Sekretarka za zaštitu životne sr edine i energetsku efikasnost Opštine Tivat Tatjana Jelić nam je kazala da “nema imformaciju” što je Fab Petrol u međuvremenu preduzeo nakon što mu je EPA naložila da izradi Elaborat procjene uticaja izgradnje komercijalnog privezišta za jahte na Staroj Račici.
Na sajtu Tre Canne (rezidencijalno poslovnog kompleksa u Budvi čiji je investitor takođe komšpanija FAB), već se reklamira nova “marina Solila” i zainteresovani pozivaju da već sada rezervišu vezove u njoj jer će ona “ubrzo biti dostupna”. Za razliku od onoga što piše u dokumentaciji upućenoj EPA i Opštini Tivat, iz kompanije-investitora ovdje klijente obavještavaju da će nova marina imati vezove za jahte dužine do 40 metara (duplo veće od onih koji su prijavljeni državi).
