Projekat „Obnova tradicionalnog poljoprivrednog pejzaža za održivu poljoprivredu –AGRISCAPE&ME formalno je započeo prije dva dana tzv. kick-off sastankom učesnika i javnom prezentacijom, u Gornjoj Lastvi kod Tivta.
Projekat realizuju nevladine organizacije Expeditio Centar za održivi prostorni razvoj iz Kotora, Kulturno zavičajno udruženja “Napredak” Gornja Lastva i Maslinarsko društvo „Boka“ – Boka Kotorska. Saradnik na projektu je Mreža za ruralni razvoj Crne Gore. AGRISCAPE&ME trajaće 12 mjeseci, a finansira se iz sredstava Evropske unije u okviru regionalnog projekta “Održiva poljoprivreda za održivi Balkan: jačanje kapaciteta organizacija civilnog društva za javno zastupanje i razvijanje politika na zapadnom Balkanu“. Njega realizuje regionalni konzorcijum organizacija civilnog društva iz Albanije, Makedonije, sa Kosova i iz Crne Gore, predvođen Organizacijom za poštovanje i brigu oživotinjama –ORCA iz Srbije.
Opšti cilj projekta AGRISCAPE&ME o kome su u Gornjoj Lastvi govorili predstavnici partnerskih organizacija- “Expeditio-a”, “Napretka” i MD “Boka” Aleksandra Kapetanović, Marija Nikolić i Vesna Đukić, te Mreže za ruralni razvoj Crne Gore Ratko Bataković, je da doprinese razvoju održive poljoprivrede kroz zalaganje za obnovu, očuvanje i unapređenje tradicionalnog poljoprivrednog pejzaža kao dijela ukupnog kulturnog pejzaža.
„U Crnoj Gori danas vrijednost tradicionalnih poljoprivrednih pejzaža nije dovoljno prepoznata, tradicionalni pejzaži nisu zvanično zaštićeni i uglavnom su izmijenjeni ili devastirani i njima se neadekvatno upravlja. Ubrzani gubitak poljoprivrednih pejzaža dovodi do gubitka važnog dijela kulturnog pejzaža, kao i održive poljoprivrede.“- istakla je Kapetanović ilustrujući te tendencije primjerom Dobrote gdje je, sredinom prošlog vijeka potpuno kultivisan teren, do samog podnožja brda okićen terasastim vrtovima, s kamenim naseljem uz samu obalu, industrijalizacijom lagano prepuštan makijskom rastinju, da bi, posebno u posljednjih nekoliko godina postao jedna od najvećih „rana“ Boke, prostor prekomjerne urbanizacije i bespovratno devastiranog pejzaža.
“Tradicionalni poljoprivredni pejzaži govore o nama. Nastajući tokom vremena, kroz različite poljoprivredne aktivnosti ljudi na određnom prostoru, ovi pejzaži govore o lokalnim kulturama, one su odraz identiteta, u kontekstu ukupnog kulturnog pejzaža predstavljaju osnovne resurse jedne teritorije“- istakla je Marija Nikolić, dok je Vesna Đukić istakla da „maslinjake ima Španija, prelijepim morima maslina hvali se Italija, ali, meni je najmilija ona moja maslina.”
“ Jer ona nije samo ekonomija, ona nije samo hrana. Ona je naš način života.”- poručila je direktorica Maslinarskog društva Boke.
Kako se čulo, ključne aktivnosti koje će se realizovati tokom projekta AGRICPAPE & ME obuhvatiće: stvaranje platforme za tradicionalni poljoprivredni pejzaž relevantnih aktera u oblastima poljoprivrede, kulturne baštine, pejzaža i planiranja; izradu preporuka za unapređenje okvira za zaštitu, planiranje i upravljanje poljoprivrednim pejzažom u Crnoj Gori; sprovođenje pilot projekta u selu Gornja Lastva na Vrmcu i sprovođenje kampanje koja promoviše tradicionalni poljoprivredni pejzaž.
