Najnovije komplikacije u odnosima Evropske Unije i Bjelorusije izazvale su veike probleme za tivatski aerodrom, ali i potencijalnu veliku štetu za crnogorski turizam uopšte.

Naime, zbog zatvaranja vazdušnog prostora država EU za njene letove, bjeruska nacionalna aviokompanija Belavia, prinuđena je da uvede i značajne promjene, a potencijalno možda i uskoro obustavi svoj saobraćaj sa Crnom Gorom. Tako su prošle nedjelje otkazana dva redovna leta na relaciji Minsk-Tivat, ali je juče oko 17.30 sati na tivatski aerodrom ipak sletio jedan Belavijin boing B737-800 na liniji iz Minska. Taj avion je prema podacima sa sajtova specijalizovanih za praćenje letova komercijalne avijacije, umjesto tradicionalnom i najkraćom rutom, direkno na jugoistok, za Crnu Goru letio zaobilaznim putem, prvo istočno preko Ukrajine i Crnog Mora gdje je postepeno okretao na jug, ali je na kraju ipak ušao u vazdušnji prostor EU,  kada je okrenuo zapadno da preleti teritoriju Bugarske.

Iako Belavia formalno još nije odustala od slotova za ovo ljeto koji je uzela od ACG na aerdromu Tivat, gotovo je sigurno da  ovog ljeta neće biti ništa od relaizacije ambiciozno zamišljenih planova te kompanije kada je saobraćaj sa Crnom Goriom u pitanju. To je ogromna šteta kako za Aerodrome Crne Gore koji su, prema ranijim najavama Belavie, ove sezone trebali da imaju ukupno preko 300 rotacija njenih aviona u tivatskoj vazdušnoj luci, kao i za crnogorsku turističku industriju koja će ovako, ostati bez značajnog broja gostiju iz te istočnoevropske države.

Bjeloruska nacionalna aviokompanija Belavia je iz Minska za Tivat ove sezone počela da saobraća početkom maja i  namjeravala je da sa dva nedjeljan leta, postepeno tokom ljeta na toj liniji povećava broj sedmičnih letova dok ih ne bude jedan svakog dana u sedmici. Osim ovih, Belavia je tražila slotove i za dva sedmična leta za Tivat iz Bresta, te po jednu rotaciju nedjeljno iz Gomela, Grodna i Vitebska. Sve to međutim, palo je u vodu prošle nedjelje nakon što je Samit Evropske unije (EU) odlučio da zatvori vazdušni prostor EU za vazduhoplove iz Bjelorusije i da sankcioniše režim predsjednika Bjelorusije Aleksandra Lukašenka. Kako je jučerašnji let za Tivat “prešao” preko dijela vazdušnog prostora EU nad Bugarskom ostaje tek da se vidi, kao I to  da li će i ubuduće avioni Belavie zaobilaznom i mnogo dužom rutom preko Ukrajine, Crnog Mora, Turske, Mediterana i južnog Jadrana moći da dolaze u Crnu Goru.

EU je bloadu saobraćaja za Belaviu zbog nedavnog nezapamćanog poteza Lukašenka da  silom u Minsk preusmjeri putnički avion irske komapnije Ryanair na unutarevropskoj redovnoj liniji, kako bi uhapsio jednog disidenta koji je bio među putnicima. Let Ryanaira iz Atine za Viljnus u Litvaniji, prema zvaničnim tvrdnjama bjeloruskih vlasti,  preusmjeren je u Minsk zbog navodne prijetnje bombom. Kada se avion prizemljio u glavnom gradu Bjelorusije, tamošnje vlasti su međutim, uhapsile bjeloruskog opozicionog novinara Romana Protaseviča koji je bio među putnicima.

Na samitu u Briselu 24.maja je stoga 27 država-članica EU takođe zatražilo od svojih avio-kompanija da izbjegnu prelet Bjelorusije, a zahtijevale su i “puštanje smjesta na slobodu” Protaseviča (26) i njegove djevojke Sofije. Iako se Crna Gora nije zvanično izjašnjavala da će i ona uvesti sličnu restriktivnu mjeru prema zvaničnom Minsku, činjenica da je EU zatvorila svoj vazdušni prostor za letove Belavie, napravila je gotovo nepremostivu prepreku jer avioni iz Bjelorusije sada moraju znatno dužom trasom do nas.

Sankcije EU prema Bjelorusiji najnoviji su indirektni, ali drastičan udar na crnogorsku ekomoniju jer je iz sličnih političkih razloga i pridruživanja naše države svim sankcijama koje je EU proteklih godina uvela Rusiji zbog aneksije Krima i postupanja Moskve sa tamošnjim opozicionarima, Crna Gora već godinu dana bez direktnih avio veza sa Rusijom. Moskva ne želi da dozvoli ni svojim, ni crnogorskoj aviokompaniji da lete  između dviju država, a što se posebno lose odražava na poslovanje aerodroma Tivat kojem su ruske aviokompanije i putnici iz te države minulih godina, bile glavno tržište.