JU Muzej i galerija Tivat priključuje se velikoj evropskoj manifestaciji “Noć tvrđava”, koja okuplja preko 60 lokaliteta u 10 zemalja, sa ciljem promocije kulturne baštine i njenog značaja za zajednicu i održivi turizam.
Ovogodišnja proslava pod nazivom “Night of Fortresses Goes Green” povezuje kulturno nasljeđe sa ekološkom odgovornošću, koristeći događaj kao platformu za podizanje svijesti o zelenom održivom razvoju. Cilj je edukovati posjetioce o održivom turizmu i praksama koje doprinose očuvanju kulturne baštine, podstičući ih na aktivno učešće u očuvanju prirodnog i kulturnog bogatstva.
U sklopu manifestacije, a u okviru WIND Fest 2025. u JU Muzej i galerija Tivat biće otvorena izložba “Morska posla” Udruženja jadranskih fotografa Adriatic Artists, 9. maja 2025. godine u 20 sati.
Izložba je zapravo odgovor talentovanih amatera i profesionalnih fotografa na pitanje šta su to morska posla, posla samog mora i svih nas koji u njemu plovimo, plivamo i ronimo. Izložba slavi more, njegovu ulogu u prirodnoj ravnoteži, ali i podiže svijest zajednice o njegovoj važnosti, sa ciljem podsticanja promjena u odnosu prema moru i njegovom biodiverzitetu.
Ustanova je 2024. godine donijela Akcioni plan za održivi razvoj, a učešće na ovakvim manifestacijama doprinosi unaprijeđenju istog.
Takođe, ulaznice za posjetioce kompleksa JU Muzej i galerija Tivat 9. maja biće besplatne.
JU Muzej i galerija Tivat najavljuje bogat sadržaj kojim će proslaviti Međunarodni dan muzeja tokom naredne sedmice, a centralna proslava biće upriličena 18. maja 2025. godine.
Gaza – Reakcija Palestinca nakon novih napada Izraela na grad Gazu i okolinu, 7. maja 2025.
Najmanje pet osoba je ubijeno u četvrtak ujutro u izraelskom napadu na sjeveru Pojasa Gaze, izvijestila je palestinska Civilna odbrana.
“Pet osoba je poginulo, a nekoliko ih je povrijeđeno u izraelskom vazdušnom napadu u zoru na kuću jedne porodice u gradu Bejt Lahija”, rekao je portparol Civilne odbrane Mahmud Basal, javio je AFP.
Izraelska vojska nije izdala saopštenje u vezi sa napadom.
Nakon dvomjesečnog primirja, Izrael je nastavio ofanzivu 18. marta, tvrdeći da želi da primora palestinski militantni pokret Hamas – kojeg su Sjedinjene Države i Evropska unija označili kao terorističku organizaciju – da oslobodi taoce koje drži od oktobra 2023.
Od tada je više od 1.500 Palestinca ubijeno, čime je broj poginulih na toj teritoriji povećan na više od 52.500 od početka izraelske ofanzive pokrenute kao odmazdu za napad Hamasa iz Gaze 7. oktobra 2023. godine.
U tom napadu tog dana stradalo je 1.218 ljudi na izraelskoj strani, uglavnom civila, prema podacima AFP-a zasnovanim na zvaničnim podacima.
Od 251 kidnapovane osobe, 58 se i dalje nalazi u Gazi, uključujući 34 koje su preminule prema izraelskoj vojsci.
Iako je Rusija uložila milijarde dolara u izgradnju tajne flote kako bi zaobišla sankcije, ta se flota sada brzo urušava pod teretom međunarodnih zabrana i sigurnosnih rizika.
Rusija je od maja 2022. potrošila više od 14 milijardi dolara na kupnju više od 400 tankera kako bi stvorila tzv. “flotu u sjeni” za izvoz nafte mimo zapadnih sankcija. No, najnoviji podaci s bloga Navigating Russia, koji vodi bivši bankar s Wall Streeta Craig Kennedy, pokazuju da ta flota sada puca po šavovima, navodi Splash247.
