“U cilju objektivnog informisanja javnosti Crne Gore i posebno građana Herceg Novog, oštro se suprostavljamo ličnoj promociji Stevana Katića predsjednika opštine Herceg Novi koju je omogućio medijski koncern Vijesti”, saopštio je menadžment Instituta “Dr Simo Milošević” AD Igalo.
Ovo nije vrijeme za lične promocije, posebno ne onih koji su potpuno neupućeni u stvarna dešavanja. Još manje je vrijeme da mediji doprinose takvoj promociji, poručuju oni.
“Katić niti može znati probleme u organizaciji karantina, niti uopšte učestvuje u organizaciji karantina u Herceg Novom, iz prostog razloga što jedan jedini put nije pozvao Institut dr Simo Milošević, niti se makar jednom pojavio ispred karantina. Možda će nakon ovog reagovanja doći i slikati se sa bezbjedne distance, radi ostavljanja utiska. Cjelokupnu organizaciju sprovode isključivo svi zaposleni u Institutu dr Simo Milošević. Svi zaposleni rade 24h sata dnevno i nesebično se trude da pomognu svim pacijentima. Zato niko osim njih nema pravo da priča o organizaciji karantina, posebno ako o tome ne zna ništa, pa makar to bio i predsjednik opštine. Bilo bi korisnije da se predsjednik opštine angažuje da konkretno pomogne svima u karantinu. Na žalost, takva pomoć je izostala. Za sada je jedna firma iz Herceg Novog donirala sokove, keks i druge proizvode koji se mogu unijeti u karantin. S druge strane, veliki doprinos i konkretnu pomoć, bez ikakve promocije, daje nam Vojska Crne Gore.
Na kraju, još jednom pozivamo sve građane Herceg Novog da poštuju preporuke Nacionalnog koordinacionog tima za zarazne bolesti i svojim odgovornim ponašanjem daju lični doprinos što bržem okončanju borbe protiv korona virusa”, saopštio je menadžment Instituta “Dr Simo Milošević” AD Igalo.
Volonteri Opštine Kotor jutros su krenuli sa akcijom dodjele 160 paketa pomoći za lica u stanju socijalne potrebe koja su na evidenciji kotorske Opštine i Centra za socijalni rad.
“Jutros su se naši volonteri uputili na adrese naših sugrađana, na koje moramo misliti i u ovom trenutku. Paketi sadrže sve ono što je neophodno jednoj porodici za otprilike mjesec dana”, kazao je predsjednik Opštine Kotor Željko Aprcović.
pomoć
I ovim putem apelujemo na sve sugrađane da se pridržavaju preporuka NKT u cilju sprečavanja širenja epidemije, poručili su iz Opštine Kotor.
Slike koje ovih dana stižu iz Italije, prije svega Bergama, odišu stravom i užasom. Vojni kamioni koji prevoze na stotine umrlih od Korona virusa; desetine ljudi koji se u bolnicama u samrtnom ropcu bore za posljednje udisaje zraka. Ako je iko, onda smo se mi iz bivše SFRJ nagledali sličnih scenâ devedesetih godinâ prošlog stoljeća; no, manifestacije svemoći smrti- i istovremeno nemoći ljudske- uvijek iznova izazivaju duboku metafizičku zapitanost i jezu. Ništa manje jezu ne izaziva jedna druga činjenica: saznanje da se te apokaliptične scene dešavaju u srcu Evrope, štoviše u Lombardiji, jednoj od privredno najrazvijenijih evropskih regijâ.
Za svijest prosječnog Evropljanina ovo je nešto neprihvatljivo, nešto nemoguće; nešto što se dosad moglo vidjeti samo u filmovima strave i užasa; nešto u što on ne može i ne želi povjerovati.
