Tri bokeljske opštine prednjače u Crnoj Gori kada je u pitanju sakupljanje i odvajanje za ponovnu upotrebu ili reciklažu komunalnog otpada.
To pokazuju podaci iz godišnjeg izvještaja o sprovođenju strategije upravljanja otpadom u Crnoj Gori za period do 2030. godine, za 2024, odnosno Predloga državnog plana upravljanja otpadom za period 2025-2029. godine.
Kako se navodi, u samo šest od ukupno 25 crnogorskih opština (Podgorica, Bar, Kolašin, Kotor, Tivat i Herceg Novi) obavlja se odvajanje za ponovnu upotrebu ili reciklažu reciklabilnih frakcija iz sakupljenog otpada. S obzorom na najveći broj stanovnika i činenicu da usluge njene sanitarne deponije “Livade” gdje se prije odlaganja vrši selekcija pristiglog komunalnog otpada, koriste i neki drugi gradovi u Crnoj Gori, najviše otpada odvojenog za ponovnu upotrebu ili reciklažu nastaje u Podgorici. Prema podacima za 2023. godinu, u glavnom gradu je tako izdvojeno 1.199 tona papira, 599 tona plastike, 85 tona stakla i 22 tone metala.
Međutim, tri bokeljske opštine zajedno na tom planu imaju, gledano u odnosu na broj stanovnika, u prosjeku čak i bolje rezulate nego od njih značajno veće Podgorice. Prednjači Kotor koji je 2023. za ponovnu upotrebu i reciklažu odvojio ukupno 759 tona papira, 145 tona plastike, 176 tona stakla i 835 tona metala. U Herceg Novom su istovremeno sakupili i na reciklažu poslali 667 tona papira i 53 tone metala, dok su u najmanjoj bokeljskoj opštini Tivtu komunalci 2023. sakupili i za reciklažu, odnosno ponovu upotrebu izdvojili ukupno 239 tona papira, sedam tona plastike i tri tone metala.
U tri bokeljska grada je 2023. sakupljeno i 5.402 tone zelenog otpada iz parkova i sa privatnih i javnih zelenih površina, dok je u Podgorici sakupljeno samo 1.865 tona zelenog otpada. Međutim, zbog nedovoljnih kapaciteta kompostane Komunalnog preduzeća Kotor u Kavču koja je prije nekoliko godina otvorena zvanično za potrebe triju bokeljskih opština i Budve, u njoj je lani zbrinjavan samo zeleni otpad sakupljen na području Kotora. Njegovom je preradom dobijeno 120 kubika visokokvalitetnog humusa koji se koristio za održavanje javnih zelenih površina i parkova u tom gradu.
U strateškim dokumentima Vlade iz oblasti gazdovanja otpadom navodi se da su “u više opština (Herceg Novi, Tivat, Budva i Kotor) napravljeni početni koraci ka odvojenom sakupljanju različitih vrsta otpada i reciklaži, podržani kroz niz projekata”.
“Ovi napori su daleko ispod potrebnog nivoa tako da je neophodno da se što prije usvoji novi Zakon o upravljanju otpadom i pripreme državni i lokalni planovi upravljanja nove generacije. Upravljanje komunalnim otpadom ostaje goruće pitanje očuvanja životne sredine (morske i kopnene) u obalnom području”, piše u tim dokumentima uz napomenu da za postizanje boljih rezultata treba poboljšati tehničku i infrastrukturnu opremljenost lokalnih komunalnih preduzeća.
Tako, na primjer, Tivat za razliku od Kotora i Herceg Novog, uopšte nema ni reciklažno dvorište ni transfer stanicu.
Inače, transfer stanica osim za efikasnije izdvajanje reciklabilnih frakcija iz sakupljenog konmunalnog otpada, prvenstveno služi za smanjenje troškova transporta otpada do postrojenja za obradu, odnosno lokacija za konačno deponovanje.
Iako nema sopstvenu transfer stanicu koja mu je hitno potrebna i zbog lošeg uticaja koji na okolinu ima aktuelno privremeno rješenje sa prekrcavanjem otpada na otvorenom na dijelu prostora nekadašnjeg poljoprivrednog doba Montepranzo u blizini aerodroma, u Tivtu se ipak vrši odvojeno sakupljanje komunalnog otpada, a preostali miješani komunalni otpad se odvozi na sanitarnu deponiju “Možura” u Baru. Kabasti i zeleni otpad se u Tivtu takođe odvojeno sakuplja i obrađuje.
/S.L./
