Nekretnine mijenjaju vlasnike. Srpski folk pjevač Saša Matić kupio je nedavno stan u Palati Balović, u Perastu u kojoj je 1846. godine ljetovao Petar II Petrović Njegoš, gdje je napisao i pjesmu “Noć skuplja vijeka”.
U Perastu je na prodaju i kuća u kojoj je krajem 17. i početkom 18. vijeka živio i stvarao slikar Tripo Kokolja. Prodaje se za 750 hiljada eura.
Mještani ne žele da pričaju. Kao ni arhitekte.
Pristao je jedino Aleksandar Dender.
“Kulturno dobro može biti u privatnom vlasništvu, nije problem, ali ne može da se devastira, nego mora da se, iako se restaurira, mora da se radi isključivo po uslovima Zavoda za zaštitu spomenika, naravno, realnim, ne rađenim u interesu nečijem”, istakao je Aleksandar Dender, arhitekta.
U oglasu za prodaju Kokoljine kuće piše da je pažljivo renovirana, u duhu istorijskog značaja i arhitektonskog nasljeđa Perasta, a uvedeno je i centralno grijanje.
Pitanje je međutim zašto opština i država nisu našli način da kuću otkupe i preurede je npr. u mali muzej ili galeriju?
Iz Opštine Kotor na ovo pitanje Televizije Vijesti stigao je sljedeći odgovor: “Bivša rodna kuća Tripa Kokolje je upisana 1961. u Registar kulturnih dobara i jedna je od pet pojedinačnih kulturnih dobara u Perastu. Na osnovu člana 45. Zakona o zaštiti kulturnih dobara, država, odnosno opština imaju pravo preče kupovine kulturnog dobra u privatnoj svojini, što znači da privatno lice mora prvo ponuditi državi otkup kulturnog dobra.”
Iz Ministarstva kulture kažu da nisu primili takvu ponudu.
“Ukoliko je sklopljen potencijalni ugovor o kupoprodaji, koji nije zaključen u skladu sa Zakonom o zaštiti kulturnih dobara, takav ugovor je ništavan i država ima pravo da preduzme pravne radnje u pravcu pobijanja ugovora”, kazali su iz Ministarstva kulture.
Ukoliko se država ili opština odreknu prava preče kupovine ili ne odgovore na ponudu u roku od 60 dana, vlasnik može to kulturno dobro prodati drugom, pod uslovima koji ne mogu biti povoljniji.
Dender ipak misli da je i pored ovih zakonskih ograničenja stanje u pogledu zaštite kulturne baštine, pogotovo zaštićenog područja Kotora, katastrofalno.
Po njemu je i Perast u opasnosti.
“Da se pretvori u grad hotel, da se pretvori u Sveti Stefan”, rekao je Dender.
Iz Sekretarijata za zaštitu prirodne i kulturne baštine Opštine Kotor uzvraćaju da primjenjuju preporuke UNESCO i navode šta im je u fokusu.
“Opština je do sada uložila u obnovu crkve Sv. Franja za potrebe biblioteke u Starom gradu, izrađen je projekat rekonstrukcije Peraške tvrđave, kao i projekat rekonstrukcije palate Visković u Perastu za potrebe muzeja porodice Visković”, poručili su iz Opštine Kotor.
Dender upozorava da nestajanje života u Perastu, prijeti i Kotoru koji je žrtvovan turizmu i biznisu
“Koji ga iskorištava, a pri tome mu ništa apsolutno ne vraća”, poručio je Dender.
/M.Mišić/
