Dok su opštine Kotor, Budva, Herceg Novi obezbijedile ovu uslugu, roditelji u Tivtu traže pomoć bližnjih ili daju otkaz na radnom mjestu
Briga društvene zajednice za najmlađe školarce i nakon završetka nastave mnogo znači zaposlenim roditeljima, posebno u vremenu nepodnošljive inflacije. Kada majka i otac rade u namjeri da ekonomski osiguraju egzistenciju porodice, jedno od njih je, kada nema društvene brige u vidu produženog boravka za djecu prvog, drugog pa i trećeg razreda osnovne škole, prinuđeno da “žrtvuje” radno mjesto, kako bi zbrinuli dijete nakon časova.
Na inicijativu brojnih roditelja iz Tivta, koji su frustrirani zbog ignorisanja lokalne uprave s tim u vezi, naš portal je pokrenuo temu produženog boravka školaraca, kako bi podstakao donosioce odluka da se pozabave ovim pitanjem savremenog roditeljstva i obrazovanja.
Produženi boravak školske djece je primarna obaveza Ministarstva prosvjete, nauke i inovacija i omogućen je članom 17 Zakona o osnovnom obrazovanju i vaspitanju (“Službeni list Republike Crne Gore, broj 64/02, 49/07, “Službeni list Crne Gore”, br. 45/10, 40/11, 39/13, 47/17, 59/21, 03/23). U prvom stavu ovog člana se navodi da Škola, u skladu sa svojim mogućnostima, organizuje produženi boravak za učenike prvog razreda, a izuzetno i za učenike drugog razreda, u skladu sa mogućnostima.
Sramota je da zaposleni roditelji jedne od najrazvijenijih opština u Crnoj Gori angažuju bake, deke, ujne, tetke da čuvaju djecu
Roditelji u Tivtu skreću pažnju na nemogućnost zbrinjavanja djece, budući da su obaveze školske djece kraće od njihovog radnog vremena.
-Obzirom da se bliži početak školske godine, umjesto da se sa djecom radujemo njihovom novom iskustvu, mi roditelji prvačića smo u velikom problemu. Kako i gdje sa njima, jer ni jedno radno mjesto ne pokriva vrijeme boravka djece u školi. Dolazimo do glavnog problema, šta i gdje sa djecom u tom periodu? Da li je moguće da Tivat kao jedna od najrazvijenijih opština u Boki, jedina nema riješeno to pitanje, pitaju majke Dobrila Nikolić, Milena Macanović, Tamara Milović.
Njihova sugrađanka Svetlana Dobroslavljević smatra da je sramota da zaposleni roditelji iz ovog grada angažuju bake, deke, ujne, tetke da čuvaju djecu pogotovo ljudi koji nisu iz Tivta i nemaju pomoć rodbine, dok je u privatnom aranžmanu ova usluga prilično skupa.
-Privatni boravak koji je u pripremi jako je daleko od škole, a kako ne nudi organizovani prevoz od škole do boravka, roditelji ponovo moraju da izlaze sa posla, što takođe predstavlja veliki problem. Usluga je prilično skupa u odnosu na ponuđeni kvalitet, pa ovaj boravak svim roditeljima nije prihvatljiva opcija.
Smatramo da predsednik opštine i ljudi u rukovodstvu treba da se angažuju, jer govore da je mladost to na šta treba staviti akcenat, a ne samo da „opipaju puls grada” i goruće probleme ljudi pred izbore. Moraju da preduzmu mjere da grad Tivat dobije elementarnu stvar za djecu – produženi boravak, poručuje Dobroslavljević.
Primorani da daju otkaz i čak napuste grad
-Nedostatak produženog boravka školske djece dovodi do toga da će mnoge porodice biti primorane da jedan od roditelja da otkaz na svom poslu kako bi dijete bilo zbrinuto, jer nismo svi u mogućnosti da se privatno organizujemo. Pokušali smo da uspostavimo kontakt sa predsjednikom opštine Tivat kako bi mu predočili ovaj problem, čak smo mu se obratili putem poruke, ali bezuspješno jer nije bilo odgovora ni na poziv ni na poruku. Opština Tivat i lokalna samouprava treba da se bave problemima u svom gradu za koje im se obraćamo, kako ne bi dolazilo do toga da građani napuštaju svoj grad kako bi sreću i bolje uslove tražili u drugim gradovima, kažu roditelji Vladan i Maja Braunović.
