Nevladine organizacije Ekološko društvo Boke Kotorske, Društvo prijatelja Herceg Novog, Sekretarijat za komunalne djelatnosti i ekologiju Opštine Herceg Novi, koncipirali su zaključke sa javne tribine održane 26. oktobra o zaštiti palmi od invazivnog djelovanja insekta, palminog surlaša (lat. Rhynchophorus ferrugineus) na palme. Zaključke su proslijedili Opštini Herceg Novi.
U saopštenju Ekološkog društva Boke Kotorske navedeno je da je zadatak tribine bio upoznavanje javnosti sa aktivnostima na suzbijanju djelovanja insekta, kao i metodologiji i mjerama koje se primjenjuju za uništavanje palminog surlaša i u zaštiti palmi. Gost na tribini je bio francuski građanin, ekspert za više tehničko-tehnoloških oblasti, Vincent Kremin, koji je govorio o aktivnostima u Francuskoj, gdje se primjenjuje državni, strateški program za zaštitu palmi. Upoznao je prisutne, takođe, sa stepenom ozbiljnosti problema, programu i organizaciji za provođenje mjera zaštite palmi, finansijskim štetama, a sa poentom da je veliki stepen uspješnosti programa zaštite palmi u Francuskoj. Zbog očigledno slabe ili nedovoljno snažne organizacije u borbi sa palminim surlašem, kod nas, prepuštenosti borbi samo i jedino lokalnim preduzećima i malom broju licenciranih firmi, brojnih neusklađenosti i sporog djelovanja na terenu fitosanitarnih inspektora, bez uspostavljene hijerarhije mjera i odgovornosti između državnih i opštinskih institucija i preduzeća, bez procjena šteta od gubitka palmi, a bez plana i programa za zaštitu palmi, kao i neusklađenih cijena za tretman i rezanje, te da se trajno mijenja ambijentalna slika, sa štetnim posljedicama na turističke vrijednosti Herceg Novog, donosimo zaključke :
– Metod i mjere, koje se tretnutno provode u Crnoj Gori, na tretmanu palmi uz korištenje hemijskih preparata, nisu efikasne, imaju malu vjerovatnoću oporavka palmi; primjenjena hemijska sredstva su otrovna za djecu i životinje ( u blizini tretiranih palmi), a orezana – tretirana stabla, bez grana, jesu potencijalna opasnost po ljude i objekte, u slučaju pada.
– Pitanje borbe za zaštitu palmi mora se podići na najveći državni nivo, sa nosiocem aktivnosti u Vladi Crne Gore, koja bi bila garant za traženje finansijskih sredstava iz fondova Evropske Unije, za urgentne situacije.
– Hitno treba raditi na povezivanju svih opština u regionu, koje su zahvaćene ovim problemom, i imati permanentnu razmjenu informacija i iskustava.
– Na nivou opštine treba oformiti stručni tim, sastavljen od lica iz privrede, opštine i NVO sektora, koji će napraviti lokalni strateški program sa planom djelovanja i finansijskim planom aktivnosti.
– Sekretarijat za komunalne djelatnosti i ekologiju opštine Herceg Novi treba da pripremi izvještaj o provedenim aktivnostima i mjerama za zaštitu palmi sa rezultatima i analizom stepena uspješnosti.
– hitno sazvati vanrednu sjednicu Skupštine opštine Herceg Novi sa jednom temom: zaštita palmi od invazivnog djelovanja Rhynchophorus ferrugineus, sa materijalom iz prethodne dvije tačke.
– Započeti hitno rad na katastru zelenih površina u Opštini Herceg Novi, sa popisom svih vrsta palmi, na javnim, hotelskim i privatnim površinama (privatne površine do sada nisu valjano razmatrane) da bi znali sa koliko palmi smo raspolagali, koliko je zaraženo i uništeno, a koliko nam ostaje za tretman, i zaštitu.
– Tarifna politika za tretman palmi treba da bude jedinstvena, uz državne i opštinske subvencije.
– Stručni tim da bude zadužen za monitoring svih aktivnosti na zaštiti palmi, navedeo je u saopštenju, kojeg za organizatore tribine potpisuju, predsjednica Ekološkog društva Boke Olivera Doklestić i Vincent Kremin.
