Da je legendarna dirigentkinja Darinka Matić Marović živa, radovala bi se, kao i svi horski pjevači/ce i ljubitelji horskog višeglasja da je u njenom Kotoru, koji gaji dugu tradiciju pjevanja i za koji je na planu umjetnosti uradila mnogo, otvoren prvi Horski festival.
To smatra njen magistrant i dugogodišnji saradnik mr Mihajlo Lazarević, umjetnički direktor prvog Horskog festivala “U jedinstvu pjesmom srcu”, koji se održava od 28. do 30. juna u organizaciji SPD “Jedinstvo”. A radovali su se i svi ljubitelji “a capella” i horskog pjevanja, koji su u srijedu, 28. juna imali priliku da na trgu između crkava Sv. Luka, Sv. Nikola i Muzičke škole “Vida Matjan” uživaju u bogatom program svjetovne muzike. Obrade starogradskih, izvornih-etno i autorskih kompozicija pjevali su istaknuti horovi visokih umjetničkih kriterijuma sa najdužom tradicijom pjevanja: Pančevačko srpsko crkveno pevačko društvo iz Pančeva, Hor „Sveti Stefan Dečanski“ iz Novoga Sada/Sremskih Karlovaca, Hor „Prepodobni Rafailo Banatski“ iz Zrenjanina i Hor SPD „Jedinstvo“(1839.) iz Kotora. Domaćini su otpjevali Himnu „Jedinstva“, uslijedili su kratki blok-nastupi horova, a bez ikakve prethodne probe združeni horovi su pod dirigentskim vođstvom mr Vere Carine zajedno “na bis” izveli narodnu pjesmu „Oro se vije“ u obradi Jovice Gavrilovića.
-Uvijek se radujem druženju sa kotorskim horom – moj hor je već gostovao ovdje. Vrlo je lijepo što je Kotor organizovao da dođe više ovako dobrih horova i da možemo svi zajedno da pjevamo u ovakvom sastavu. Ovo je svjetovni program i on je nama uvijek teži, zato što je naša vokacija duhovna muzika, iako nam je ovo jedan lijep, radosni vokalni izlet. Važno je da se narodu predstavi različita muzika u gradu gdje tokom sezone ima mnogo turista, da kroz našu umjetnost uživaju svi. To je način da se horsko pjevanje popularizuje, kazala je mr Vera Carina, dirigentkinja Hora „Pančevačkog srpskog crkvenog pevačkog društva“.
Dirigentkinja dr Tamara Adamov Petijević se prvi put susrela sa Horom „Jedinstva“ 1993. godine, kada je zajedno sa njenim horom „Sveti Stefan Dečanski“ iz Sremskih Karlovaca u Kotor došao i Mihajlo Lazarević, tada asistent u horu.
-Prvi festival- svaka čast za tu organizaciju u ovom vremenu opšte nestabilnosti u cijelom svijetu i kulturi, naravno, sve se to odražava. Dosta radim za evropske festivale, posjećijem ih i nije lako nigdje, i u bogatim zemljama, ali ovdje, na našim prostorima napraviti nešto ovako veličanstveno i jako lijepo, zaista smo srećni što smo pozvani i što je to počelo da živi, kaže Petijević. Horistima je mnogo lakše da pjevaju u crkvenom prostoru, gdje je akustika drugačija, a sada su brinuli o tome kako će zvučati napolju sa ozvučenjem..
-Zrenjanin je „Grad horova“, iz njega su potekla dva najveća hora – „Josip Marinković“ i „Koča Kolarov“, tradicija duža pola vijeka. Iz njih su ponikli svi dirigenti koji su nastavili da se bave horskom muzikom. Čast nam je i zadovoljstvo što smo dio ovog programa, tim više što je naša članica i Milica Nenin, sestra Nemanje Krivokapića, kotorskog paroha, ujedno supruga Predraga Nenina, predsjednika našega Hora, kazala nam je mr Senka Milisavljević, dirigentkinja Hora „Prepodobni Rafailo Banatski“ iz Zrenjanina.