Tokom druge polovice 2024. godine više od 60% tankera koji su utovarivali naftu u ruskim baltičkim lukama pripadali su sjenskoj floti. Međutim, do kraja marta 2025. taj se udio strmoglavio ispod 40%. Prazninu su počeli popunjavati redovni brodovi za prijevoz sirove nafte.
Prema Kennedyju, pad nije uzrokovan cijenom uralske nafte koja je pala ispod granice od 60 dolara po barelu, već snažnim udarcem iz Washingtona. Dana 10. siječnja uvedene su sveobuhvatne sankcije na 158 tankera, što je bio glavni okidač za urušavanje kapaciteta flote. Dodatne mjere iz Ujedinjenog Kraljevstva i Evropske unije krajem februara samo su ubrzale proces.
U izvještaju stoji kako je najveći dio od 14 milijardi dolara koje je Moskva uložila u flotu zapravo bačen novac, jer se pokazalo da su ti brodovi itekako ranjivi na ciljanje sankcijama.
Zanimljivo je da je najmanje 6,3 milijarde dolara završilo u rukama evropskih i američkih brodovlasnika koji su prodavali starije brodove. Istraga OCCRP-a i portala Follow the Money otkrila je da je više od 230 brodova tako preprodano, najčešće iz Grčke, gdje su brodovi ubrzo mijenjali ime, zastavu i počinjali prevoziti rusku naftu.
Premda su izravne prodaje ruskih brodarskih tvrtki zabranjene, brodovi se i dalje prodaju tvrtkama iz zemalja koje ne sudjeluju u sankcijama, čime se zaobilaze pravila.
Podaci S&P Global Market Intelligence pokazuju da više od 800 brodova iz te flote nema potvrđeno osiguranje, a prosječna starost im je 21 godina, što je osam godina više od svjetskog prosjeka. Stručnjaci upozoravaju da takva situacija povećava rizik od teških pomorskih i okolišnih incidenata.
Bez kvalitetne avio povezanosti nema ni konkurentnosti turističke destinacije, pri čemu svaka nova linija otvara vrata dolasku novih turista, ocijenila je ministar turizma, Simonida Kordić.
– Zato smo inicirali uspostavljanje direktne avio linije sa Sofijom, jer to nije samo naše otvaranje ka Bugarskoj sa kojom, između ostalog, razgovaramo o uvezivanju turističke ponude, već i ka mnogo širim tržištima. Dobra avio dostupnost je ključni preduslov za razvoj turizma – poručila je Kordić na sastanku sa izvršnim direktorom nacionalne avio-kompanije Air Montenegro, Vukadinom Stojanovićem.
Tema sastanka bili su dosadašnji rezultati i budući planovi nacionalnog avioprevoznika, sa posebnim akcentom na značaj avio dostupnosti za razvoj turizma, prenosi Mina.
Stojanović je informisao da Air Montenegro bilježi odlične poslovne rezultate i da je kompanija maksimalno otvorena za dalje dogovore i proširenje mreže letova. On je posebno istakao da su februar i mart bili rekordni po popunjenosti putničkih kabina.
Takođe, on je najavio da će Crna Gora ovog ljeta prvi put biti povezana sa čak četiri grada u Francuskoj – Parizom, Nantom, Lionom i Lilom, kao i da se očekuje da Air Montenegro ove godine ima i do deset cjelogodišnjih linija.
Vlada i opštine Zeta i Tivat sporazumom bi definisale da sredstva koja bi bila opredijeljena opštinama, ukoliko se dogovori koncesija aerodroma, budu korišćena samo za realizaciju kapitalnih projekata na njihovim teritorijama.
„Ovaj pristup osigurava da novac bude namijenjen razvoju lokalnih zajednica, pravilno raspoređen i korišćen za poboljšanje infrastrukturnih i drugih ključnih sektora u ovim opštinama“, zaključeno je na sastanku premijera Milojka Spajića i predsjednika opština Tivat i Zeta, Željka Komnenovića i Mihaila Asanovića.
Zajednički cilj je, kako je saopšteno iz Kabineta predsjednika Vlade, da se građanima omogući ugodniji i kvalitetniji život, ali i otvore dodatna radna mjesta.