Jer za svijest i percepciju prosječnog Evropljanina/(sjeverno)Amerikanca scene koje ovih dana gledamo iz Italije i Bergama rezervisane su za neke druge krajeve planete Zemlje: za Afriku- pogotovo onu supsaharsku- za Bliski Istok i dobar dio Azije, te za Latinsku Ameriku. Kad je Evropa u pitanju, te slike moguće su eventualno na divljem Balkanu, koji većina „pravih“ Evropljanâ ionako ne opaža kao dio evropskog kontinenta. Za pomenute krajeve planete- u percepciji prosječnog Evropljanina- kamioni puni mrtvih koji umiru od zaraznih bolesti ili ginu u nekom građanskom ratu potpuno su očekivani. Ebola, kolera ili neka druga zarazna bolest, npr., gotovo svake godine usmrti na desetine hiljadâ ljudi u supsaharskoj Africi, ali to je za supsaharsku Afriku- iz perspektive prosječnog Evropljanina- normalno stanje i ne treba se uznemiravati oko toga. O čemu se ovdje radi? Da li je u pitanju nehumanost i moralna degeneracija Evropljanâ ili ovdje imamo posla sa nekim drugim, kompleksnijim, fenomenom?
Da bismo odgovorili na ovo pitanje, moramo se vratiti Evropi i njenoj istoriji. Od kraja XV stoljeća naovamo- pogotovo nakon otkrića američkog kontinenta- počinje naglo i konstantno materijalno bogaćenje Evrope. To konstantno materijalno bogaćenje Evrope u periodu od nekoliko stoljećâ u velikoj mjeri rezultat je brutalnog pljačkanja i izrabljivanja domorodačkih populacijâ u novoosvojenim vanevropskim kolonijama: izrabljivanja koje je ponekad išlo do iradikacije istih, kao, npr., na Karibima. Kad bi došlo do iradikacije čitavih populacijâ, kao u pomenutom slučaju Indijanacâ na Karibima, i, sljedstveno tome, nedostatka robovske radne snage, evropski osvajači posljedice i rezultate jednog zločina- što je sada postalo prepreka za nastavak gomilanja profita- „prevazišli su“ novim zločinom: hvatanjem afričkih crnacâ i njihovim transportom u Novi svijet da tamo kao robovi zamijene indijanske domoroce. Nije pretjerano reći da su u temeljima pojedinih najvećih evropskih državâ- bivših kolonijalnih silâ: Španije, Portugala, Engleske, Francuske, Holandije i Belgije- mora nevine krvi američkih, afričkih i azijskih domorodacâ.
Proces ekonomskog snaženja, tehnološkog razvoja i materijalnog bogaćenja u Evropi pratio je- a u značajnoj mjeri bio i uzrokovan i omogućen procesom neprestanog ekonomsko-tehnološkog razvoja- političko-socijalni proces uvećavanja ličnih pravâ i slobodâ pojedinca. Tri istorijska događaja u Evropi: Slavna revolucija u Engleskoj 1688. godine, Francuska građanska revolucija 1789. godine i revolucije iz 1848. i 1849. godine, te one čuvene Džefersonove riječi iz američke „Deklaracije onezavisnosti“ 1776. godine o tome kako su „ (…) svi ljudi stvoreni jednaki i obdareni od svog Tvorca određenim neotuđivim pravima, među kojima su život, sloboda i potraga za srećom“ čvrsto su utrli put ka pobjedi liberalnodemokratskog svjetonazora u najvećem dijelu Evrope i u USA. Taj put bio je praćen nekolikim ozbiljnim iskušenjima: fašizam u Italiji, nacizam u Njemačkoj i komunizam u SSSR-u i u istočnoj Evropi najmarkantniji su reprezenti tih iskušenjâ za liberalno-demokratsku paradigmu. No, nesumnjivo je da su parlamentarna demokratija i ideologija liberalizma- te kapitalizam kao društveni i ekonomski poredak koji je svojevrsni produkt i/ili korelat liberalne ideologije- danas temeljne determinante (zapadno)evropske i (sjeverno)američke civilizacije.
