Crna Gora će, najvjerovatnije do kraja godine, zaključiti sporazum sa Agencijom za evropsku graničnu i obalsku stražu Frontex. Evropski “čuvari” granice će doći u Crnu Goru, pod određenim uslovima, a imaće i poseban imunitet.
Kako piše u Vladinom dokumentu, privilegije i imuniteti koji se dodjeljuju članovima tima Agencije imaju za cilj obezbjeđivanje uspješnog obavljanja njihovih službenih dužnosti tokom akcija koje se sprovode u skladu sa operativnim planom na teritoriji Crne Gore. Članovi tima uživaće imunitet od krivične nadležnosti Crne Gore po pitanju djela počinjenih u obavljanju njihovih službenih dužnosti tokom akcija koje se sprovode u skladu sa operativnim planom.
“U slučaju tvrdnji da je član tima počinio krivično djelo, izvršni direktor Agencije i nadležni organ matične države članice odmah će biti obaviješteni. Prije početka postupka pred sudom, izvršni direktor Agencije nakon pažljivog razmatranja bilo kog predočenja nadležnog organa matične države članice i nadležnih organa Crne Gore, potvrđuje sudu da li je djelo u pitanju počinjeno u obavljanju njihovih službenih dužnosti u toku akcija počinjenih u skladu sa operativnim planom. Do potvrde izvršnog direktora Agencije, Agencija i matična država članica će se uzdržati od preduzimanja bilo kakvih mjera koje bi mogle ugroziti eventualno naknadno krivično gonjenje člana tima pred nadležnim organima Crne Gore. Ako je djelo počinjeno tokom obavljanja službenih funkcija, postupak se neće pokretati. Ukoliko djelo nije počinjeno tokom službenih dužnosti, postupak se može nastaviti. Potvrda izvršnog direktora Agencije obavezujuća je prema nadležnim organima Crne Gore”, navodi se u ovom dokumentu.
Dodaje se da ih privilegije koje uživaju članovi tima i imunitet od krivične nadležnosti Crne Gore ne izuzimajuod krivične nadležnosti matične države članice. Matična država članica može članovima tima prema potrebi ukinuti imunitet od krivične, građanske i administrative nadležnosti Crne Gore. Takvo ukidanje uvijek mora biti izričito.
No, nije to sve. Članovi tima uživaju imunitet od građanske i upravne nadležnosti Crne Gore u odnosu na sva djela koja počine prilikom obavljanja svojih službenih dužnosti tokom akcija koje se sprovode u skladu sa operativnim planom. Ako se protiv članova tima pokrene bilo kakav parnični postupak pred bilo kojim sudom Crne Gore, o tome se bez odlaganja obavještavaju izvršni direktor Agencije i nadležni organ matične države članice.
Prije pokretanja postupka pred sudom izvršni direktor Agencije nakon pažljivog razmatranja bilo kojeg predočenja od nadležnog organa matične države članice i nadležnih organa Crne Gore, potvrđuje sudu da li je djelo u pitanju počinjeno tokom obavljanja njihovih službenih dužnosti u toku akcija počinjenih u skladu sa operativnim planom.
Ukoliko je djelo počinjeno prilikom obavljanja službenih dužnosti, postupak se ne pokreće. Ako djelo nije počinjeno prilikom obavljanja službenih dužnosti, postupak se može nastaviti. Potvrda izvršnog direktora Agencije obavezujuća je za sudstvo Crne Gore. Ako članovi tima pokrenu postupak, oni se ne mogu pozvati na imunitet od nadležnosti u pogledu bilo kakve protivtužbe koja je direktno vezana s glavnom tužbom.
U slučaju štete koja je izazvana u Crnoj Gori, usljed više sile, ni Crna Gora ni država članica učesnica ni Agencija ne smatraju se odgovornim.
