Ruski državljani osnovali su u Srbiji 6.976 poduzeća od početka rata u Ukrajini.
Uprkos ovoj „nevjerojatnoj“ brojci, upitno je da li će sve te firme doprinijeti rastu srpskog gospodarstva ili su samo put ruskim državljanima za dobivanje stalne boravišne dozvole u Srbiji uz pomoć koje dalje mogu osigurati vize za zemlje Europske unije, ili da odustanu od vojne obveze u Rusiji, pokazala je analiza Centra za evropske politike (CEP).
Novu generaciju ruskih migranata čine poduzetni mladi ljudi iz srednje i više srednje klase, zaposleni u IT sektoru koji rade na daljinu. Najveći broj kompanija ruski državljani osnivaju u tehnološkom sektoru. Programiranje i konzalting su dominantni među ruskim biznisima u Srbiji. Osim toga, ruski migranti se bave ugostiteljstvom, maloprodajom ili drže salone za uljepšavanje, navodi CEP.
CEP navodi da se registriranje tačnog broja Rusa koji žive u Srbiji pokazalo kao veliki izazov, a situaciju su dodatno zakomplicirale razlike u medijskim izvještajima i službenim brojkama.
Primjerice, Evropska komisija je iznijela podatak da je 219.153 ruskih državljana ušlo u Srbiju od februara 2022. do juna 2023. Međutim, nasuprot tome Ministarstvo unutrašnjih poslova Srbije tvrdi da je to znatno veći broj, odnosno da je 370.000 Rusa ušlo u zemlju od februara 2022. do aprila 2023. Ipak, Ministarstvo je priznalo odlazak 340.332 ruskih državljana unutar istog vremenskog okvira.
U Srbiji je 30.000 Rusa uspješno dobilo dozvole za privremeni boravak, pa je to jedini tačan statistički pokazatelj, ukazuje CEP. CEP navodi i da dolazak ruskih državljana nije samo uticao na Beograd i Novi Sad, već i na neke udaljene regije Srbije, poput Subotice i Niša.
Srpski mediji bacaju svjetlo na entuzijazam poduzetnika iz Rusije, a prevladava optimistična atmosfera vođena vjerovanjem da će dolazak vrijednih i ambicioznih mladih ljudi pozitivno uticati na ekonomiju Srbije. Naročito se ohrabruje mogućnost rasta srpskog IT sektora. Ipak situacija je malo kompliciranija od toga, ocjenjuje se u analizi.
Postizanje praktičnih sloboda (mogućnosti otvaranja multivalutnih bankarski računa, osiguravanje vize za zemlje Europske unije, pristup tržište rada, ili čak odustajanje od ruske vojne obaveze) zavisi od dobivanja važeće dozvole za stalni boravak. Međutim, mogućnosti za dobivanje takve dozvole u Srbiji su rijetke. Osim stupanja u brak sa srpskim državljanima, neki od putova za dobivanje dokumenata su značajna ulaganja u nekretnine ili osiguravanje zaposlenja u srpskoj kompaniji.