italija virus- Tanjug/AP, Luca Bruno
Svoje vanevropske kolonije- koje su u XX stoljeću napuštali i priznavali im status nezavisnih državâ- evropske kolonijalne sile ostavljale su u ekonomskom i društvenom haosu. Iz raznih razlogâ (bilo da su, kao u slučaju afričkih državâ, ti narodi iz plemenskog društva praktično direktno prelazili u formu (kvazi)državne organizacije bilo da su, kao u slučaju latinoameričkih državâ, evropski kolonizatori u nasljeđe novoformiranim državama ostavili ekstraktivne institucije) te bivše evropske kolonije u najvećem broju slučajevâ nikad nisu- u pravno-političkom značenju tog pojma- postale prave, tj. uređene države. Premda su- kao u slučaju Indije ili pretkolumbovskih civilizacijâ u Južnoj Americi- domoroci često bili na neuporedivo većoj duhovnoj razini u odnosu na evropske osvajače, to nije moglo spriječiti neumitnu pojavu loših posljedicâ višestoljetnog kolonijalnog izrabljivanja: posljedicâ u vidu civilizacijsko-materijalnog nazadovanja i propadanja, ostavštine ekstraktivnih (a ne inkluzivnih) institucijâ i, samim tim, skliznuće ovih zemaljâ i djelovâ planete na rub i periferiju savremene civilizacije.
Zbog svega navedenog nije čudo što prosječni savremeni Evropljanin kamione mrtvih u nekoj Angoli, Somaliji, Siriji ili El Salvadoru ne opaža (ne može opažati) drugačije nego kao nešto što je očekivano za te zemlje. Te i slične države za njega su periferija civilizovanog čovječanstva, nešto u ravni neke druge planete; kamioni mrtvih od zaraze ili metka tamo su nešto uobičajeno i dio svakodnevnice; nešto što za te zemlje nije ništa čudno. (Pri tome, taj civilizovani Evropljanin rijetko kad je svjestan odgovornosti njegovih predakâ za stanje u kome se danas nalaze Afrika, Latinska Amerika i veći dio Azije).
Ali što se odjednom desilo sa tom Evropom i sa USA, koje su jezgro aktuelnog civilizovanog svijeta? Kako je u toj civilizovanoj, sređenoj i organizovanoj Evropi- u kojoj je zakonski propisano sve do najmanje sitnice- moglo doći do ovakvog užasa?
Bez namjere da u ovom članku ulazim u one neposredne, direktne uzroke ove situacije (neodgovornost ljudi, neozbiljno shvatanje Korona virusa u Lombardiji i sjevernoj Italiji na sâmom početku epidemije itd.) pokušaću otkriti one suštinske, krucijalne. A oni leže u prirodi liberalno-demokratskog svjetonazora i kapitalističkog sistema kojih je čedo savremeni Evropljanin. Naime, koncept praktično neograničenih individualnih slobodâ i pravâ te stanje materijalnog blagostanja- koliko god da su nesumnjivo donijeli bezbroj pozitivnih stvari- donijeli su evropskom čovjeku istovremeno i ozbiljnih nevoljâ. Od tih negativnih posljedicâ materijalnog blagostanja i liberalnog svjetonazora dvije su antropološki najpogubnije: a) involucija- omogućena materijalnim blagostanjem- evropskog čovjeka u dekadentno, hedonističko biće; b) formiranje takvog mentalno-karakternog sklopa koji ne može prihvatiti i izdržati ni najmanje limitiranje i suspenziju ličnih slobodâ: limitiranje ličnih slobodâ koje je u nekim situacijama nužno i neminovno. Hedonizam i deviza „uživanje iznad svega“ nesumnjivo su u osnovi one početne neodgovornosti koja je i omogućila eksploziju Korona virusa u sjevernoj Italiji: mnogi nisu mogli odoljeti svim tim nedjeljama mode, fudbalskim utakmicama, putevima u Milano itd., premda su itekako znali da je epidemija novog virusa u sjevernoj Italiji uveliko u toku. A da bi hedonizam ove vrste mogao biti upražnjavan, potrebna je adekvatna materijalna podloga. Do koje su mjere hedonizam najprimitivnije vrste i nespremnost na privremeno- a krajnje nužno- odricanje od vlastite slobode i zadovoljstavâ postali dio antropologije savremenog evro-(sjeverno)američkog čovjeka, najbolje pokazuju Korona žurke i sva ona oglušivanja o uputstva nadležnih o kojima čitamo i slušamo ovih danâ. Razmazili su se današnji Evropljani i Amerikanci: zaboravili su da je prije samo jednog stoljeća- neposredno pred kraj Prvog svjetskog rata 1918. godine i u naredne dvije godine- u Evropi i Sjevernoj Americi od španske gripe (španjole) umrlo na desetine milionâ ljudi. A jedno stoljeće- u istorijskom smislu i u kontekstu ukupne istorije- samo je jedan tren. To je praktično bilo juče; vrijeme kad su djedovi i bake mnogih sadašnjih, npr. četrdesetogodišnjakâ, bili djeca, koji su pamtili tu špansku gripu i pričali svojim potomcima o toj pošasti.
