Održan je drugi dan programa projekta „Putevima tradicije: studija suhozida na Jegorovom putu“, koji zajednički implementiraju Opština Budva, manastir Praskvica iz Svetog Stefana i NVO Društvo za kulturni razvoj „Bauo“ iz Petrovca na Moru.
Nakon konferencije posvećene suhozidu, održane u hotelu „Opera“ na Jazu, u petak je realizovana višesatna stručna radionica na lokalitetu Jegorov put u Paštrovićima. Grupa učesnika projekta „Putevima tradicije“ ranije danas je prvo imala organizovanu posjetu manastiru Praskvici, gdje je ih je dočekao i vodio u obilazak crkve Sv. Nikole, porte i konaka sa riznicom nastojatelj manastira, protosinđel Kliment Boljević.
Nakon obilaska manastira, učesnici su posjetili Jegorov put, na čijem je jednom manjem dijelu održana radionica o suhozidnoj tehnici gradnje. Podsjećamo, suhozidna tehnika predstavlja drevni način gradnje-zidanja kamenom bez upotrebe veziva. „Ova tehnika, koja je vjekovima oblikovala pejzaže i činila kulturni identitet mnogih naroda, suočava se sa brojnim izazovima u današnjem svijetu, te je posebno važno prepoznati njenu vrijednost i potencijal“ – navedeno je u uvodnom tekstu projekta, koji potpisuje Jelena Lazić, inicijatorka projekta i predsjednica Organizacionog odbora, inače aktuelna glavna gradska arhitektica Opštine Budva.
Učesnici su obišli veći dio Jegorovog puta, a manje djelove koji su bili zapušteni i oronuli, uspeli su da očiste i suhozidnom tehnikom osnaže i obnove. Stručnu radionicu predvodili su Željko Starčević, arheolog iz Agencije za razvoj i zaštitu Orjena d. o. o. iz Herceg Novog i mr Anita Trojanović, pejzažna arhitektica i predjednica Udruge „4 grada Dragodid“ iz Splita. Uprkos lošim vremenskim uslovima i pljusku koji je skoro sve vrijeme trajao, osim učesnika projekta, ovoj aktivnosti prisustvovalo je i više volontera iz lokalne zajednice, pružajući svoj doprinos obnovi djelova Jegorovog puta.
Tom prilikom, voditelji radionice su istakli da je ključni problem u očuvanju suhozidne baštine gubitak prenosa lokalne vještine gradnje, čime dolazi do nemogućnosti obnove ovih kamenih struktura na tradicionalan način. Stoga dolazi do gubitka važnog segmenta naše materijalne i nematerijalne kulture i zaostavštine, koje su vjekovima njegovane na ovom prostoru, čineći ga jedinstvenim. S druge strane, turistički potencijali suhozidne baštine su brojni, iako u Crnoj Gori nedovoljno prepoznati i iskorišćeni. Na osnovu brojnih primjera iz bližeg i daljeg okruženja, poznato je da pravilno upravljanje kulturnom baštinom (pa i suhozidima) predstavlja snažan potencijal za brojne ekonomske i socijalne benefite, a ne isključivo trošak za društvo.
Cilj stručne radionice, kao i cjelokupnog projekta „Putevima tradicije“, podrazumijeva podsticanje prenosa znanja i saradnje između stručnjaka, istraživača, praktičara, lokalne zajednice i donosilaca odluka kako bi svi zajedno radili na očuvanju suhozidne tehnike kao vrijednog segmenta lokalnog nasljeđa. „Želimo da probudimo svijest o vrijednosti ove tradicije, podstaknemo obrazovanje i obučavanje o suhozidnoj tehnici, te probudimo inovativne pristupe u očuvanju i revitalizaciji različitih arhitektonskih i urbanističkih oblika u zidanju čistim kamenom“ – navode iz organizacionog tima projekta „Putevima tradicije“.
Podsećamo da je u subotu, 27. aprila, posljednji dan trodnevnog programa projekta. Kao zaključni dio manifestacije, u hotelu „Opera“ na Jazu, s početkom u 10h se održava nekoliko predavanja i okrugli sto sa lokalnom zajendicom kako bi se podstakla diskusija o vrijednosti ove tradicionalne tehnike, ali i probudili inovativni pristupi u očuvanju i revitalizaciji zidanja kamenom „nasuvo“.
Podršku projektu pružili su Turistička organizacija Opštine Budva, restoran „Jadran kod Krsta“ i hotel „Opera“ na Jazu.
