Prethodna Vlada markirala je turizam kao prioritetnu granu razvoja, ali ništa nije uradila da tako bude, a ova nova je ocijenila da joj turizam nije prioritetan, konstatuje Goran Čolović, član IO „Udruženja turističkih agencija Herceg Novog” i vlasnik Agencije „Gorbis”, specijalizovane za kruzing turizam.
On smatra da je izostala priprema za turističku sezonu u uslovima pandemije.
-Država nije uspostavila protokole, što je nedopustivo. Isto mislim i za opštine, jer se čitavo vrijeme postavljaju stvari kao da se opštine nalaze u Francuskoj, a ne u Crnoj Gori. Izostaje koordinacija s vrha ka dnu, a lokalne uprave se često ponašaju kao da su svijet za sebe. Treba pojačati predsezonu i postsezonu. Herceg Novi je za to dušu dao. Sve postoji, ali stiče se utisak da se ne žele iskoristiti kapaciteti, kazao je Čolović.
Ističe da se ljubav prema gradu može mjeriti samo i isključivo doprinosom i ulaganjima, a ne pripadnošću partiji.
Pješačenje, šetnja obalom ili zaleđem karte su na koje u predsezoni i postsezoni treba računati, ali bez prodaje takvih i sličnih atanžmana neće biti pomaka.
-Imamo preživljavanje u privatnom smještaju, dok su turističke organizacije postale rashodovne organizacije. Ako nema takse, nikome ništa. A zbog čega one ne stvore nešto? Zašto ne stvore dohodak- pita Čolović.
Ponovni ulazak kruzera u Boku očekuje 2022.godine, ukoliko Boka bude spremna za njih, odnosno ukoliko se država i opštine ne budu ponašale kao zasebni entiteti.
Smatra da je potrebno izračunati i štetu i korist od kruzing turizma i jasno sagledati sopstvenu krivicu, recimo u nepropisno postavljenom radarskom sistemu, kao i u izostanku sistema praćenja ispuštanja otpadnih voda sa kruzera.
-Dakle, mi smo krivi. Luka Zelenika je školski primjer nebrige od Opštine do države. Ulazak u luku je katastrofalan, umjesto da imamo krasno šetalište ispred starih željezničkih kuća. Ružna slika je do Opštine, a do države je da Minstarstvo saobraćaja već pet godina ne daje Luci Zelenika sertifikat o sigurnosti. Ma niko iz grada neće da se bori, to je ono što frustrira. Ako želimo da zaštitimo kulturnu baštinu, onda se moraju postaviti stvari na takav način da se velikim kruzerima dozvoli uplovljavanje do Bijele, a u ostatak zaliva puštati luksuzne brodove sa po 600 putnika i velike jahte. Od takve vrste kruzinga dobit bi imali svi gradovi, pride se dobije besplatan marketing, kazao je Čolović. Mjere pomoći branši kojoj pripada ocjenjuje još apsurdnijim, jer od minimalca se ne živi, ako su dažbine nepromijenjene.
Turistima ponuditi boravak van gradskog jezgra
Predsjednik „Udruženja turističkih agencija Herceg Novog” Ilija Budeč, turistički poslenik koji je u nekoliko navrata ponio titulu najboljeg u doba bivše Jugoslavije, smatra da bi se 2023. mogla smatrati godinom u kojoj bi turizam mogao normalno funkcionisati.
Naglašava da pandemiju može obuzdati samo vakcinacija, a racionalne zdravstvene mjere uz nove ponude prilagođene novonastaloj situaciji mogle bi doprinijeti konkurentnosti.
-Turisti je potrebno ponuditi boravak van gradskog jezgra, u našim selima po obroncima Orjena. Svako domaćinstvo može postati mjesto prijema, a otvoreni prostori pijace domaćih proizvoda i suvenira. Neophodno je uraditi vodič sa markiranim stazama na Orjenu, kao i onaj sa ljekovitim biljem. Boka se mora predstavljati tržištu kao cjelina, a Herceg Novi mora dobiti gradske hotele i insistirati na kongresnom turizmu, smatra Budeč. Poručuje da u doba pandemije država mora pomoći svima od izdavalaca privatnog smještaja, vodiča, ugostitelja do turističkih agencija i hotelijera i to novčano, poreskim olakšicama i snižavanjem dažbina do normalizacije poslovanja.
/K.M./