Petnaest bivših i aktuelnih radnika kompanije Pomorski saobraćaj iz Kamenara pred Osnovnim sudom u Herceg Novom pokrenulo je parnicu protiv poslodavca, smatrajući da ih je zakinuo za neisplaćene naknade za topli obrok, minuli rad i regres od 2007.godine na ovamo.
„Bezuspješno smo u nekoliko navrata pokušavali u direktnom razgovru sa izvršnim direktorom i suvlasnikom kompanije, Dejanom Banom da riješimo ovaj problem, ali smo od njega samo dobili odgovor da nam ništa nije dužan i da ga slobnodno tužimo. To smo i uradili i naš advokat je podbio tužbeni zahtjev u kome se pojedinačni odštetni zahtjevi kreću od 7 do 12 hiljada eura.“- kazao je „Vijestinma“ jedan od radnika Pomorskog saobraćaja koji je želio da ostane anonimam . Prema njegovim riječima, to znači da je Pomorski saobraćaj, kompanija koja je u vlasništvu podgoričkih biznismena braće Dušana i Dejana Bana i njihovog partnera Željka Mihailovića, njih i državu kroz dadžbine koje su joj se trebale isplatiti narazna radnička primanja, zakinuo za oko 150.000 eura.
Iz te kompanije nisu željeli da komentarišu ovu tužbu.
„Obavještavamo Vas da je za našu kompaniju neprihvatljivo da poslovnu politiku, naročito onu koja se tiče radnih odnosa, vodimo preko medija, te je to i razlog zašto ćemo se uzdržati od detaljnijih komentara. Sa ovim reagovanjem pokušavamo da preduprijedimo moguću štetu, imajući u vidu da prepoznajemo da su pitanja zasnivana na krajnje neprovjerenim i zluradim informacijama. Za sve insinuacije vezane za nezakonitosti iz domena rada i radnih odnosa, uključujući i odredbe ugovora o radu, upućujemo Vas na Inspekciju rada.”- rekli su nam iz menadžm,enta “Pomorskog saobraćaja”. Ističu da naknade zaposlenima za regres, topli obrok, prevoza i slično “već duži niz godina više nisu posebna kategorija već da predstavljaju dio redovne zarade i jednako kao i ostale naknade zarade podliježu obračunu poreza i doprinosa.”
Iz Uprave za inspekcijse poslove međutim, ni nakon četiri dana nisu odgovorili na pitanja u vezi kontrola koje u “Pomorskom saobraćaju” navodno preduzima njihova Inspekcija rada, odnosno rezultata tih kontrola.
Uz menadžmenta kompanie tvrde da je inspkecijski nadzor u međuvtremenu okončan i da pritom nije konstatovana niti jedna nepravilnost.
Naš sagovornik kojin je tužio kompaniju u kojoj je do nedavno radio, kazao je da je Ban nakon što su se radnici pobunili zbog neisplaćenih primanja na koja po zakonu imaju pravo, ponovno od avgusta ove godine u platne liste uvrstio i propisan obračun minulog rada. On tvrdi da je menadžment kompanije koristeći činjenicu da u njoj ne postoji sindikalna organizacija, sada pokušava da sve zaposlene primora da potpišu nove ugovore o radu u kojima pored ostaloga, sadrži i izjavu zaposlenog, da on/ona na dan eventualnog raskida ugovora o radu, nema nikakvih potraživanja prema poslodavcu po osnovu rada i radnog odnosa a koja proizilaze iz prethodnog ugovora o radu. To je, prema tvrdnji našeg sagovornika, urađeno nakon što se u javnosti digla bura oko nezakonitih blanko izjava sa istom sadržinom koje je navodno, menadžment Pomorskog saobraćaja prethodno tražio od zaposlenih da potpišu, nakon što je već bilo izvjesno da će duio radnika pred sudom zatražiti svoja prava.
Naš sagovornik koji je dugogodišnji kapetan trajekata kaže da je stanje u toj kompaniji dok je ona bila u državnom vlasništvu, te neposredno nakon što je privatizovana, bilo veoma dobro za zapolene koji su imalo prilično visoke i redovne zarade, ali da su novi vlasnici ubrzo “okrenuli ploču” i na sve naćine pokušavaju da uštede preko leđa radnika.