„Prvo moramo da vidimo hoće li uopšte doći do dodjele koncesija. Ono što je sigurno da smo na istom smo fonu sa opštinama, jer nam je cilj da intenziviramo realizaciju kapitalnih projekata. U tom kontekstu spremni smo da potpišemo sporazume i jasno definišemo projekte, koji će u najkraćem roku dati najveće benefite građanima. Naša namjera je da u potpunosti odgovorimo na zahtjeve lokalnih zajednica i pružimo im potrebnu podršku za njihov dalji razvoj“, naglasio je Spajić.
Komnenović i Asanović su podržali ovaj pristup, ističući da su sredstva od koncesija prilika za pokretanje niza strateških projekata u njihovim opštinama.
„Najvažnije za nas je ulaganje u infrastrukturu, da projekti na toj liniji budu dinamično realizovani i počnu u što kraćem roku. Drago nam je što su u Vladi prepoznali značaj da uz dogovor sa lokalnom samoupravom dođu do konačne odluke o ovom pitanju, jer je to put ka zadovoljenju potreba naših građana“, rekao je Komnenović.
Asanović je istakao da je za Opštinu Zeta od presudnog značaja efikasno upravljanje sredstvima, uz fokus na projekte koji će donijeti direktne koristi za njene građane.
„Nama je svaka opcija koja donosi benefit građanima Zete prihvatljiva. Kao opština, koja se tek administrativno i infrastrukturno razvija, spremamo brojne projekte u koje želimo i možemo da investiramo potencijalni novac“, poručio je Asanović.
Tokom sastanaka je razgovarano o različitim aktuelnim pitanjima, kao i o mogućnostima za dalji razvoj i unapređenje saradnje između centralne vlasti i lokalnih samouprava, na dobrobit svih građana.
U novom izdanju inflight magazina Wings objavljena je inspirativna reportaža o Crnoj Gori, i to na čak 11 stranica, a članak o Crnoj Gori pominje se i na naslovnici, saopšteno je iz Nacionalne turističke organizacije (NTO).
Studijsku posjetu novinara prestižnog magazina avio kompanije Eurowings organizovala je NTO.
„Pod naslovom Im Land der unsichtbaren Frauen – In the Country of Invisible Women, članak donosi emotivno i upečatljivo svjedočanstvo o životima žena iz sjevernih krajeva naše zemlje – planinkama. Kroz njihove lične priče, prikazana je Crna Gora u svom autentičnom, prirodnom i kulturnom bogatstvu, kao destinacija koja njeguje tradiciju, gostoprimstvo i održivi način života“, navodi se u saopštenju.
Priče o ovim ženama, crnogorskim heroinama svakodnevice, sada će pročitati više od pet miliona putnika koji lete sa Eurowingsom širom Evrope. Na taj način, njihove riječi, rad, karakter i snaga dobijaju prostor u međunarodnoj javnosti, a Crna Gora se pozicionira kao zemlja snažnih žena, žive tradicije i dubokog poštovanja prema prirodi.
Kako piše autor Marc Oliver Rühle, planinke Crne Gore inspirišu svojom odanošću prirodi i svakodnevnom tišinom koju oblikuju ritmovi zemlje, a ne ritmovi savremenog svijeta.
“Daleko od svakodnevne vreve, u planinskim katunima okruženim planinama, šumom i pašnjacima planinke već generacijama održavaju ritam života koji se mjeri svitanjima, sezonama i ciklusima zemlje. To su žene koje postoje u paralelnom svijetu, svijetu koji se ne bavi lajkovima i algoritmima, već korjenjem, berbom, zimom koja dolazi. Njihov rad je neprestani tok između čuvanja stada, pravljenja sira, brige o porodici i dočeka gostiju, često bez pauze, bez godišnjih odmora, ali s osmijehom i dostojanstvom”, navodi se u članku.
U tekstu se ističe snaga i vizija mlađe generacije planinki koje sve češće same preuzimaju upravljanje katunima, kombinujući tradicionalni način života sa modernim alatima.