Miomir Abović
Zgrtanje (ekstra) profita kao centralni smisao (ako se to može nominovati smislom) življenja u savremenoj evro-(sjeverno)američkoj civilizaciji- motiv koji smo već pominjali u ovom članku- i uticaj Korona virusa na civilizaciju čiji je dominantni formativni princip uvećanje profita i materijalnog bogatstva mogao bi biti tema posebnog eseja, štoviše cijele jedne knjige.
Na koji god način da je Korona virus nastao i zbog čega god da se ovako enormno proširio u zemljama koje se smatraju ekonomski najrazvijenijim i sa najkvalitetnijim zdravstvenim sistemom u svijetu- pa su sad ti zdravstveni sistemi pred kolapsom, a ljekari, npr., u Italiji prinuđeni da biraju, kao u najgorim ratnim uslovima i kao u nekoj Nigeriji, Siriji ili Somaliji, kojeg će pacijenta pokušati spasiti, a kojeg pustiti da umre- civilizacija i život poslije Korona virusa svakako neće više biti isti kao prije. Nije tu riječ samo o ogromnoj ekonomskoj šteti, krizi i društveno-političkim previranjima koji nesumnjivo očekuju cijelu planetu. Riječ je, prije svega, o nužnosti da se radikalno promijeni paradigma življenja.
Drugim riječima: ako ljudi zapadne civilizacije ne shvate da zgrtanje (ekstra)profita i materijalnog bogatstva, primitivni hedonizam, sloboda shvaćena kao raspuštenost, zagađivanje i uništavanje prirode, sebičnost, bezobzirnost i odsustvo empatije, te besmisleni trka i jurcanje za ostvarenjem poslovnih ili nekih sličnih ciljevâ nisu i ne mogu biti smisao egzistencije, ne piše nam se dobro. Recimo da je Korona virus žuti karton koji je Biće dalo civilizaciji Zapada. Ne dozvolimo da dobijemo crveni karton.
Mrtvo tijelo ribara u dobi od 50 godina iz Biograda pronašao je u subotu oko 17.30 sati u moru u uvali Mostine kod Privlake mjesni ribar. Mrtvozornik na tijelu nije našao tragove nasilja. Mrtvo tijelo ribara u dobi od 50 godina iz Biograda pronašao je u subotu oko 17.30 sati u moru u uvali Mostine kod Privlake mjesni ribar koji je isplovio želeći dignuti svoje vrše. Utvrđeno je kako se radi o Niki Labaru. Još uvijek se traga za prijateljem i sugrađaninom pokojnog Labara, D.B. u dobi od 48 godina s kojim je u petak isplovio iz toga grada u ribolov »na sviću« u akvatorij otoka Silbe, ali se prema njihovu planu u subotu nisu vratili doma.
