Višednevni protesti građana Žabljaka i ekologa, kojima su se, javnim video porukama pridružili poznati muzičari i glumci ne bi li se zaustavila devastacija Nacionalnog parka “Durmitor” sa prostorom Crnog jezera, jednim od prepoznatljivih simbola divlje ljepote Crne Gore pod zaštitom UNESCO-a, natjerali su nadležne da povuku odluku o planiranoj izgradnji bungalova na obalama Crnog jezera.
Predsjednik Opštine Žabljak Veselin Vukićević za Radio Slobodna Evropa kaže da je jednoglasna odluka lokalnog parlamenta, kojom predlažu Ministarstvu turizma i održivog razvoja da stavi van snage Plan privremenih objekata u dijelu koji se odnosi na NP “Durmitor” (od rampe do Crnog jezera) stigla u ministarstvo. Vukićević smatra da se ne može dogoditi nikakvo iznenađenje nakon obećanja resornog ministra datog građanima Žabljaka da je spreman da povuče plan ukoliko je to želja Žabljačana.
“Moja očekivanja su da je ta mogućnost isključena. Jer poslije onog svega što se dešavalo na Žabljaku, poslije reakcija političkih partija i lokalnog parlamenta mislim da se niko razuman ne bi sad usudio da mijenja te stvari. I ministar je čovjek koji ima taj dignitet da saopšti da će plan biti povučen”, kazao je Vukićević.
S druge strane, predstavnici dijela ekološkog nevladinog sektora smatraju da je izjava nadležnih da će obustaviti gradnju na Crnom jezeru “trenutna pobjeda građana”. Ipak na osnovu dosadašnjeg iskustva, kako kaže Aleksandar Perović iz nevladine organizacije Ozon, treba biti oprezan.
“Nije riječ o trajnoj zaštiti, nije riječ o trajno dobrom upravljanju nacionalnim parkovima već samo o odustajanju od neke privremene ideje koja je u ovom slučaju nesporno, trebala da bude na strani privatnog a ne javnog interesa. Zbog čega ovo pričam, iz razloga što imamo trend ukoliko se od nečeg trenutno odustane i izgubimo pažnju javnosti, vrlo brzo se desi da neko opet dođe sa sličnom inicijativom. Neko ko je politički ili na drugi način moćniji i ko može da ostvari te interese”, kaže Perović.
O postojanju ugovora između preduzeća Nacionalni parkovi i privatne kompanije “Eksplorer” da se na samoj obali Crnog jezera postavi 30 bungalova u rejonu NP “Durmitor”, koji je na listi UNESCO-a, šira javnost je saznala pošto je prije nekoliko sedmica, u zaleđu restorana “Crno jezero”, posječeno 41 stablo četinara.
Sječa je izazvala revolt i danonoćne straže mještana tog kraja. I dok su nadležni iz Nacionalnih parkova Crne Gore, koji gazduju tim područjem, negirali da sječa četinara ima bilo kakve veze sa pripremom terena za postavljanje bungalova, tvrdivši da je u pitanju sanitarna sječa, građani su poručili da nikakve gradnje na tom području neće biti. Istovremeno su jednoglasno nadležni iz Ministarstva i Uprave nacionalnih parkova uvjeravali građane da je ugovor o postavljanju bungalova dobar posao za Žabljak.
“Mi mislimo da smo napravili dobru stvar za Žabljak”, kazao je nedavno ministar održivog razvoja i turizma Pavle Radulović.
“I dalje stojim iza toga da je to dobar posao i da je to koristan ugovor koji smo napravili i za Nacionalne parkove i za državu Crnu Goru”, kazao je nedavno za Radio Slobodna Evropa direktor Nacionalnih parkova Crne Gore Elvir Klica.
Međutim, građani su sa javne tribine održane krajem marta na Žabljaku nadležnima poručili:
“Valorizacija Crnog jezera na ovaj način nije valorizacija nego devastacija. Ovdje se pravi Sutomore (primorski grad koji je simbol urbanističkog haosa i masovnog turizma) od Crnog jezera. Ovdje se pravi masovni turizam kada masovni turizam prestaje da bude trend u Evropi. Ruralni turizam je poslednjih deset godina najbrža rastuća grana u Evropi a mi pokušavamo da dovozimo autobuse da ljudi tu spavaju jedu i itd. To vam je kao da na Svetom Stefanu pravite kamp kućice i to naplaćujete tri eura”, kazao je privrednik Aleksandar Dragićević o izgradnji planiranih bungalova, avanturističkog parka i ostalih sadržaja na Žabljaku.
Potom je, nakon nekoliko protesta na obali jezera, građanskih i video poruka poznatih ličnosti, ministar Pavle Radulović na posljednjoj tribini na Žabljaku poručio:
“Ja nikakav problem nemam da u momentu kada iz Opštine Žabljak dobijem formalni dokument, jer moram imati formalnu odluku kojom povlače saglasnost na Plan privremenih objekata, da svome kolegijumu predložim da se taj plan stavi van snage. Nikakav problem nemam.”
I dok se čeka zvanična potvrda da je Ministarstvo odustalo od planirane gradnje, predsjednik Opštine Žavljak kaže nema da nema ništa neobično u činjenici da su on i ministar Radulović, iako iz iste vladajuće DPS, ovog puta uslovno bili na suprotstavljenim stranama.
“Mediji su to prenijeli da je udario DPS na DPS. Ali je činjenica da je šezdest odsto građana koji su na tim tribinama izrazili protest protiv gradnje bungalova upravo članovi DPS-a. Jednostavno nije moglo tu da se ćuti, nego da se jasno kaže mišljenje ljudi durmitorskog područja da to nije bilo dobro rješenje”, kazao je Veslin Vukićević.
Posljednja dešavanja na Žabljaku izazvala su pažnju i regionalne javnosti. Brojne poznate ličnosti oglasile su se kratkim video porukama koje su objavljene na društvenim mrežama, sa apelom da se sačuva netaknuta priroda, NP “Durmitor” i Crno jezero.
“Uništavati prirodu zbog nekog trenutnog kratkoročnog profita je vrlo glupo. Zato što to smanjuje šansu našim praunucima da prežive”, poručio je muzičar Rambo Amadeus, dok je bubnjar Dragoljub Đuričić u video poruci saopštio:
“Da nije ove naše lijepe zemlje i da nije ovog prelijepog drveća vjerovatno mi ne bi imali, ovoliko mala i lijepa država, četiri nacionalna parka toliko velika da ih zna čitava Evropa.”
Durmitor je proglašen za Nacionalni park 1952. godine, a kao područje na listi Svjetskog prirodnog i kulturnog nasljeđa UNESCO-a se nalazi od 1980. godine. Sedam zona Nacionalnog parka spada u specijalne zaštićene zone, a u pet osnovnih ekosistema između ostalog spadaju četinarske i listopadne šume i vodeni ekosistemi.
Jedan od simbola Durmitora je Crno jezero, najpoznatije i najveće od 18 ledničkih jezera na planini, koje se nalazi na nadmorskoj visini od 1.418 metara. Oko Crnog jezera, kao popularne destinacije za rekreaciju, nalazi se oko 3,5 kilometara pješačkih staza.
/L.Š./