Dio ove snažne reportaže čine i priče Danke, Gordane, Jovane, Vere i Žizele, žena koje kroz svoj svakodnevni život svjedoče o snazi, otpornosti i ljepoti života u planinskim krajevima Crne Gore.
Danka Šekularac iz katuna Suvodo u Nacionalnom parku Biogradska gora, pripadnica je nove generacije planinki koje spajaju tradiciju sa savremenim duhom. Ona je preuzela porodično imanje i obnovila ga s dubokim osjećajem pripadnosti mjestu koje naziva domom.
„Gordana Dulović iz Gornjeg Lipova živi u ritmu sa prirodom, proizvodeći sir, rakiju i med u kamenoj kući iz 19. vijeka, dok Jovana Bogavac u katunu Laništa donosi energiju mladosti i digitalne vještine u svakodnevni rad, uvodeći solarne panele i online rezervacije kako bi njena porodica mogla da opstane na planini“, navodi se u saopštenju.
Vera Pavićević iz Durmitora godinama stvara prepoznatljive proizvode od domaćih sastojaka i s nadom gleda ka novim generacijama koje bi mogle nastaviti njen put.
Na krajnjem jugu, na Luštici, Žizela Marković je zamijenila gradski život za harmoniju mora, bilja i muzike, stvarajući autentično iskustvo za svakog gosta.
„Ove žene, kao čuvari tradicije, prave su heroine današnjeg doba, inspirišući tihim liderstvom i nepokolebljivom vezom sa zemljom. Njihove priče sada putuju kontinentom, na stranicama magazina koji se čita među milionima putnika. Kroz ovu kampanju, Crna Gora ne promoviše samo prirodne ljepote, već i vrijednosti koje je čine istinski posebnom destinacijom: duboku povezanost sa zemljom, snagu žena, autentičnost i gostoprimstvo koje ostaje dugo u pamćenju svakog posjetioca“, navodi se u saopštenju.
Magazin Wings je prestižni inflight magazin aviokompanije Eurowings, jedne od vodećih niskobudžetnih aviokompanija u Evropi. Sa mjesečnim dometom od preko pet miliona putnika, ovaj dvojezični magazin (njemački/engleski) predstavlja izuzetno vrijedan promotivni kanal, kroz koji priče o destinacijama dopiru do široke i raznovrsne međunarodne publike u kontekstu putovanja i otkrivanja novih mjesta.
“Pojavljivanje Crne Gore u ovom izdanju dodatno potvrđuje njen status autentične, inspirativne i sve traženije turističke destinacije”, dodaje se u saopštenju.
Podršku u organizaciji studijske posjete tog novinara pružili su domaćinstvo Dulović, Pony Art Garden, katun Lanište.
U izdanju izdavačke kuće Džep sa tajnama, nazvane po popularnom profilu Momčila Zekovića Zeka na društvenim mrežama, iz štampe je izašao njegov novi roman – „Biblioteka ćutanja“.
Riječ je o još jednom upečatljivom književnom ostvarenju ovog svestranog umjetnika, koje donosi priču o tišini, pamćenju, ranjivosti i snazi čovjeka u zemlji gdje su, kako sam autor kaže, “ljudi sve – samo ne kamen”.
Povodom objavljivanja romana, u četvrtak, 08. maja 2025. u Atrijumu kotorskog Kulturnog centra biće održana promocija sa početkom u 20h.
U programu učestvuju:
Momčilo Zeković – Zeko, autor
Dragana Erjavšek, moderatorka
Milo Perović, glumac
Jelena Nenezić, glumica
Promocija će biti obogaćena izvođenjem dvije upečatljive scene iz romana u igranoj formi, koje će na početku i kraju večeri izvesti glumački par Milo Perović i Jelena Nenezić, čime će publika imati priliku da roman doživi i kroz prizmu teatra. Potom će uslijediti razgovor sa autorom, koji će pod vodstvom moderatorke Dragane Erjavšek, proteći u otvorenoj, neposrednoj i toplo prijateljskoj atmosferi, daleko od klasične forme književne tribine.
Pozivamo sve ljubitelje književnosti, poštovaoce rada Momčila Zekovića Zeka i prijatelje knjige da prisustvuju ovom posebnom događaju.