– Na mjestu događaja policijski službenici su poduzeli mjere i radnje iz svoje nadležnosti te je izvršen očevid. Tijelo je pregledano od strane mrtvozornika, kojom prilikom nisu pronađeni tragovi nasilja. Nakon izvršene obdukcije utvrdit će se točan uzrok smrti, izvijestila je glasnogovornica Policijske uprave zadarske Ivana Grbin, dok je njezina kolegica, policijska službenica za odnose s javnošću, Sonja Šimurina, kazala kako policijski službenici Interventne i drugih odjela u nedjelju od ranog jutra pretražuju teren, more i obalu u akvatoriju Vira, Privlake i susjednih mjesta. U akciju je uključen i helikopter.
– U potražnu akciju uključeni su i pripadnici Lučke kapetanije i HGSS-a. Nažalost, zasad nismo uspjeli pronaći drugog nestalog ribara ni njihovu brodicu, rekla je Šimurina dodajući kako se još uvijek ne znaju razlozi stradavanja ovih ribara, s obzirom da u subotu u tom akvatoriju nije bilo vremenskih nepogoda poput vrlo jakog vjetra i velikih valova.
Drugi ribar za kojim se traga je 48-godišnji D.B., vlasnik ribarskog obrta iz Biograda, oženjen je i ima djecu. Pokojni Labar i on često su ribarili zajedno, a od tog zanata su i živjeli. Prije nego su stradali te kobne subote nisu nikome javili za bilo kakve probleme pri plovidbi, a sumnja se kako ih je udario neki drugi, veći brod koji je potom nastavio s plovidbom.
Odnos broja zaraženih koronavirusom i umrlih od ove zaraze drastično se razlikuje od zemlje do zemlje, no posebno u oči upada relativno nizak broj umrlih u Njemačkoj u odnosu na broj zaraženih pa se postavlja pitanje koji je tomu razlog.
“Da budem iskren, mi još uvijek znamo premalo o ovoj infekciji da bi dali odgovor na to pitanje”, rekao je za Njemačku novinsku agenciju (dpa) stručnjak Svjetske zdravstvene organizacije (WHO) Richard Pebody.
On kaže kako je nizak broj umrlih od posljedica zaraze koronavirusom u usporedbi s brojem zaraženih još uvijek “zagonetan”. Smrtnost od koronavirusa u Italiji je dvadeset puta viša nego u Njemačkoj, govore aktualni podaci Sveučilišta Johns Hopkins. I broj zaraženih je u usporedbi s brojem stanovnika nizak.
Pebody, međutim, odbija direktnu usporedbu ove dvije zemlje.
“Ne možemo miješati kruške i jabuke. Okviri u kojima se razvija epidemija se razlikuju od zemlje do zemlje”, rekao je stručnjak WHO-a.
Stupanj epidemije
Kao jedan od razloga različite smrtnosti u slučaju zaraze koronavirusom Pebody navodi trenutak nastupanja epidemije.
“U Italiji i Španjolskoj je epidemija vjerojatno počela ranije i dalje se razvila nego u Njemačkoj. Tamo su se prvi slučajevi pojavili mnogo ranije a da nisu bili otkriveni i tako se virus neprimjetno širio stanovništvom”, kaže Pebody.
Potom je trebalo nešto vremena da se uslijed infekcije razviju zdravstvene komplikacije. Neki pacijenti možda su proveli tjedne na intenzivnoj njezi prije nego li su neki od njih umrli.
Dob
S obzirom da mnoge zemlje nisu obavile dovoljno testova, možemo samo znati prosječnu dob onih za koje je dokazano da su zaraženi. No moglo bi biti mnogo mladih ljudi kod kojih postoji virus, a da im se nisu pojavili ozbiljni simptomi.
Prosječna dob ljudi s koronavirusom u Italiji je daleko najviša u odnosu na mnoge druge zemlje, uključujući Njemačku.
“U Njemačkoj je prosječna starost zaraženih 45, a u Italiji 63 godina”, poručio je preko Twittera njemački demograf Andreas Backhaus.