Potrebu za organizovanim produženim boravkom ima i majka Dijana Bašović, čiji blizanci kreću u prvi razred, što znači da bi u privatnom boravku mjesečno izdvajala najmanje 500 eura, a kao podstanar plaća kiriju 400 eura. Zapitala se ko može da izdvaja toliko novca, a gdje su hrana, odjeća i ostalo. I bračni par Nikolu i Biljanu Dončić muče iste brige – zbog nemogućnosti da njihov prvačić nakon završetka školskog dana boravi do 15 sati na sigurnom mjestu, ova porodica će ostati bez jedne plate.
-Nemar i inertnost državnih organa nikako ne može biti opravdanje lokalnim vlastima za višegodišnju nezainteresovanost po ovom veoma važnom pitanju. Budućnost svakog grada jesu njegova djeca, a osnovna zadaća svake gradske uprave jeste briga za djecu i mlade. U zadovoljavanju svih gradskih atributa, Tivat nije ispunio onaj najvažniji – sigurnost i jednakost za svako dijete. Ozbiljnost ove situacije potvrđuju povremeni komercijalni produženi boravci, na čiju su improvizaciju i nekonzistentnost roditelji u minulim godinama bili primorani pristajati kako bi sačuvali radna mjesta. Kad se tome doda kako trenutno nemamo privatni boravak i da ta usluga na mjesečnom nivou ne bi iznosila manje od 250 eura, problem postaje alarmantan i, slobodno se može reći, degradirajući za značajan dio tivatskih građana, ističe Nikola Dončić.
U susjednoj Opštini Kotor svih pet osnovnih škola obezbijedile su uslugu produženog boravka školaraca.
Potreba velika- proširiće kapacitet tokom školske 2024/25. godine
Organizovanje produženog boravka u Osnovnoj školi „Njegoš“ Kotor postoji već deceniju, a Opština Kotor je u junu 2022. godine pokrenula projekat finansijske pomoći i tehničke podrške za sve osnovne škole u na svojoj teritoriji, kako bi se ova usluga unaprijedila. Kroz taj projekat oktobra 2022. godine opremljene su prostorije za produženi boravak u školama. Djeci je na raspolaganju i dvorište sa igralištem, a za kišnih dana imaju mogućnost da se bave sportom u fiskulturnoj sali.
-Uslugu produženog boravka OŠ „Njegoš“ realizujemo u prostoriji koja se nalazi u Resursnom centru „Dr. Peruta Ivanović“, koji nam je prostor ustupio sporazumno i bez nadoknade, budući da nemamo dovoljno kapaciteta u našim zgradama. Prošle godine smo imali 29 učenika, uglavnom iz prvog razreda, ali smo omogućili pristup i učenicima drugog i trećeg razreda u skladu sa preostalim kapacitetima. Prostorija je predviđena za 26 učenika, ali smo se potrudili da izađemo u susret svim roditeljima. Produženi boravak je otvoren radnim danima od 11-15 sati. Tokom boravka, djeca učestvuju u raznim aktivnostima, uključujući pomoć u učenju, kreativne radionice i slobodno vrijeme za igru. Potreba za ovom uslugom je veća nego što trenutno možemo da obezbjedimo, pa planiramo dodatno prilagođavanje učionica u našoj školi kako bismo proširili kapacitet tokom školske 2024/25. godine, kazala je Tamara Radonjić, direktorica OŠ “Njegoš” za naš portal.
Obezbijeđen prevoz, usluga besplatna, ručak se plaća
-Čuvanje djece i rad vaspitačice su besplatni, zahvaljujući sredstvima Ministarstva prosvjete, nauke i inovacija kroz sistematizaciju radnih mjesta i sredstvima Opštine Kotor za sate preko norme. Roditelji su prethodne školske godine plaćali uslugu prevoza od škole do Resursnog centra u iznosu od 25 eura mjesečno, kao i dodatnih 25 eura, ukoliko žele da djeca imaju ručak u Resursnom centru. Ove godine smo, ponovo kroz saradnju sa Opštinom Kotor i Ministarstvom ljudskih i manjinskih prava, obezbijedili kombi za prevoz učenika. Čekamo samo saglasnost MPNI da odobre radno mjesto vozača. Naravno, roditelji nisu dužni da plaćaju usluge prevoza i obroka ako mogu sami da ih obezbijede, ističe Radonjić.