Nema oporezivanja
“Članovi tima su izuzeti od bilo kakvog oblika oporezivanja zarade i primanja u Crnoj Gori koje im za rad isplaćuju Agencija ili matične države članice, kao i od oporezivanja bilo kakvih prihoda koje primaju izvan Crne Gore. U skladu sa zakonima i propisima koje može donijeti, Crna Gora dozvoljava unos predmeta za ličnu upotrebu članova tima i odobrava oslobođenje od svih carina, poreza i povezanih naknada, osim naknada za skladištenje, prevoz i slične usluge u vezi s takvim predmetima. Crna Gora dopušta i izvoz takvih predmeta”, piše u dokumentu.
Precizira se da se lični prtljag članova tima može pregledati jedino u slučajevima opravdane sumnje da sadrži predmete koji nijesu namijenjeni ličnoj upotrebi članova tima ili predmete čiji je uvoz ili izvoz zabranjen zakonom ili uslovljen propisima Crne Gore o karantinu. Pregled takvog ličnog prtljaga obavlja se isključivo u prisustvu dotičnih članova tima ili ovlašćenog predstavnika Agencije.
Zajedničke operacije
U planu se detaljno navode organizacioni i proceduralni aspekti zajedničke operacije ili brze intervencije na granici, uključujući opis i procjenu situacije, operativni cilj i druge ciljeve, operativni koncept, vrstu tehničke opreme koja će se koristiti, plan sprovođenja, saradnju sa ostalim trećim zemljama, drugim agencijama i tijelima Unije ili međunarodnim organizacijama, odredbe u pogledu osnovnih prava, uključujući zaštitu ličnih podataka, koordinacionu, komandnu, kontrolnu, komunikacionu i izvještajnu strukturu, organizacione aranžmane i logistiku, evaluaciju i finansijske aspekte zajedničke operacije ili brze intervencije na granicama. Evaluaciju zajedničke operacije ili brze intervencije na granicama zajednički sprovode Crna Gora i Agencija.
Članovi tima mogu obavljati zadatke i primjenjivati ovlašćenja na teritoriji Crne Gore samo na osnovu instrukcija i, po pravilu, u prisustvu graničnih policijskih službenika ili drugog relevantnog osoblja Crne Gore. Crna Gora prema potrebi izdaje instrukcije timu u skladu sa operativnim planom. Crna Gora može ovlastiti članove tima da postupaju u njeno ime.
Agencija može, preko svog koordinatora, saopštiti Crnoj Gori svoje stavove o instrukcijama koje su izdate timu. U tom slučaju, Crna Gora uzima te stavove u obzir i postupa u skladu sa njima u mjeri u kojoj je to moguće. Ako instrukcije izdate timu nijesu u skladu sa operativnim planom, koordinator o tome odmah izvještava izvršnog direktora Agencije. Izvršni direktor može preduzeti odgovarajuće mjere, uključujući privremenu obustavu ili prekid akcije.
Primjena sile
Prilikom obavljanja svojih zadataka i primjene svojih ovlašćenja članovima tima se odobrava primijena sile, uključujući službeno oružje, municiju i opremu, uz saglasnost matične države članice i Crne Gore, u prisustvu graničnih policijskih službenika ili drugog relevantnog osoblja Crne Gore i u skladu sa nacionalnim zakonodavstvom Crne Gore. Crna Gora može odobriti članovima tima da primjenjuju silu u odsustvu graničnih policijskih službenika ili drugog relevantnog osoblja Crne Gore.
Naša država može članovima tima odobriti uvid u svoje nacionalne baze podataka ako je to potrebno za ispunjenje operativnih ciljeva utvrđenih u operativnom planu i za sprovođenje operacija vraćanja.
“Članovi tima imaju uvid samo u one podatke koji su potrebni za obavljanje njihovih zadataka i primjenu njihovih ovlašćenja. Prije raspoređivanja članova tima Crna Gora obavještava Agenciju o nacionalnim bazama podataka u koje se može izvršiti uvid. Uvid u baze podataka vrši se u skladu sa nacionalnim zakonodavstvom Crne Gore o zaštiti podataka”, navodi se između ostalog u dokumetu koji je juče razmatrala Vlada.
/M.Dušević/
