Orlove stine, Bat i Svilaja, kanjon Čikole, Sinjal, Perućko jezero, vrelo rijeke Cetine, slap Krčić, Drniš, Sinj i Knin, toponimi su koje će planinari pamtiti, uz nezaboravni doživljaj sunca, kiše i pahuljica u jednom danu
Mala grupa združenih ljubitelja prirode i prijatelja PD “Vrlovka” Kamanje (Karlovac) i PK “Vjeverica” Kotor uživala je od 15. do 18. maja u planinskoj turi stazama kršne Dinare, u pohodu na Svilaju u Dalmatinskoj zagori, u avanturama ferate kroz kanjon rijeke Čikole kod Drniša i u ljepotama izvorišta rijeka Krke i Cetine. Smješteni u Planinarskom domu “Orlove stine” na Svilaji iznad Sinja, planinari/ke su tokom četiri dana odradili nezaboravne ture, koje su osmislili vrsni vodiči, domaćin Krunoslav Mlačak, predsjednik “Vrlovke” i Vesna Pavlović ispred “Vjeverice”. Bilo je to i “vatreno krštenje” za većinu učesnika koji su imali priliku da se “Via ferrata” kanjonom Čikole oslobode straha kretanja kroz adrenalinske litice i da od iskusnog vodiča nauče vještinu “klizanja” sajlom, osigurani pojasevima, kacigama i setovima karabinera, te da okuse zadovoljstvo postignuća savladane dionice.
U kolektivnom smještaju Doma, ostavljajući komfor kod kuće, za zajedničkom trpezom u “obiteljskoj kužini”, okupljeni oko peći na drva, uživali su grijući se dok je vani temperatura tih noći dostizala 2-3 stepena Celzijusa. Niske temperature nisu remetile cvat majčine dušice koja je u bokorima krasila okolne livade, a čijem mirisu i ljepoti nisu mogli odoljeti.
Upoznali su ljubazne domaćine iz Planinarskog društva Svilaja – Sinj, u čijem je vlasništvu Dom, kao i veselu družinu iz PD “Društvo prijatelja prirode” iz Ivanić-Grada kod Zagreba. O tome svjedoči i fotografija ispred planinarskog doma oko kruga za logorsku vatru, na čijem su uređenju domaćini iz “Penzione brigade” pri PD “Svilaja” i tada radili, sa namjerom da taj krug bude u znaku “Sinjske alke”, tradicije po kojoj je ovo područje poznato. U kratkoj turi poviše Doma društvo je izašlo i na obronke Orlovih stina na visini od 1139 metara, odakle puca fantastičan pogled na Perućko jezero.
Mladenka kostonoga kao inspiracija
-Presretna sam što sam konačno bila na Svilaji koja mi je bila opsesija od kada sam pročitala knjigu “Mladenka kostonoga” Želimira Periša. Svilaja i Dinara su bile moja ideja i želja. Drago mi je da je Kruno uspio naći planinarski dom u blizini, a i dom i planine su ispunile moja očekivanja. Meni je srce puno nakon ta 4 dana. Lijepo je bilo opet družiti se sa društvom iz PD Vrlovka, kao i upoznati i feštati sa veselom ekipom iz Ivanić- Grada, kaže Vesna Pavlović, koja je izvela grupu na vrh Bat (1508 m) na planini Svilaji poviše Perućkog jezera.
Vrh Sinjal (1831 m) na Dinari, istočno od Knina, a sjeverno od Perućkog jezera, najviši je vrh u Hrvatskoj, dok je Troglav na 1913 m sa bosansko-hercegovačke strane, najviši vrh Dinare uopšte. Uspon je vodio planinarskom obilaznicom pored utvrde “Gradina Glavaš” iz XIV vijeka i dalje stazom nazvanom “Put oluje”. Prolazeći kroz planinarsko sklonište Martinove košare (1300m), kroz predio ozelenjenih livada iz kojih vire narcisi, idući naviše sve surovijom stjenovitom stazom, prolazili su krajolikom prošaranim crnim krugovima u zemlji, pečatima koje su ostavili gromovi, kao opomenu koliko planina zna da bude veličanstvena, ali i okrutna.
Grabeći ispred tmurnih kišnih oblaka, u mimohodu sa drugim planinarima iz Slovenije i Međimurja, izašli su na “Vrh Hrvatske” gdje su u kratkom predahu užinali, napajajući oči veličanstvenim pogledom. Slikali su se i čak uspjeli da razmijene utiske sa tri planinarke iz Beograda, sa kojima su se prije silaska sa vrha upoznali.
