Na Luštici je u toku naučno-istraživački projekat čiji je cilj da se smanji broj komaraca: u tu svrhu u mjestu Zambelići pušteno je 30.000 sterilisanih komaraca, a do sredine jula u tom dijelu Luštice biće ih ukupno 105.000. Cilj je da se pomoću sterilisanih mužjaka smanji ukupna brojnost populacije ove vrste insekata, piše Pobjeda.
Kako je Pobjedi kazao profesor na Biotehničkom fakultetu Univerziteta Crne Gore dr Igor Pajović, riječ je o metodi za koju se može reći da je budućnost u borbi protiv ovih insekata na planetarnom nivou.
Sterilisani mužjaci, kako je objasnio, stigli su iz Italije gdje su tretirani gama zracima, ali potiču sa naše teritorije. Sparuju se sa ženkama iz prirodne populacije, koje potom polažu jaja koja nijesu oplođena i iz kojih se ništa ne razvije. Time se smanjuje brojnost komaraca i zbog toga se ova metoda smatra veoma uspješnom.
“Ova metoda je već primijenjena u Brazilu, kao i u Senegalu, a korišćena je i u borbi protiv muve cece koja je tamo veliki problem. U ovom dijelu Evrope je Crna Gora najdalje stigla sa eksperimentalnom primjenom sterilisanih mužjaka komaraca”, kazao je profesor Pajović.
Otpuštanje sterilisanih komaraca počelo je, kako je rekao, 10. maja, a trajaće do 31. oktobra. Svakog četvrtka profesor Pajović će u Zambelićima na Luštici puštati po 15.000 sterilisanih jedinki, a do septembra će sublimirati rezultate prve „ture“, odnosno da li je ova metoda imala uticaj na smanjenje populacije.
Profesor Pajović bio je rukovodilac na trogodišnjem projektu „Lovćen“, koji se, između ostalog, bavio izučavanjem vektora na teritoriji naše države, te i razvrstavanjem vrsta komaraca koje su nastanjene kod nas. Pri kraju ovog projekta, u novembru prošle godine, kako je rekao, dobili su poziv od kolega iz evropske naučne zajednice da im se pridruže u programu koji finansira evropski program za nauku i inovacije Horizont 2020, dok je na nacionalnom nivou projekat podržalo Ministarstvo nauke.
Saradnja koja se nakon toga razvila bila je sa Međunarodnom agencijom za atomsku energiju. Kako se komarci tretiraju gama zracima, a oni su radioaktvini, samim tim je to proces koji je u nadležnosti ove agencije.
“Korišćenje gama zraka za sterilisanje je aspekt atomske energije koji je primjenjiv u životu svih građana, odnosno da se njenim korišćenjem smanjuje brojnost komaraca na najmanje destruktivan način i koji najmanje utiče na prirodnu sredinu”, naglasio je Pajović.
Sa njima su, kako je kazao profesor Pajović, dogovorili da im finansiraju još jednu „turu“ od 105.000 komaraca za septembar, kada će druga runda sterilisanih komaraca biti puštena u prirodu.
