Nastup glumica Vjere Mujović i Marije Bergam u predstavi „Dvije žene i jedan rat”, po djelu Jelene Kajgo, u režiji Aleka Conjića, ispraćen je gromoglasnim aplauzom u subotu, 22. februara u Modernoj galeriji „Jovo Ivanović” u Budvi, gdje su se predstavile u sklopu kulturne manifestacije „Ljubišini daniˮ. Glumački tandem tumačio je likove jednih od najvećih zaboravljenih srpskih dobrotvorki – Mabel Grujić i Jelene Lozanić, Amerikanki i Srpkinji koje su u teškim godinama Prvog svjetskog rata uspostavile odnose između Amerike i Srbije, i pružile veliku humanitarnu pomoć ovim prostorima.
Kako pojašnjavaju iz JU Muzeji i galerije Budve, Mabel Grujić je svjetska štampa prozvala srpskom Jovankom Orleankom, zbog njenog snažnog humanitarnog rada.
“Prepričavalo se kako je okupila i ujedinila američke dame iz visokog društva da pletu vunene čarape za srpske vojnike na frontu i sa svojim usvojenim narodom prešla Albaniju, tokom čega je zauvijek izgubila šansu za potomstvom. Zajedno sa Mihajlom Pupinom gradila je domove za napuštenu srpsku siročad i mobilisala američke ljekare da dođu u Srbiju i pomažu svojim kolegama u bolnicama. Njenom predavanju o stradanju srpskog naroda na Univerzitetu Prinston prisustvovalo je preko 4 000 studenata, kao i tadašnji predsjednik Univerziteta – Vudro Vilson, koji postaje njen veliki prijatelj. Jedna od najvećih zasluga ovog srpsko-američkog para, Mabel i Slavka Grujića, jeste animacija Karnegi fondacije da uputi novac – tadašnjih 100 000 dolara, za izgradnju Univerzitetske biblioteke u Beogradu, što će ostati jedan od njihovih najvećih doprinosa” saopštili su organizatori izvedbe.
Sa druge strane – Jelena Lozanić, ćerka prvog rektora beogradskog univerziteta, Sime Lozanića, bila je veliki borac za ženska prava, a tokom rata dobrovoljna bolničarka koja se brinula o ratnoj siročadi.
“Kao predstavnica jugoslovenskog Crvenog krsta, tokom rata, od 1915. do 1920. godine, odlazi u veliku humanitarnu misiju u Ameriku gdje sakuplja novac za srpsku vojsku i iznemogao narod. Upravo tamo upoznaje svoju najveću ljubav – Džona Frotingama, koji je već uveliko zaražen ljubavlju prema Srbiji u kojoj je proveo najljepše godine tokom kojih je othranio preko 600 djece iz Vranja i okoline. Ovaj zaboravljeni američki dobrotvor je poklonio Srbiji u vidu donacija iznos od čak četiri državna budžeta (Srbije) iz 1915. godine”, saopštili su iz JU Muzeji i galerije Budva..
Likove ovih dveju istorijskih ličnosti sjajno su dočarale glumice Vjera Mujović i Marija Bergam, obije porijeklom iz Crne Gore
Vjera Mujović, koja je diplomirala na Fakultetu dramskih umetnosti u klasi profesora Predraga Bajčetića porijeklom je iz Podgorice. Pored glume, bavi se muzikom, pisanjem i prevođenjem. Napisala je dvije knjige: „Registar kreveta, čežnji i opomena“ (2001. godine) i „Nisam ovako zamišljala život“ (2007. godine). Igra u Narodnom pozorištu u Beogradu.
Marija Bergam je rođena u Kotoru, a porijeklo vodi iz Stoliva. Diplomirala je na Fakultetu dramskih umetnosti Beograd u klasi profesorke Biljane Mašić. Pored brojnih televizijskih uloga, Marija je igrala i u nekoliko pozorišta. Na FDU u Beogradu počela je da radi kao stručni saradnik na predmetu glume.
/M.D.P./