Zadnjeg dana boravka Kruno Mlačak je gostima pokazao Perućko jezero, koje je nastalo 50-ih godina prošlog vijeka gradnjom brane Peruća na Cetini. U okviru Hidrološkog spomenika prirode “Vrela rijeke Cetine” u Šibensko-kninskoj županiji obišli su izvor rijeke Cetine, u kojem se ogleda nova pravoslavna crkva Svetog Spasa. Prije toga su prošli pored jedne od najznačajnijih predromaničnih crkava – Crkve Svetog Spasa, koja je upisana u Registar kulturnih dobara RH. Izgrađena je krajem IX vijeka u doba hrvatskoga kneza Branimira. Oko crkve je veliko groblje sa 1100 grobova.
U ponožju Dinare, na 3,5 km sjeveroistočno od Knina, obišli su slap Krčić (Topoljski buk), podno koga izvire rijeka Krka. S proljeća bučan, a ljeti bezvodan, on je dio Značajnog krajobraza “Krka- gornji tok” koji se u dužini od 10km proteže odavde do Nacionalnog parka Krka.
Bio je ovo planinarski pohod koji je pratilo ćudljivo vrijeme – od toplih zraka sunca u podnožju, preko hladnog vjetra i kiše do zaleđenih kapljica i snježnih pahulja na Vrhu Hrvatske, pri čemu su učesnici/ce tura hodali i po suvoj i po mokroj stazi, čak su se nakratko u vrijeme pljuska pritajili i u skloništu. Sve u svemu-druženje kojim su učvršćena prijateljstva, utemeljeno povjerenje, razvijene nove vještine i kojim su planinari i planinarke Vrlovke i Vjeverice nadahnuti za nova druženja u Crnoj Gori i u Hrvatskoj.
Prvo druženje dva društva bilo je pred ljeto prošle godine na Velebitu, a zatim za Novu godinu u Kotoru i okolini. Očekuje se nastavak.
Entuzijazam “penzione brigade”
– Prednost ovog doma ispod Orlovih stina je to što ovdje zna pasti snijeg, dok u Sinju ne pada, znači, za 15-20 minuta iz Sinja se može doći na snijeg. Dom je pretežno zauzet vikendima u maju i junu, kao i u septembru i oktobru. Ovi krajevi nisu pogodni za ture tokom jula i avgusta, kada su velike vrućine, tada se ne preporučuje planinarenje ovim područjem, ali se može čitavu zimu, poručuje Zoran Vejić, predsjednik Planinarskog društva Svilaja i dio ekipe “Brigade penzionera, koji svakoga četvrtka dođu u Dom, malo rade, ručaju, zaigraju “na balote” (buće) i uživaju. Društvo ima 200 članova, a kad organizuju radne akcije vikendom, dolaze i mladi, njih od 30 do 50 ljudi.
Izgradnju doma finansirao je Grad Sinj 2003. godine. U u funkciji je već 15 godina i još uvijek se dovršava. Osnovano 1922. Godine, PD “Svilaja” je najstarije društvo u Dalmaciji, ove godine slavi 103 godine postojanja.
Nakon rođendana dolaze u Crnu Goru
Uspon na vrh Svilaje 18. maja i boravak u Planinarskom domu “Orlove stine” bio je i prilika da vodič-volonter Igor Antolković iz Planinarskog društva “Društvo prijatelja prirode” Ivanić-Grad, zajedno sa prijateljima, na najljepši mogući način proslavi svoj 61. rođendan. Bila je to ekipa koja redovno hoda vikendom, a on ih je sve častio roštiljem.
Zanimljivo je da je Igor okupio grupu planinara koji će krajem maja doći u Crnu Goru.
-Najprije idemo 30. maja na Vlašić u Bosnu, tu spavamo u domu, drugi dan prelazimo u Crnu Goru, u Plužinama ima nova ferata po kanjonu Pive, opet ziplajn ko bu htel, drugu noć spavamo u eko-selu “Durmitor” Trsi, onda idemo na Bobotov kuk. Tamo smo bili smo lani, došli smo do ispod one stine na 20 metri ispod vrha, ali kako je naletil oblak i niš se nije vidjelo. Nismo izašli tada, ali se nadamo da ovoga puta hoćemo, kaže Igor, koji je oduševljen planinskim predjelima Crne Gore. Otkrio ih je na godišnjem odmoru prije par ljeta zajedno sa sinom, obilazeći Durmitor, Kanjon Nevidio, Bobotov kuk, Prokletije, Plužine. Nakon što je utiske podijelio sa ekipom iz Društva, iuslijedile su i njihove zajedničke ture planinama Crne Gore.
/M.D.P./