Backhaus je u članku objavljenom na internet stranici Medium naveo kako je usporedio Južnu Koreju i Italiju, uspoređujući one dane kad su obje zemlje imale približno jednak broj slučajeva.
U Južnoj Koreji skoro 9 posto potvrđenih slučajeva bili su ljudi preko 70 godina, dok je takvih u Italiji bilo preko 40 posto.
Početkom ovog tjedna 19 posto potvrđenih slučajeva zaraze u Njemačkoj bilo je staro 60 godina i više, dok je više od polovice zaraženih bilo između 35 i 59 godina.
Testovi
Podaci o starosti puno toga kažu o testiranju. Da je u Italiji više mlađih ljudi testirano, brojevi bi vjerojatno dali drugu sliku.
Michael Ryan, koordinator WHO-a za pomoć u kriznim slučajevima, ukazuje na to da je velik broj slučajeva prošao ispod radara.
“Njemačka je pak vrlo agresivna u strategiji testiranja tako da se možda otkriva više blagih slučajeva u ukupnoj brojci zaraženih”, kaže on.
Kvaliteta zdravstvene skrbi
Kao posljednji argument stručnjaci WHO-a navode i opremljenost bolnica. Tu je Njemačka u povoljnijem položaju od svojih EU partnera. Što su bolnice bolje spremne za izbijanje zaraze, više će života biti spašeno”, kaže Ryan.
Tri su faktora ovdje ključna: broj kreveta u intenzivnoj njezi, je li na raspolaganju dovoljno zaštitne opreme i je li osoblje obučeno za skrb o pacijentima u intenzivnoj njezi.
Italija je prije krize, sa svojih 60 milijuna stanovnika, imala oko 5.000 kreveta na odjelima intenzivne njege. Od izbijanja epidemije postavljani su novi kreveti.
Velika Britanija, s oko 66 milijuna stanovnika, ima 4.100 kreveta u intenzivnoj njezi.
Njemačka je daleko ispred njih, sa oko 28.000 kreveta na intenzivnoj njezi na 83 milijuna stanovnika, a ovaj broj bi se trebao udvostručiti kao odgovor na izbijanje zaraze.
Pacijenti oboljeli od malignih bolesti su među najugroženijim kategorijama u vrijeme pandemije respiratornih oboljenja izazvanih virusom COVID 19, saopštilo je Crnogorsko društvo za borbu protiv raka (CDPR).
„Ranjivost ove grupe nije determinisana isključivo oslabljenim opštim zdravstvenim stanjem i samim malignim procesom, već i uticajem onkološke terapije koja suprimira imunološki sistem“, kazali su iz CDPR-a.
Oni su upozorili da je, s obzirom na to da se liječenje onkoloških pacijenata sprovodi po određenom planu, bez obzira na vanredne uslove, bitno da baš ti pacijenti preduzmu posebne mjere zaštite.
Kako su naveli, uputstva o mjerama izolacije od socijalnih kontakata kao i higijenskim mjerama kojih se moraju pridržavati da bi suzbili širenje virusa COVID 19, prilično su dostupna.
„Ali se nameće pitanje kako da postupe oni kojima je zbog osnovnog oboljenja potrebna periodična terapija i ljekarski nadzor, a to su prije svega onkološki pacijenti“, kazali su iz CDPR-a.
Oni su naglasili da se periodični odlasci kod ljekara tih pacijenata moraju obavljati u tačno zakazano vrijeme, da bi se izbjegle nepotrebne gužve i čekanja.
„Takođe je jako bitno da se odlasci kod ljekara svedu na minimum neophodnih posjeta radi terapije i kontrole, ako je neophodna, ili zbog eventualnog pogoršanja osnovnog stanja, i da se odlože kontrole pacijenata koji su u remisiji, a sve se može postići isključivo kontaktom i dogovorom sa svojim ljekarom – onkologom“, kazali su iz CDPR-a.
