Gradska muzika Kotor vekim koncertom večeras će proslaviti svoj jubilej, 180 godina postojanja. Koncert će održati od 21 sat na Pjaci Sv. Tripuna, gost će biti mješoviti hor SPD “Jedinstvo” iz Kotora.
Današnji orkestar broji 30 članova, pretežno amatera, kojima muzika nije profesionalno zanimanje, a od 13. marta 2013. godine, Orkestrom diriguje njegov dugogodišnji član, profesionalni muzičar, član Crnogorskog Simfonijskog Orkestra i profesor horne u Muzičkoj školi ”Vida Matjan”, Dario Krivokapić.
Bez učešća Gradske muzike Kotor ni danas se ne može zamisliti ni jedna značajnija manifestacija u gradu.
Dokumenta nam govore da je čvrste temelje za razvoj kotorskog duvačkog orkestra postavila grupa uglednih građana Kotora još 20. maja 1842. godine, kada je Opštini Kotor i njenom tadašnjem predsjedniku Marku Paskvaliju podnijela pismeni predlog za osnivanje orkestra, izradila nacrt Pravilnika o osnivanju “Građanske glazbe grada Kotora”, kako se taj prvi orkestar zvao, i postala prva uprava tog novog muzičkog tijela.
Pravilnikom koji je usvojen 15. juna 1842. godine obuhvaćeni su svi elementi njegovog života i rada, prvenstveno problem školovanja mladih muzičara, pri čemu je osnovno načelo bilo da Orkestar sam pruži muzičko obrazovanje svojim članovima, da se izdržava od vlastitih prihoda i da o disciplini vodi računa posebna Komisija kao najveći upravni, nadzorni i disciplinski organ zajedno sa dirigentom.
O gradskoj muzici Kotora XIX , XX i XXI vijeka
Prve prostorije u kojima je duvački orkestar radio bile su prostorije ranijeg pozorišta koje je izgrađeno za vrijeme francuske vladavine, 1808. godine, a nepuna tri mjeseca nakon njegovog osnivanja orkestar je imao svoj prvi nastup prilikom dolaska austrijskog nadvojvode Franca Karla u Boku. Poznata su i imena 24 muzičara ovog prvog kotorskog duvačkog orkestra, kao i instrumenti na kojima su svirali: 7 klarinetista, 4 trubača, 4 horniste, 3 fagotiste (2 fagota i 1 kontrafagot), 2 trombonista, 1 flautist i 1 otavin, dva bubnjara (1 bubanj i 1 tamburin) i 1 čineli, ali na žalost nije poznato ime tadašnjeg dirigenta.
Ovaj orkestar se u početku ipak prvenstveno finansirao prihodima i prilozima širokog broja ljudi iz Kotora, Dobrote, Prčanja, Perasta, Risna i Morinja, Bokelja iz Trsta i Venecije, kao i od strane vojne ustanove, a posebno od tzv. «serenada» (1843. godine javna «serenada» priređena je u čast «Njegovog Preosveštenstva vladike Crne Gore» prilikom Njegoševog boravka u Kotoru), prilikom učestvovanja na raznim mjesnim svečanostima (15. maja u Perastu, 11. jula u Risnu), sahranama, plesovima (o novoj godini, «kavalkinama» o karnevalu), javnim tombolama, seansama mađioničaraitd. Prvi orkestar najveće izdatke ima za nabavku instrumenata iz Trsta i uniformi (plava i crna tkanina).
Godine 1848. najčešće nastupa uz, tada osnovanu, Narodnu stražu i iste godine ovaj duvački orkestar ulazi u njen sastav pod novim nazivom «Duvački orkestar Narodne straže u Kotoru», sa 15 članova, pod dirigentskom palicom Josipa Jedličke.
Nakon 1850. godine doživljava dužu krizu i svoju prvu obnovu će doživjeti već 1867. od strane Jeronima Fiorelija pod nazivom «Građanska muzika». Nakon smrti Jeronima Fiorelija (1875) kao dirigent radi Ivan Jedlička-mlađi (1875-1883), pa Antun Petrarka (1883-1884), zatim Ivan Burati (1884-1885) i najzad Ivan Jedlička-stariji (1885-1886).
U svom sedmogodišnjem boravku u Kotoru (1886-1892) Dionizije De Sarno San Đorđo kao dirigent-pedagog veoma kvalitetno ponovo obnavlja stari duvački orkestar iz 1842, podigavši njegov nivo, nastupajući sa njim svake nedjelje na otvorenom prostoru, većinom u bašti kafane «Dojmi», o svim državnim praznicima, blagdanima i izletima. Godine 1888. donosi se novi Statut šire organizacije muzičkog života Kotora pod nazivom Statut muzičkog društva Kotora (Statuto della Societa Musicale), a sam duvački orkestar zadržava naziv «Građanska glazba Kotora» (Banda Cittadina in Cattaro). Krajem 1892. godine orkestar doživljava ponovo krizu, a novim Pravilima društva osniva se pod nazivom «Kotorska glazba» 1897. godine. Zajedno sa Bokeljskom mornaricom učestvuje na vjenčanju princa Franca Ferdinanda u Beču, 1898 godine, kao jedan od tri orkestra iz cijele tadašnje monarhije.
Do formiranja vojne muzike na Cetinju to je bila dvorska muzika knjaza, a kasnije kralja Nikole I Petrovića. Svirala je na prosidbi njegove kćerke, kasnije italijanske kraljice Jelene i kralja Vitoria Emanuela II, 1910 godine, kao i prilikom proglašenja Crne Gore za kraljevinu. Od svog osnivanja do danas duvački orkestar nije radio samo u vrijeme svjetskih ratova, što ukazuje na izuzetan kontinuitet u radu.
Orkestar je svirao slavnim ličnostima: princu Edvardu, kralju Olafu, kraljici Beatrisi, Eleonori Ruzvelt, Sirimavo Bandanaraike, M’Bou, princezi Margareti, J. B.Titu, Hruščovu, Žan Pol Sartru, Sofiji Loren i Karlu Pontiju, princezi Jelisaveti Karađorđević, i mnogim drugim. Orkestar je imao brojna gostovanja, u Beču, Ohridu, Splitu, u Dubrovniku, posebno 1973. godine na otvaranju Dubrovačkih ljetnjih igara.
U posljednje vrijeme Orkestar je gostovao u regionu i inostranstvu. Za svoj rad dobija mnoga priznanja, među kojima Orden zasluga za narod sa srebrnim zracima, dodijeljen ukazom predsjednika SFRJ Josipa Broza Tita 1967. godine, kao i Novembarsku nagradu grada Kotora 1977. godine. Sa orkestrom u XX vijeku rade mnogi dirigenti kao Erminije Bagatela, Tripo Tomas, Antun Homen, Tripo Đurašević, Nikola Čučić, Nikola Gregović, Vladimir Begović koji je dirigovao Orkestrom od 1994. do 2011. godine dajući ogroman doprinos, kako kvalitetu muziciranja, tako i poboljšanju uslova rada Orkestra. Od 2011. do 2013. Orkestrom je dirigovao njegov dugogodišnji član Petar Bukilica.
Današnji orkestar broji 30 članova, pretežno amatera, kojima muzika nije profesionalno zanimanje, a od 13. marta 2013. godine, Orkestrom diriguje njegov dugogodišnji član, profesionalni muzičar, član Crnogorskog simfonijskog orkestra i profesor horne u Muzičkoj školi ”Vida Matjan”, Dario Krivokapić.