“Plata nam je zadnji put povećana 2008. i od tada je samo smanjivana bez ikakvog suvislog objašnjenja, osim šton je tada rečeno da je u toku svjetska ekonomska kriza. To je učinjeno uprkos tome što firma svake godine bilježi rast fizičkog prometa, ali i svake godine sve bolje finansijski posluje sa milionskim dobitima koje između sebe dijele vlasnici kompanije.”- kazao je sagovornik dodajući da se Dejan Ban navodno prema radnicima ponaša despotski i sa omalovažavanjem poručujući im da “ko nije zadovoljan, slobodno ide” i da će on mornare, mašince i kapetane trajekata “lako zamijeniti jer takvih ima koliko hoćeš na Tuškom putu”.
Kaže da je osnovna plata kapetana trajekta, školovanog pomorca sa dugogodišnjim iskustvom i brevetom zapovjednika broda u maloj obalnoj plovidbi, iznosila 696 eura i da je sa prekovremenim, noćnim io radom praznikom, mogao da mjesečno inkasira maksimalno do 900 eura.
“Ljudi masovno napuštaju tu, za radnike nekad veoma dobru firmu. Samo od maja ove godine iz Pomorskog saobraćaja su otišla tri kapetana i tri motorista sa trajekata, a odlazaka starih radnika koji imaju viešedecenijsko iskustvo biće sigurno još.”- kaže sagovornik tvrdeći da su se sa vlasnikom firme morali “natezati” i oko ljetnjih radnih uniformi, nepostojanja nikakvih pauza tokom smjena, rada na brodovima na kojima nema pitke vode…..Tvrdi i da je više njegovih kolega dobilo otkaz od direktora Bana, da bi kasnije sud presudio da je to bilo nezakonito i naredio njihovo vraćanje na psao, a što je Ban navodno u nekim slučajevima odbio da sprovede.
Iz menadžmenta sve to odbacuju kao netačno, ističući da se navodima o otkazima, sudskim sporovima i ostalo u novinarskim pitanjima koja smo im uputili, “sugerišu unaprijed pripremljeni i negativni komentari, uključujući i visinu ličnih primanja zaposlenih” “Posebno ističemo da visina ličnih primanja zavisi od individualnog doprinosa procesu rada, i da predstavlja jednu od četiri najvažnije definicije poslovne tajne u kompaniji. Inače, naša kadrovska struktura je više nego zadovoljavajuća, a što je najvažnije naša kompanija je, mada na žalost jedina u zemlji, osposobljena da proizvodi sopstvene kadrove i praktično predstavljamo kadrovski “rasadnik” za dobijanje ovlašćenja pomoraca raznih struka u domenu nacionalne plovidbe. Mi ulažemo u kadrove i mi ih proizvodimo i činjenica da drugi poslodavci iskazuju interesovanje za naše zaposlene za nas predstavlja uspjeh i priznanje.”- kažu u “Pomorskom saobraćaju” dodajući da im je jasno da kod njihovih radnika ima i onih koji su nezadovoljni “ali to se ne rješava preko medija”.
„Pomorski saobraćaj“ je već 14 ipo godina u većinskom vlasništvu braće Ban koji su bliski sa liderom DPS Milom Đukanovićem. Oni su 2004. tada državnu firmu koja je bila u većinskom vlasništvu Fonda PIO i svojom zaradom dopunjavala hronično deficitarni crnogorski penzioni fond, po odluci Savjeta za privatizaciju, dobili bez javnog tendera, kupovinom državnih akcija na berzi. Za to je firma Prohouse u kojoj su braća Ban sarađivala sa Željkom Mihailovićem, državi platila 1,2 miliona eura, od čega samo 680 hiljada eura u kešu, a ostatak obveznicama stare devizne štednje koje je prethodno kupili po diskontovanim cijenama.
Na čelu Fonda PIO koji je u ljeto 2004. odlučio da naprasno proda „zlatnu koku“ – „Pomorski sabraćaj“ bio je visoki funkcioner DPS-a, aktuelni guverner CBCG, Radoje Žugić.
Javnosti nikad nije objašnjeno zašto je država čiji je predsjednik Vlade tada bio lider DPS Milo Đukanović, naglo odlučila da privatizuje jednu od ekonomskih najuspješnijih kompanija u državi koja joj je tada donosila oko pola miliona eura čistog profita godišnje. Nikad nije objašnjeno ni zašto manjinski akcionari „Pomorskog saobraćaja“ u tada većinskom vlasništvu Fonda PIO, nisu bilo obaviješteni da će država na berzu iznijeti svoje akcije, iako su manjinski akcionari bili spremni da ih plate do 2 miliona eura – znatno više nego što su to učinili braća Ban i „Prohouse“ kao konačni kupci.