Predsjednik Opštine Herceg Novi Stevan Katić i saradnici boravili su početkom ove sedmice u radnoj posjeti gradovima Veneciji i Trstu. Prvi čovjek opštine je u razgovoru sa tršćanskim gradonačelnikom Robertom Dipiazza ukazao na aktivnosti u Herceg Novom povodom organizacije obilježavanja jubileja 300 godina Topaljske komunitadi, uz poziv da bude gost Herceg Novog 14. jula, kada će biti upriličena velika svečana ceremonija tim povodom. Poziv je prihvaćen, a na inicijativu gradonačelnika Trsta, bratimljenje sa našim gradom biće uspostavljeno prilikom dogovorene posjete.
Katić je sa Dipiazzom razgovarao o istorijskim vezama dva grada i Novljanima koji su svojevremeno odselili za Trst, uz obostranu saglasnost da je potrebno ojačati veze i načine saradnje.
Posjeta Trstu bila je i prilika za obilazak i susret sa predstavnicima crkvene opštine, koja će se aktivno uključiti i pomoći organizaciju obilježavanja jubileja 300 godina Topaljske komunitadi. Na njihov poziv, pored delegacije Opštine Herceg Novi koju su činili i potpredsjednik Opštine Miloš Konjević i odbornik lokalnog parlamenta Jovan Subotić, svečanosti u hramu Svetog Spiridona u Trstu prisustvovali su i predstavnci Crkvene opštine topaljsko-hercegnovske, kao i hor „Sveti Sava“ koji radi pri hramu Svetog Arhangela Mihaila.
-Brojni stanovnici Herceg Novog i Boke nastanili su se u tršćanskoj luci, gdje su ostavljali svoj trag kao trgovci, brodovlasnici, ljekari, profesori, i neizmjerno mi je zadovoljstvo što ste vi, njihovi potomci i nasljednici, danas naši domaćini, kazao je Katić prilikom obraćanja Tršćanima.
Porodice koje su u Trst došle iz Boke Kotorske, doprinijele su ugledu ovog grada, čuvajući svoj nacionalni identitet, vjeru, jezik i sjećanje na rodni kraj.
U gradnji pravoslavnih objekata u Trstu, ali i ne samo crkvenih, učestvovali su donatori iz Herceg Novog koji su se tokom 1700-tih i 1800-tih nastanili u tom gradu i kasnije pomagali rad crkvene opštine u ovom gradu: grofovska porodica Vojnović, porodica Gopčević, Kvekić, Cvjetović, Duković, Janković, Lazović, Vučetić i drugi.
Linija po kojoj postoji jaka veza Herceg novog sa Trstom je zadužbinarstvo – tradicija na koju je Herceg Novi posebno ponosan i koja ga izdvaja u odnosu na druge gradove u Crnoj Gori. Tim povodom, delegacija Opštine Herceg Novi je posjetila je i objekte koji pripadaju zaostavštini Aleksandra Dukovića.
-Ove godine slavimo 300. godina od osnivanja Topaljske komunitade – preteče Opštine Herceg Novi. Topaljska komunitada imala je status gradske uprave, u vremenu kada je naš grad bio pod vlašću Mletačke Republike. Imala je presudan značaj za stanovništvo u Herceg Novom, a predstavljala je duhovnu autonomiju, autonomiju u upravi, kao i mogućnost korišćenja svog pisma i jezika u svakodnevnoj administraciji, podsjetio je Katić.
Crkva Sv. Spasa na Toploj iz 1713. godine bila je u 18. vijeku administrativno sjedište Topaljske komunitadi, sa samoupravom, koja je zahvatala skoro sva naselja današnje hercegnovske opštine, sem Starog grada kojeg su zadržali Mlečani od 1687. do 1797. godine.
Delegacija Opštine Herceg Novi se tokom posjete sastala i sa predstavnicima „Regione Autonoma Friuli Venezia Giulia“, sa kojima je razgovarano o načinu funkcionisanja i radu institucija u toj regiji. Tom prilikom, na obilježavanje značajnog jubileja 14. jula pozvan je i venecijanski dužd, koji je u srdačnom i prijateljskom razgovoru prihvatio poziv rukovodstva našeg grada.
