“Svi smo ljudi, svi smo jednaki” je ovogodišnja tema Međunarodnog dana ljudskih prava UN, koji se danas obilježava širom svijeta. U tom duhu JU Kulturni centar ,,Nikola Đurković’’ Kotor/ Gradska biblioteka i čitaonica organizovala je 10. decembra 2021. godine promociju tematskog zbornika naučnih i stručnih radova ,,Otkrivanje skrivenog: Crna Gora, kvir i (s)rodne teme’’. Ovaj događaj se održao pod pokroviteljstvom Opštine Kotor/ Sekretarijata za kulturu, sport i društvene djelatnosti u skladu sa Lokalnim akcionim planom za unapređenje kvaliteta života LGBTI osoba za 2020/2021. godinu. (Aktivnost: Promocija kulturnih sadržaja koji imaju za cilj unapređenje ljudskih prava.)
Milica Stanić Radonjić, glavna i odgovorna urednica zbornika, predstavila je Zbornik, koji je, zajedno sa srednjemetražnim dokumentarnim filmom, dio kompleksnog jednogodišnjeg projekta „LGBTIQ tematika u crnogorskom društvu, medijima i kulturi tokom 20. i početkom 21. vijeka“, koji realizuju Društvo za kulturni razvoj „Bauo“ iz Petrovca na Moru (nosilac projekta) u saradnji sa LGBT Forum Progresom iz Podgorice. Projekat je podržan od Ministarstva za ljudska i manjinska prava Crne Gore (Ministarstvo pravde, ljudskih i manjinskih prava Crne Gore).
Zbornik se sastoji od šest djelova: uvodnih napomena, recenzentskih osvrta, centralnog poglavlja (šesnaest tekstova grupisanih u četiri cjeline), priloga (šest međunarodnih i nacionalnih propisa koji korespondiraju s temom i na koje se u radovima referira – Univerzalna deklaracija o ljudskim pravima, Ustav Crne Gore, Zakon o rodnoj ravnopravnosti, Zakon o zabrani diskriminacije, Zakon o životnom partnerstvu lica istog pola i Zakon o Zaštitniku/ci ljudskih prava i sloboda Crne Gore), registra imena i biografija osamnaest autora/-ki navedenih redom kojim se pojavljuju njihovi radovi. Zastupljeni su radovi sljedećih autora: Slavke Jovićević, Ljiljane Gavrilović, Dušana Medina, Ivana Tomovića, Jasmine Čaušević, Saše Gavrića, Srđe Zlopaše, Branka Banovića, Jovana Kojičića, Predraga Zenovića, Ksenije Rakočević, Jelene Jelušić, Nataše Nelević, Ane Ivanović, Borisa Ćalića, Vuka Uskokovića, Milice Stanić Radonjić, Tatjane Jovović. Milica Stanić Radonjić je istakla je da kvalitet rukopisa knjige ne bi bio na ovakvom nivou bez zalaganja, podrške i oštrog oka recenzentkinja prof. dr Ildiko Erdei (Odeljenje za etnologiju i antropologiju Filozofskog fakulteta Univerziteta u Beogradu) i dr Ane Stolić (Istorijski institut Beograd) i recenzenta doc. dr Jovana Kojičića (Regionalni institut za javnu upravu, ljudska prava i životnu sredinu Fakulteta za državne i evropske studije iz Podgorice).
Jelena Papović, akademska slikarka i profesorica govorila je o umjetničkom uglu u odnosu na LGBT osobe, o tijelu, seksualnosti i nadasve ljubavi kao inspiraciji stvaraocima. Istakla je da je u biti ove knjige jeste ljubav i razumijevanje, prihvatanje različitosti i da bilo da smo mi hetero ili homo seksualnih sklonosti, vrhunac ljubavi je da volimo ono što je loše kod svog partnera i da prihvatimo njegove mane. Smatra da treba da upoznamo našu tradiciju i to kako se prošlost odnosila prema različitostima da bi mi nastavili dalje sa većom tolerancijom. Kvir ne podrazumeva samo homoseksulanost, nego sve ono što je atipično, odstupanje. Zaključila je da bi bilo lijepo kada bi djeca rasla prepuštena svojim osjećanjima i da prate svoj unutrašnji ritam.
Ksenija Rakočević, stručna saradnica na pripremi zbornika i autorka rada govorila je kako je došlo do ideje o Zborniku i o LGBT aktivizmu u Crnoj Gori. Imajući u vidu da postoje brojni ljudi u akademskom svijetu, koji koji pišu radove ove profilacije Dušan Medin i ona su došli na ideju da bi bilo lijepo napraviti kontekst, koji bi obuhvatao pristupe koji se naslanjaju na metode sociologije, antropologije, teorije književnosti, kvir teorije, ginokritike. Istakla je da je ovo sedma promocija, a da u planu imaju promociju u Beogradu krajem mjeseca i u januaru u Nikšiću, tako da knjiga ,,Otkrivanje skrivenog” zaista postaje ,,otkrivena” publici za koju je i pisana. LGBT Forum Progres je prva organizacija u Crnoj Gori koja se bavi LGBT pravima prvenstveno aktivistički nastrojena. Osvrnula se na događaj iz 2015. godine i neodržavanje najavljene akademske Parade ponosa u Nikšiću na Filozofskom fakultetu. Konstatovala je da progres svakako postoji, jer će se ova publikacija u januaru promovisati u Nikšiću.
Moderatorka programa je bila bibliotekarska savjetnica Jasmina Bajo.
