Mještani i dio predstavnika nevladinog sektora sumnjaju da se tokom radova koji se ovih dana izvode na ostrvu Lastavica i tvrđavi Mamula na ulazu u Bokokotorski zaliv “melju” arheološki ostaci i izvode radovi dok je u toku zabrana gradnje zbog turističke sezone.
Iz kompanije “Orascom”, odnosno OHM “Mamula Montenegro”, međutim, kažu da to nije tačno i da se radi o stijenama, a ne o bilo kakvim arheološkim nalazima.
Švajcarska kompanija planira da tvrđavu pretvori u ekskluzivni turistički rizort sa sopstvenim plažama, centrom za sportove na vodi, restoranima, barovima, spa-centrom, bazenima i lukom za goste. Ugovorom o dugoročnom zakupu lokaliteta ostrva Lastavica sa tvrđavom Mamula predviđen je period zakupa od 49 godina.
“Riječ je o posljednjoj fazi zemljanih radova na centralnom platou, a to podrazumijeva raščišćavanje zemlje i uklanjanje stjenskog materijala do projektovane kote iskopa, radi uvođenja ukopanih servisnih sadržaja. Nakon toga, zemljani nasip će biti vraćen, a plato će dobiti originalan izgled”, saopštili su “Vijestima” iz OHM-a, ističući da se “melje iskop čiste stjenske mase, a ne tlo na kojem može biti bilo kakvih arheoloških nalaza”.
“U arheološkoj nauci niko nikada ništa nije našao na ovom mjestu, niti postoje bilo kakvi nalazi, pa čak ni indicije u tom smislu ikada, iz prostog razloga što se, ukoliko je lokalitet i imao neki arheološki značaj, on izgubio prilikom gradnje tvrđave, prije više od 160 godina, kada je morfologija ostrva značajno promijenjena. Ukoliko NVO ima podatke koji pokazuju drugačije, onda je javnost trebalo i morala da bude upoznata sa tim”, navedeno je u reagovanju iz OHM-a.
Miljan Vujošević iz NVO “Bokobran” kaže da se prema žrtvama koje su robijale na Mamuli koju je okupatorska vojska Italije u Drugom svjetskom ratu bila pretvorila u zloglasnim logor, ne odnosi sa pijetetom.
Iz OHM to demantuju i navode da će, između ostalog, baš na području gdje se sada rade iskopine, biti formiran muzej u spomen na bivše logoraše sa Mamule.
Iz “Bokobrana” su u martu ove godine tvrdili da se iskopovanja unutrašnjosti tvrđave kose sa adekvatnom revitalizacijom spomenika kulture prve kategorije, a iz kompanije
“Orascom” su tada naveli da projekat “Mamula” rade po najvišim svjetskim standardima za obnovu kulturnih dobara i da imaju stalan konzervatorski nadzor.
Ostrvo Lastavica ne spada u područje prve zone u kojoj je od 15. juna do 15. septembra na snazi zabrana izvođenja građevinskih radova, pa zato, kako su naveli, mogu nesmetano izvoditi radove.
Uprava za inspekcijske poslove naložila je u martu kompaniji OHM da obustavi radove na ostrvu Lastavica, u okviru kompleksa tvrđave Mamula, do dobijanja saglasnosti na konzervatorski projekat, nakon što ih je kontaktirala kancelarija generalne sekretarke Crnogorske nacionalne komisije za Unesko. Zahtjev je uslijedio nakon obimnih zemljanih radova unutar tvrđave koji su izazvali talas negodovanja mještana Herceg Novog. Nakon dobijene saglasnosti, radovi su nastavljeni.
Skupština je odlučila da nakon više od tri i po godine formira privremeni odbor za kontrolu tog projekata.
/S.K./