Kako su naveli, krajnje disciplinovano se moraju sprovoditi mjere izolacije, i ti pacijenti, kada obave neophodne posjete ljekaru, treba da borave isključivo u kućnim uslovima, a članovi njihovih porodica takođe strogo moraju voditi računa o svom kretanju.
„Potrebno je da što je moguće više budu izolovani, jer se pokazalo da je izolacija osnovni način na koji možemo spriječiti širenje infekcije“, poručili su iz CDPR-a.
Oni su naglasili da svi, ne samo onkološki pacijenti, treba obavezno da poštuju mjere Vlade i Nacionalnog koordinacionog tijela za zarazne bolesti.
Za 60 članova posade i 93 putnika broda Marko Polo u srijedu u podne završava 14-dnevna izolacija u kojoj su bili nakon što su prije dvije sedmice u jeku koronavirusa u Italiji iz Ancone doplovili u Split, doznaje se u Jadroliniji.
Oko podneva će u organizaciji Jadrolinije po članove posade kontinuirano stizati kombiji koji će ih prevoziti do njihovih mjesta prebivališta, dok će, kako se doznaje, putnici iz Duilova svojim kućama ići unajmljenim automobilima.
Cijelo ovo vrijeme izolacije na brodu se nalazilo 60 članova posade, dok je 93 putnika napustilo brod.
Dio ih je otišao u samoizolaciju svojim kućama, a dio je bio smješten u karantenu na Duilovu.
Na brodu se zateklo 57 državljana Hrvatske, devet iz Italije, šest iz Bosne i Hercegovine, pet Španjolaca, četiri Francuza, po tri Amerikanca, Britanca i Nijemca, dva državljanina Crne Gore, te jedan Kanađanin.
Dok su se nalazili u samoizolaciji i karanteni, nitko od članova posade – kapetan, oficiri, kormilari, bijelo osoblje – kao ni putnika nije imao ozbiljnijih zdravstvenih problema.
Cijelo vrijeme su bili u kontaktu s epidemiolozima i redovno mjerili temperaturu.
Broj zaraženih koronavirusom u Crnoj Gori u srijedu ujutro porastao je na 52, nakon što je tokom noći potvrdio novih pet slučajeva, a najozbiljnija je situacija je u opštini Tuzi, blizu Podgorice, gdje je jučer potvrđeno 15 slučajeva zaraze koronavirusom.
U Kliničkom centru Crne Gore liječi se deset pacijenata kod kojih je potvrđeno prisustvo virusa COVID-19, od čega su dvoje priključeni na terapiju kisikom, ali nitko nije na respiratoru.
Jutros su u Crnoj Gori na snagu stupile nove mjere koje je donijelo Nacionalno koordinacijsko tijelo za zarazne bolesti, a kojima se zabranjuje prisustvo i zadržavanje više od dvije osobe zajedno na otvorenom javnom mjestu. Trgovinama i ljekarnama je naloženo skraćenje radnog vremena do 18 sati, a kioscima do 15 sati, dok su starije osobe i kronični bolesnici pozvani da bez velike potrebe ne napuštaju objekte stanovanja.
Crnogorska Uprava policije je kazneno procesuirala 79 osoba zbog kršenje naredbi koje su donesene u cilju sprječavanja širenja zarazne bolesti, a među njima je i zapovjednik Mornarice Crne Gore Vesko Tomanović, jer se nije pridržavao obaveznih mjera o samoizolaciji te je uz pratnju policije odveden u karantenu. Kako prenose mediji, ministar obrane Predrag Bošković će u najskorijem roku inicirati njegovu smjenu.
U karanteni je i cijela općina Tuzi s 12 hiljada stanovnika, u kojoj je jučer od potvrđeno 15 slučajeva zaraze koronavirusom. Stanovnicima je zabranjeno kretanje, a policija od sinoć kontrolira ulazak i izlazak iz te opštine.
