Zavod za hidrometeorologiju, seizmologiju i hidrografiju Crne Gore (ZHMS) i vodeći svjetski proizvođač sonara i soatle specijalne elektronske opreme za podvodne radove, firma „Teledyne Reson“ iz Danske, priredili su danas u Tivtu prezentaciju prenosnog multibeam hidrografskog sonara „Sea Bat T-20“. Kompaniju „Teledyne“ i njene proizvode predstavila je Alina Tejlor koja je istakla da se trenutno u svijetu u razne svrhe koristi preko 3.000 komada njenih sonara, što je četiri puta više nego što su zajedno proizvela i prodala četiri najbliža „Teledynova“ konkurenta.U Crnu Goru su došli na poziv kapetana korvete Branislava Gloginje iz Mornarice VCG, prvog obučenog crnogorskog hidfrografa koji je prije par mjeseci specijalnu obuku završio u SAD.
„Ova oprema korsti se za sve vrste podvodnih aktivnosti, od hidrografije, batimetrije, traženja potonulih objekata, pregleda podvodnih cjevovoda i drigih sličnih instalacija, podvodnih djelova građevinskih objekata, traženja morskih mina. Kompleksna softverska riješenja omogućavaju da ovom opremom koja radi po principu emitovanja i prijema od prepreke odbijenih ultrazvučnih talasa, dobijete izvanredno preciznu sliku svega što se pod vodom nalazi. Ako u našoj ponudi već nemamo gotov proizvod i odgovor na vaše potrebe, napravićemo ga u najkraćem roku.“- kazala je Tejlor dodajući da razvoj turizma i raznih drugih privrednih aktivnosti na moru proteklih godina, nameće potrebu da nadležne crnogorske državne službe dobiju i opremu koja će im dati preciznu sliku svega što se pod morem nalazi, na taj način doprinoseći sigurnosti plovidbe i obavljanja ekonomskih aktivnosti na moru.
Prezentaciji multibeam sonara „Sea Bat T-20“ koji je za ovu priliku bio ugrađen na ZHMS-ov hidrografski čamac ČH-1, prisustvovali su predstavnici Ministartva obrane, Ministarstva pomorstva i saobraćaja, Uprave pomorske sigurnosti, komadant Mornarice VCG kapetan bojnog broda Darko Vuković, Uprave policije, Agencije za zaštitu životne sredine, Porto Montenegra i Luke Kotor.
Okupljene je pozdravio direktor ZHMS mr Luka Mitrović, istakavi da ta državna ustanova već nekoliko godina radi na očuvanju i razvoju kadrovskih i tehničkih kapaciteta države u domenu hidrografije, te da je nabavka savremenog multibeam sonara planirana kao dio novog IPA programa prekogranične saradnje u koji ZHMS od januara kreće sa partnerima iz Hrvatskog hidrografskog instituta iz Splita. Značaj povećanja sigurnosti plovidbe kroz dobijanje jasne slike o svemu što se nalazi u podmorju istakao je i Toni Braun, direktor marine Porto Montenegro, koja ZHMS-u već godinama pruža podršku za njegove hidrografske aktivnosti.
Posebno impresivan bio je praktičan prikaz mogućnosti sonara- dok je brodić na kome je instaliran primopredajnih, softver za obradu podataka i prateći senzori kretanja broda, GPS i sonda za mjerenje saliniteta i temperature mora, lagano vozio uz mulo 1 Porto Montenegra i gradsku rivu Pine, na monitorima računara iscrtavala se precizna slika morskog dna, sa svime što se na njemu nalazi –od olupine jednog davno potopljenog brodića od 17 metara 100-tinajk metara južno od kraja mula 1 Porto Montenegra, do raznog otpada ili ribarskih vrša koje građani spuštaju na morsko dno u blizini Pina. Na snimku dobijenom sa u momenete, čak i preko 10 hiljada „pingova“ u sekundu, mogu jasno razaznati i sve „brazde“ od povlačenja sidara velikih brodova po muljevitom dnu ispred Tivta, kao i gotovo svaka rupa ili pukotina u obalnom zidu rive Pine.
Umrežen sa svim ovim senzorima i softverom, „Sea Bat T-20“ košta oko 300 hiljada eura. Taj multibeam sonar može prikazati sve što se nalazi u moru do dubine od 300 metara i izraditi preciznu trodimenzionalnu sliku podmorja, obrađujući hidrografske podatke u skladu sa standardima Međunarodne hidrografske organizacije IHO, a može se koristiti i za pretragu podmorja za zaostalim minama i drugim eksplozivnim napravama. Snar je toliko osjetljiv da može prikazati i veće količline morske trave, čak i eventualne mrlje od ulja i nafte koje se nalaze u vodenom stubu.