Dodaje da su učenici iz RAE populacije integrisani u školski sistem, te je I njima ova usluga jednako dostupna kao i svoj ostaloj djeci. Učenici sa rješenjem o usmjeravanju – oni sa posebnim potrebama, imaju obezbijeđen Dnevni centar u okviru Resursnog centra „Dr. Peruta Ivanović“, gdje im je obezbijeđena maksimalna podrška, uključujući rad sa logopedima, specijalnim pedagozima i drugim stručnim licima i njih prevozi poseban kombi.
Od Ministarstva prosvjete, nauke i inovacija traže punu normu za vaspitačicu
-Iako smo imali poteškoće da sve uskladimo sa pravnim procedurama, uključene institucije su se potrudile da nađu adekvatna rješenja. Naša škola ima vaspitačicu kojoj Ministarstvo prosvjete, nauke i inovacija obezbjeđuje novčana sredstva za pola radnog vremena. Iako bi nam puna norma bila korisna, trenutno zbog zakonskih propisa u osnovnom obrazovanju i drugih komplikacija to nije moguće. Nadamo se da će se to promijeniti jer je ova usluga veoma važna i neophodna roditeljima. Trudićemo se da, u okviru naših mogućnosti, nastavimo sa pružanjem ove važne usluge, poručuje Radonjić.
Kotorska opština uložila oko 40.000 eura za opremanje prostora
Opština je od starta finansijski podržava ovaj projekat, na veliko zadovoljstvo djece i roditelja, što je bio primarni cilj uspostavljanja ove saradnje, kaže Tatjana Kriještorac, sekretarka Sekretarijata za kulturu, sport i društvene djelatnosti Opštine Kotor. Opremljeni su i prilagođeni prostori za realizaciju produženih boravaka- za OŠ “Narodni heroj Savo Ilić” plaća se mjesečni zakup prostorija u Domu studenata “Spasić-Mašera”, do prošle godine Opština je učestvovala u plaćanju polovine iznosa prevoza djece od OŠ “Njegoš” do dnevnog boravka koji je funkcionisao pri Resursnom centru, a u većini škola je nastavni kadar plaćen iz opštinskog budžeta.
-Ispitivanjem mogućnosti osnovnih škola na teritoriji opštine zaključeno je da škole samostalno nemaju prostorne i/ili kadrovske kapacitete za pružanje pomenute usluge, a da od strane nadležnog Ministarstva ne postoji uspostavljen način podrške i pomoći u tome, iako je potreba za istom iskazana i u velikoj mjeri prisutna. S tim u vezi, kao odgovor na izraženu potrebu inicijativa za formiranje usluge produženih boravaka u svim osnovnim školama u Kotoru potekla je iz Sekretarijata, a u saradnji sa školama realizovana na različite načine, svakako u skladu sa potrebama i izazovima koji postoje u svakoj školi pojedinačno, objasnila nam je Kriještorac.
Tako su tokom ljeta 2022. godine opremljena tri prostora- u okviru OŠ “Veljko Drobnjaković”, OŠ “Ivo Visin” i OŠ “Nikola Đurković”. Za dvije velike škole u jezgru grada osmišljeni su modeli funkcionisanja produženih boravaka u prostorijama u okviru JU Dom studenata “Spasić – Mašera” i JU Resursni centar za sluh i govor “Dr Peruta Ivanović”. Za opremanje i privođenje funkciji ovih prostorija utrošeno je oko 40.000 eura, a od početka školske 2022/23. godine plaćao se i angažovan nastavni kadar.
Potrebna izmjena kadrovske sistematizacije
-Najveći izazov nam je angažovanje zaposlenih u boravcima, budući da Ministarstvo najčešće odbija zahtjeve škola kada je u pitanju saglasnost na izmjenu sistematizacija za zapošljavanje osobe odgovarajuće struke, koja bi tu bila i zaposlena. Nadamo se da će nastupajuća školska godina proteći bez odstupanja, Opština i nadležni Sekretarijat podržaće ovu uslugu kao i do sada, kazala je Kriještorac za portal BN.
Portal Boka News na ovu temu obratio se pitanjima predsjedniku Opštine Tivat, Željku Komnenoviću, odgovore očekujemo naredne semice.
/Tim Boka News: M.D.P, N.D, M.M./