„Prekida se svako kretanje građana, snabdijevanje hitnih potreba provodit će volonteri općine, a idućih dana obavit će se testiranje svih osoba koje su bile u kontaktu s osobama koje su zaražene virusom“, priopćio je Općinski štab za izvanredne situacije, uz poruku građanima da moraju biti disciplinirani.
Potpredsjednik crnogorske vlade Milutin Simović, koji predvodi Nacionalno koordinacijsko tijelo za zarazne bolesti, objavljujući podatke o zaraženima u Tuzima, kasno sinoć je rekao da je „počela borba za Tuzi i za cijelu Crnu Goru“.
Općština Tuzi najmlađa je opština u Crnoj Gori, koja je taj status stekla krajem 2018. godine, dok je njeno stanovništvo većinom albansko i bošnjačko. Do tada su Tuzi bile dio Podgorice.
Tuzi su bile naročito posjećene 90-tih godina prošlog stoljeća, kada je u tom mjestu uz samu granicu s Albanijom postojala tržnica na kojoj se moglo kupiti sve, „od igle do lokomotive“, a roba je uglavnom stizala ilegalnim kanalima iz Albanije.
Policija je danas u Baru podnijela krivičnu prijavu protiv komandanta Mornarice Vojske Crne Gore Vesku Tomanoviću (46) iz tog grada, zbog sumnje da je počinio krivično djelo nepostupanje po zdravstvenim propisima za suzbijanje opasne zarazne bolesti.
“On je prekšio privremenu mjeru samoizolacije koja mu je određena rješenjem Uprave za inspekcijske poslove. U saradnji sa sanitarnim inspektorom on je sproveden u karantin”, saopšteno je iz Uprave policije.
Policija je došla do saznanja da je Tomanović napustio adresu predviđenu za kućnu samoizolaciju i u odnosu na to preduzela aktivnosti.
Ministarstvo odbrane pozdravilo je postupanje prema Tomanoviću, navodeći da je Vojska u službi građana.
“Postupajući po uputstvima Ministarstva zdravlja i smjernicama Instituta za javno zdravlje organizovali smo rad u Opštoj bolnici Kotor, da bi što više smanjili mogućnost širenja bolesti. Uputili smo apel našim građanima da ako je ikako moguće, odgode zakazane preglede i posjete bolnici. Naravno, kada se radi o hitnim slučajevima oni se obrađuju po prioritetima i hitnosti. Mogu reći da su građani dosta dobro prihvatili tu vijest i da se značajno smanjio dolazak u bolnicu, a samim tim i mogućnost da se bolest širi” – kazao je direktor Opšte bolnice Kotor prim. dr Ivan Ilić.
On je istakao da postoje pacijenata koji u bolnicu dolaze zakazani, ali ima i nenajavljenih, koji imaju febrilna stanja, kašlju, kratak dah i tekobe sa respiratornim sistemom koji su posebna grupa i grupa od interesa.
“Njih moramo prepoznati na vrijeme i izolovati dok ne vidimo o kakvoj se bolesti radi, jer bi bilo opasno ako bi importovali infekciju koronavirusa u bolničke uslove, onda bili životno ugroženi svi tamo ležeći pacijenti zbog nekih drugih bolesti. Uveli smo rekstrikcije u dijaganostici, kontrolama, maksimalno smo smanjili broj hopsitalizacija i to činimo samo za one kojima je to prijeko potrebno” – istakao je prim. dr Ilić.
Opšta bolnica Kotor je uspostavila krizni bolnički štab, koji se redovno sastaje, koji donosi odluke ovisno o trenutnoj epidemiloškoj situaciji.
“Postoji deficit lične zaštitne opreme i respiratora. Država je vrlo posvećena nabavci tih materijala lične, zaštitne opreme, aparata, respiratora, defibrilatora i drugih. Neke isporuke su već stigle, a neke tek treba da stignu, ali mislim da će se poboljšati ta situacija sa zaštitnom opremom dok dođe taj vrhunac zaraženih” – poručio je prim. dr Ilić.