U toku je obnova hercegnovske tvrđave Španjola, koja će postati međunarodni kreativni i kulturni centar.
Prepoznatljivi spomenik crnogorske kulturne baštine značajno će doprinijeti obogaćivanju turističke ponude i ekonomskom razvoju grada.
Rekonstrukcija istorijskog objekta trajaće do 2027. godine, a vrijednost radova u prvoj fazi iznosi 2,5 miliona eura, od čega je 1,6 miliona iz IPA fondova Evropske unije, dok je ostatak sredstava obezbijeđen iz budžeta države.
Vratiti ovaj dragulj u život nije mali podvig i zahtijeva stručnost, strpljenje i ogroman rad. Vjekovno izlaganje prirodnim elementima, vlazi, vjetru, kiši i promjenljivim temperaturama, uzelo je danak, erodirajući kamen i ostavljajući pukotine u zidovima utvrđenja, koje sa vrha brda Bajer stražari nad gradom još od kraja 15. vijeka. Svaka tvrđava je jedinstvena slagalica istorije, a stručne arhitekte, zanatlije i arheolozi rade na obnovi kako bi bogatu prošlost Španjole utkali u savremenost i budućnost.
Španjola
U cilju zaštite i očuvanja originalnog dizajna, u rekonstrukciji krovova i zidova tvrđave koriste se savremeni materijali, poput providnog polikarbonata, dok će se tradicionalni materijali poput kamena, koristiti u restauraciji ostalih oštećenih dijelova tvrđave. U okviru prve faze projekta, do marta 2026. godine, biće sanirani bedemi, sve kule i šetnice, veliki rezidencijalni objekat i jedan pomoćni objekat na ulazu u tvrđavu, a biće i modernizovana mreža vodovodnih i električnih instalacija.
“Do sada se radilo da račišćavanju staza oko objekata, starih kanala koji su korišćeni za odvod kišnice sa krova, kao i za odvod površinske vode oko objekata. Takođe se ulazi u trag i načinu funkcionisanja čitavog ovog sistema koji ćemo nastojati revitalizovati. Istražuje se paralelno sa radovima, jer je dobar dio objekta bio pod šutom, korovom i zelenilom”, priča arhitekta Vuk Čvoro.
Kako navodi, projekat je dobro startovao i za sada sve ide prema godišnjem planu. Uz sjeverni bedem i sjeveroistočnu kulu stavljena je sa spoljašnje strane skela i očišćen je korov, a krenulo se i sa pranjem zidova pod pritiskom, uz saglasnost nadzora.
Španjola
“Izbačena je ogromna količina šuta iz unutrašnjosti tvrđave, a ovih dana završava se i izbacivanje šuta iz objekta 03-Baraka, kako bi moglo pristupiti rekonstrukciji ovog objekta koja je planirana u okviru prve faze. Na objektu koji je nekada služio kao skladište hrane postavljen je privremeni krov, kako bi ovoj prostor mogao da se koristi za potrebe izvođača. Postavljene su zaštite za prolaz kolica kroz sjeveroistočni bastion, sve po standardima, kako se ne bi oštetilo autentično popločanje. Takođe, na prostoru šetnice na zidinama postavljene su zaštitne ograde na svim mjestima gdje je zid oštećen”, objašnjava Čvoro.
Kao simbol snage i naslijeđa prošlih epoha, tvrđave zauzimaju istaknuto mjesto u našoj kolektivnoj svijesti. Revitalizovana Španjola postaće kulturni svetionik za lokalnu zajednicu i turiste. Ugostiće različite događaje, konferencije, izložbe, umjetničke sajmove i kreativne ateljee, što će značajno doprinijeti obogaćivanju turističke ponude Herceg Novog i njegovom ekonomskom razvoju. Tvrđava Španjola postaće platforma za povezivanje mladih kreativnih preduzetnika i inovativnih start-up-ova, iz čitavog regiona, podstičući saradnju na području očuvanja kulturne baštine i umjetnosti.
