Svečanim koncertom Simfonijskog orkestra Narodnog pozorišta opere i baleta Albanije, pod upravom maestra Mladena Tarbuka, u petak je otpočelo dvadeset prvo izdanje KotorArt Don Brankovih dana muzike. Nakon dva prethodna izdanja u specifičnim okolnostima, kada je uprkos ograničavajućim tehničkim uslovima uslijed pandemije bio jedna od rijetkih oaza umjetnosti i izvođaštva u državi ali i izvan nje – Festival ove godine, u punom sjaju, prikazuje programsku koncepciju sa brižljivo odabranim vrhunskim interpretatorima u Kotoru i drugim drevnim bokeljskim prostorima.
Na Pjaci ispred Katedrale Sv. Tripuna, u protokolarnom dijelu su se prvo čule himne Crne Gore i Evropske unije u izvođenju Simfonijskog orkestra Narodnog pozorišta opere i baleta Albanije, pod upravom dirigenta Mladena Tarbuka.
“Dolazeći ovamo, na ovaj događaj, pored vas su se nizale palate, Buća, Drago, Beskuća, Vrakjen. Opasani smo i čuvani bedemima od kojih su duži samo oni na Rodosu, koji su čuvali i koje je čuvao Kolos. Mora biti da su i naši bedemi čuvali nešto kolosalno, nešto što večeras slutimo. Zato noćas, kada se Evropa ponovo vratila nama, iskoristimo priliku da se svi mi zajedno vratimo u prošlost, ali ne da bi u njoj ostali, već da bi je razumijeli sadašnjojst i uradili sve da se budućnost ne dogodi mimo nas, već da budemo sudionici i gospodari naše zajedničke budućnosti”, kazao je gradonačelnik Kotora, Vladimir Jokić.
Ministrica kulture i medija u Vladi Crne Gore, Maša Vlaović, je kazala da “Koncept ovogodišnjeg programa ‘Crna Gora i Evropa: muzika zajedništva’ nije samo u funkciji podsjećanja na kulturne veze naših prostora sa Evropom, već pokazuje i kulturološku orijentaciju savremene Crne Gore.
“Posebno nas raduje što ćemo u okviru ovog programa moći da čujemo gotovo nepoznata muzička djela koja su pisali strani kompozitori nadahnuti Crnom Gorom, pogotovo što će, nakon više od jednog vijeka, ona biti premijerno izvedena u Kotoru” – kazala je Vlaović.
Festival je tradicionalno otvoren zvonima Katedrale Sv. Tripuna, nakon čega je uslijedila premijera dokumentarnog filma u produkciji Radio-televizije Crne Gore, urednice Branke Banovića i reditelja Senada Šahmanovića.
Nakon toga, Simfonijski orkestar Narodnog pozorišta opere i baleta Albanije, pod upravom dirigenta Mladena Tarbuka izveo je djela evropskih kompozitora, koji su ostavili značajan trag u istoriji muzike. Neki od njih, svoju umjetničku ispiraciju potražili su i u južnijim krajevima, odnosno u mediteranskom, bokotorskom, crnogorskom prostoru.
S tim u vezi, KotorArt je upoznao publiku sa davno napisanim operama, francusko-belgijskog kompozitora Armana Limnandera de Nivengovea i češkog kompozitora Karela Bendla. Obojica autora su u slično vrijeme stvarali, a u razmaku od tri decenije napisali operu sa istim nazivom – Crnogorci, promišljajući na umjetnički i poetični način, u duhu romantizma, događaje i ličnosti iz crnogorske istorije.
Limnander de Nivengove je operu Crnogorci zasnovao na libretu koji je priredio d’ Nerval, inspirisan pričama o crnogorskom junaštvu i scenama iz svakodnevnog života. Opera je premijerno izvedena 1849. godine u Parizu. Trideset godina potom, u Pragu je izvedena istoimena opera Karela Bendla koji je bio inspirisan libretom Jozefa Veselija, za koga se vjeruje da je rođen u Herceg Novom. Kotorska publika je imala priliku da se premijerno upozna sa muzikom ovih autora, slušajući uvertiru, ariju Ređine i duet Beatrise i Seržisa iz opere Crnogorci Armana Limnandera de Nivengovea, kao i uvertiru, ariju Zajme i deut Zajme i Miloša iz opere Crnogorci Karela Brendla. Solističke uloge su tumačili crnogorska umjetnica, sopran Olivera Tičević i tenor Ermin Ašćerić iz Bosne i Hercegovine. Pored numera iz ovih opera, muzički program svečanog otvaranja KotorArt Don Brankovih dana muzike upotpunile su i numere iz opere Karmen Žorža Bizea i opere Rusalka Antonjina Dvoržaka, kao i simonijska poema Vltava Bedžiha Smetane.
Izvođenjem dijelova iz opera Limnandera de Nivengovea i Bendla, na KotorArtu je osvijetljen još jedan detalj o bogatstvu crnogorske kulturne baštine i Crnoj Gori kao inspiraciji utkanoj u onim dobrima – umjetničkim djelima – čija vrijednost nadilazi efemernost i ostavlja vječni trag u istoriji civilizacije.
Svečano otvaranje KotorArta, uz pokrovitelje festivala Ministarstvo kulture i medija i Opštinu Kotor, podržali su i Delegacije Evropske unije u Crnoj Gori, Ambasade Francuske, Ambasada Republike Češke, Ministarstvo kulture, Francuski institut u Crnoj Gori, Albanije i kompanija Valgo, dok cijeli festival podržava preko stotinu domaćih i međunarodnih prijatelja, partnera i sponzora.
