Kurmaševa, novinarka Tatarsko-baškirskog servisa RSE iz Praga u Češkoj koja ima dvojno američko i rusko državljanstvo, otputovala je u Rusiju zbog hitne porodične situacije u maju.
Privremeno je zadržana 2. juna dok je čekala povratni let na aerodromu Kazanj, gdje su joj oduzeta oba pasoša. Nije mogla da napusti Rusiju jer je čekala da joj vrate putne isprave.
Vlasti su 11. oktobra kaznile Kurmaševu s 10.000 rubalja (103 dolara) jer nije prijavila američki pasoš ruskim vlastima, navode lokalni mediji na osnovu sudskih dokumenata.
Kurmaševa je ponovno privedena 18. oktobra i tada je optužena da se nije registrovala kao strani agent, što je krivično djelo za koji je maksimalna kazna od pet godina zatvora.
Istražni komitet je saopštio da se Kurmaševa sumnjiči da nije “ispunila obavezu utvrđenu zakonima Ruske Federacije da nadležnom organu dostavi dokumente neophodne za upis u registar stranih agenata”. Kurmaševa i RSE negiraju optužbe.
Istražni komitet je saopštio da se Kurmaševa tereti po djelu Krivičnog zakonika koji se odnosi na registraciju stranih agenata koji vrše “namensko prikupljanje informacija u oblasti vojnih, vojno-tehničkih aktivnosti Rusije”, koje, ako ih primi strani izvori, “mogu biti upotrijebljeni protiv bezbjednosti zemlje”.
Komitet nije iznio druge detalje.
RSE je pozvao na hitno oslobađanje Kurmaševe, navodeći da je ona “veoma poštovana koleginica, odana supruga i posvećena majka dvoje djece”.
“Alsu je provela 45 dana iza rešetaka u Rusiji i danas je njen nepravedni, politički motivisan pritvor produžen”, rekao je vršilac dužnosti predsjednika RSE-a Džefri Gedmin.
“Pozivamo ruske vlasti da odmah omoguće Alsu konzularni pristup, što je njeno pravo kao državljanke SAD. Alsu mora biti puštena i ponovo se spojiti sa svojom porodicom”, dodao je on.
Istražni komitet je saopštio da je njegova istraga otkrila da, iako rusko Ministarstvo pravde nije dodalo Kumarševu na listu stranih agenata, ona nije dostavila dokumente za uvrštavanje u registar.
Kurmaševa i RSE odbacili su optužbu.
Pritvaranje Kurmaševe, drugog novinara s američkim državljanstvom kojeg je Rusija pritvorila ove godine, izazvalo je talas kritika grupa za ljudska prava i političara koji kažu da taj potez signalizira novi nivo ratne cenzure.
Sudska odluka da Kurmaševu produži pritvor dolazi dan nakon što je vodeća ruska grupa za ljudska prava Memorijal priznala Kurmaševu kao političku zatvorenicu.
Moskva je optužena da je pritvarala Amerikance kako bi ih koristila kao moneta za pregovaranje za Ruse zatvorene u SAD. Novinar Volstrit džurnala (The Wall Street Journal) Evan Gerškovič uhapšen je u martu zbog navodnog špijuniranja, što on i Džurnal oštro poriču.