Revitalizacija tvrđave realizuje se u okviru projekta „SA CREATIVITY“, kao dio Interreg IPA programa za Južni Jadran (2021-2027), koji ima za cilj revalorizaciju i revitalizaciju bogatog kulturnog naslijeđa regiona. Projekat realizuje Ministarstvo kulture i medija Crne Gore u saradnji sa Turističkom organizacijom Crne Gore, Ministarstvom turizma Republike Albanije i italijanskim regijama Pulja i Molize.
Na kalendaru predstojećeg vikenda sajam i radionica “Morska posla”
Povodom obilježavanja Dana Evrope, Opština Tivat u saradnji sa inicijativom “Opštine za EU”, organizuje akciju čišćenja u uval
i Pržna – šetne staze u zaleđu plaže Plavi horizonti, koja je planirana u četvrtak, 8.maja u jutarnjim satima.
Ekološka inicijativa u koordinaciji opštinskog Sekretarijata za uređenje prostora i uz podršku tivatskog Komunalnog preduzeća, okupiće zaposlene u lokalnoj upravi, mještane i članove DVD Krtoli sa ciljem da aktivno doprinesu čistoći ovog lokaliteta koji je jedno od zaštićenih prirodnih dobra na teritoriji opštine Tivat.
Okupljanje učesnika je planirano u 9 sati na plaži Plavi horizonti, a akciji se mogu pridružiti i drugi zainteresovani građani. U znak podrške inicijativi, posjetu Tivtu najavio je šef kooperacija Delegacije Evropske unije u Crnoj Gori, Yngve Engstroem.
Dan Evrope
Osim akcije čišćenja, na kalendaru Dana Evrope su i “Morska posla” – sajam i radionica koje tokom predstojećeg vikenda organizuju Biznis info centar i Festival vjetra.
Sajam morskih zanata i umijeća u nedjelju 11.maja na rivi Pine okupiće majstore, umjetnike, privrednike i inovativne izlagače koji njeguju i razvijaju veze sa morem. Sajmu će prethoditi istoimena besplatna radionica o klasterizaciji nautičkih preduzeća u petak 9.maja u Muzeju i galeriji Tivat, sa ciljem jačanja pomorskog sektora u Boki kroz zajedničku saradnju i inovacije.
Pozivi na mir i suzdržanost upućeni Indiji i Pakistanu pristižu iz cijelog svijeta nakon što su izbili sukobi između tih dviju nuklearnih sila zbog spora izazvanog smrtonosnim napadom u indijskom dijelu Kašmira u travnju, javljaju svjetske novinske agencije.
Svijet poziva Indiju i Pakistan na suzdržanost
Peking i London izrazili su spremnost da diplomatski interveniraju kako bi smirili situaciju, a Washington, Pariz i Moskva pozvali su na diplomatsko rješenje i suzdržanost, javlja STA.
Kina, koja također drži jedan dio Kašmira, izrazila je žaljenje zbog eskalacije.
– Indija i Pakistan su susjedi koji se ne mogu razdvojiti, naglasio je glasnogovornik kineskog ministarstva vanjskih poslova. Pozvao je Indiju da joj mir i stabilnost budu prioritet te da izbjegava korake koji bi dodatno zakomplicirali situaciju. Dodao je da je Kina spremna odigrati konstruktivnu ulogu u smirivanju situacije.
Američki državni tajnik Marco Rubio je nakon napada razgovarao s kolegama iz obiju zemalja. Pozvao ih je da smire situaciju i uspostave komunikaciju između dvojice čelnika, otkrio je glasnogovornik američkog Vijeća za nacionalnu sigurnost.
Britanski ministar trgovine Jonathan Reynolds za BBC je poslao poruku da su obje zemlje prijatelji i partneri Velike Britanije te da ih je London spreman podržati.
Britansko ministarstvo vanjskih poslova savjetovalo je svojim građanima da ne putuju blizu granice između dviju zemalja.
Francuski šef diplomacije Jean-Noel Barrot za televiziju TF1 rekao je da konfrontacija između Indije i Pakistana nije ni u čijem interesu”.
Dodao je da je razgovarao s kolegama iz obje zemlje te da Francuska razumije želju Indije za zaštitom od terorizma.