Smatrajući da ovakva manifestacija nedostaje u kulturnoj ponudi Kotora, s obzirom da je Hor SPD „Jedinstvo“ osnovan 1839. godine, uz Hor Pančevačkog crkvenog srpskog pevačkog društva, osnovanog 1838. godine, najstariji hor u srpstvu na Balkanu, mr Mihajlo Lazarević, 30-godišnji dirigent Društva, okupio je organizacioni tim i uz podršku Opštine, TO Kotor, ŠOSMO „Vida Matjan“ i SPCO Kotor osnovao ovaj Festival. Izbor je pao na četiri hora, sa kojima SPD „Jedinstvo“ gaji posebne spone.
-Znači nam da u prvom izdanju Festivala nastupa najstariji hor sa ovog područja iz Pančeva. Hor „Sv. Stefan Dečanski“ znači i meni, jer sam potekao iz njega – moja prva dirigentska i horska iskustva sa proba, bogosluženja i koncerata. Sa Horom „Prepodobni Rafailo Banatski“ Zrenjanin smo često zajedno nastupali, u međuvremenu su se kroz druženja horova desili i brakovi, te pored horskih, imamo i „porodične“ veze. Hor „Prepodobna Mati Angelina“, dječji omladinski ansambl sa dugom tradicijom iz Nikšića, u kontinuitetu njeguje kvalitet zvuka i zaslužuje da bude dio prvog našeg izdanja, kaže Lazarević za Bokanews.
Festival je svečano otvorio Petar Bukilica, potpredsjednik SPD „Jedinstvo“.
-Mnogo nam znači ovaj festival, kako na polju kulture, tako i u domenu poboljšanja turističke ponude i nadamo se da će ući u kalendar redovnih kulturnih dešavanja u Kotoru i da će nastaviti da se razvija. Susreti horova uvijek znače razmjenu iskustava, samim tim što slušamo druge horove, možemo da radimo na poboljšanju našeg zvuka, razmjenjujemo iskustva, kaže Bukilica za naš portal.
Program je vodio glumac Pavle Ilić.
U crkvi Sv. Nikole u četvrtak od 22 sata ova četiri hora izvode duhovni program, a omladinski Hor „Prepodobna mati Angelina“ iz Nikšića zaokružiće horsku priču u petak od 21.30h cjelovečernjim koncertom na trgu.
Da se uvede obavezno pjevanje u školama
Njegovanje pjevanja kroz upotrebu univerzalnog instrumenta- ljudskog glasa nešto je što je itekako potrebno današnjoj generaciji, koja je pod velikim uticajem virtuelne stvarnosti.
-Istraživanje rađeno prije sedam godina utvrdilo je da u Evropi amaterski (u horovima) pjeva 37 miliona ljudi, pri čemu nisu obuhvaćene zemlje Balkana, tako da je ta brojka i veća. To je više nego što se amaterski bavi fudbalom. Ovaj veliki broj pokazuje interesovanje, savremeno doba kada jer čovjek opsjednut potrošačkim mentalitetom i modernim tehnologijama, potrebno je da se zajednički pjeva. U Srbiji je procvat crkvenih horova počeo prije 30 godina, više nego što su kulturno-umjetnička društva, to je interesovanje za jednu novu dimenziju muzičkog izražavanja.
Imamo horsku asocijaciju, želimo da se udružujemo, da se povećamo i o se dešava – sada je procvat manjih vokalnih ansambala (tri do osam pjevača), to je vrlo kvalitetno, prosto, takvo je vrijeme, a horovi su po broju članova manji nego što su prije bili -do prije par decenija neki horovi su brojali do 100 ljudi. Voljeli bismo da toga bude još više, da se pjevanje njeguje i po školama, da se uvede obavezno pjevanje, poručuje Tamara Adamov Petijević za Boka News.
/Foto i tekst M.D.Popović/
