Čitav Festival etnološkog filma je određena vrsta vapaja, krika, urlika, molbe, poziva da se nešto učini – Risan je prebogat nasljeđem i prezapušten unutar tog nasljeđa, ističe reditelj Vladimir Perović
Zadužbina Ljubatovića- Dom za uboge i slijepe, Dom kulture i Palata Ivelića u Risnu našli su se “na tapetu” programa Festivala etnološkog filma u Risnu. Kako i ne bi – dovoljan je samo pogled na pročelje zapuštene Palate Ivelić, u čijoj se scenografiji održavaju program Festivala, a ispod čijih klimavih zidina se okuplja brojna publika svih generacija, pa bi i malo dijete shvatilo da domaćin ne brine o građevini predaka i ne misli na budućnost. Letimičan pogled u unutrašnjost daje uvid u katastrofalno stanje u kojem se palata nalazi.
U pitanju je nebriga društvene zajednice, Opštine Kotor, Ministarstva kulture, Uprave za zaštitu kulturnih dobara Crne Gore i drugih ustaniva i institucija sistema, zaduženih za očuvanje baštine.
Festival etnološkog filma je u organizaciji tima NVO Medaur pokrenuo ključna pitanja obnove bogatog kulturno-istorijskog naslijeđa Risna.
Društvena zapuštenost – briga festivalskih entuzijasta
U sklopu aktivnosti FEF-a do Palate Ivelića su dovedeni stručnjaci- konzervatori, arhitekte, koji su se uvjerili u decenijsku zapuštenost ovog spomenika kulture, čije kameno tkivo vidljivo razara korijenje bršljena, a stabla smokava polako osvajaju njegovu unutrašnjost.
U tom smislu održani su predavanje i ko-kreativna radionica mladih arhitektica- Nataše Janković i Bojane Kokotović, koje su promišljale o temi obnove bivšeg Doma za uboge i slijepe/Zadužbine Ljubatovića.
-Ono što smo takođe odradili, a smatramo vrijednim, je to što smo okupili konzervatore, arhitekte, ljude iz struke iz privatnog sektora, njih desetoro koji su održali zatvorenu radionicu, na kojoj su obradili tri prijedloga koia su se učinili najhitnijim. Jedan se tiče neophodnosti za procesom mapiranja kulturnih dobara, jednog cijelog pejzažnog stanja, šta sve treba zbrinuti, šta sve treba obnoviti, šta sve treba revitalizirati, kaže Iva Malešević iz organizacionog tima FEF-a.
Drugi proces, dodaje Iva, bio bi jedan dugoročan rad na obnovi, rekonstrukciju, adaptaciji Palate Ivelić u prostor jednog Muzeja Risna. Briga o jednom takvom kulturnom dobru je i opštinski i državni posao, a sa Festivala iskazuju brigu, upućuju apel, u namjeri da zainteresuju sve aktere koji su zaduženi za proces obnove za to, a ima ih dosta.
-Treća stvar je vezana za prostornu rekonstrukciju, adaptaciju Doma kulture, da on postane mjesto u kome može da se desi jedna građanska i kulturna aktivacija, poručuje Malešević.
Ove godine skupila se ekipa fantastičnih mladih ljudi: Radovan-Raša Ognjenović, Iva Malešević, Jelena Čečur, koji su uz filmske projekcije organizovali veliki panel sa stručnjacima koji se bave revitalizacijom, obnovom arhitektonsko-urbanističkog nasljedja, zaštitom i konzervacijom.
-Čitav festival je određena vrsta vapaja, krika, urlika, molbe, poziva da se nešto učini – Risan je prebogat nasljeđem i prezapušten unutar tog nasljeđa. Na nadležnima je da nešto urade, krećemo od opštine, pa idemo dalje, poručuje doajen dokumentarnog filma Vlado Perović, reditelj, selektor i osnivač Festivala etnološkog filma u Risnu.
Nadamo se da će ove aktivnosti imati odjeka, kao što ga ima i kvalitet Festivala, te da će naići na praktičnu podršku državnih ustanova i institucija sistema.
/M.D.P./
