Šefovi američke CIA i britanske MI6 zajednički su saopštili da te obaveštajne agencije neprekidno rade na prekidu vatre u Pojasu Gaze i traže rešenje za uspostavljanje mira.
Vilijam Berns, direktor Centralne obaveštajne agencije CIA, i Ričard Mur, šef Spoljne obaveštajne agencije Ujedinjenog Kraljevstva MI6, naveli su da te organizacije koriste svoje obaveštajne kanale kako bi snažno podstakle obuzdavanje rata i deeskalaciju.
Izjave su dali za londonski Fajnenšl tajms u formi zajedničkog intervjua, koja je netipična za obaveštajnu zajednicu.
„Prekid vatre u ratu između Izraela i Hamasa mogao bi da okonča patnju i užasan gubitak života palestinskih civila i vrati kući taoce Hamasa posle jedanaest meseci paklenog zatočeništva”, izjavili su Berns i Mur, a preneo Associated Press.
Američka agencija podseća da je Berns u velikoj meri bio uključen u napore da se okončaju borbe između Izraela i palestinsog Hamasa, koji Sjedinjene Američke Države (SAD) i Evropska unija (EU) smatraju terorističkom organizacijom.
SAD i Velika Britanija čvrsti su saveznici Izraela iako je London potekle sedmice obustavio deo izvoza oružja u Izrael.
Berns i Mur su zajednički naglasili važnost jakih transatlantskih odnosa u vreme, kako su rekli, niza pretnji uključujući Rusiju, Kinu i stalne opasnosti od međunarodnog terorizma.
Dvojica najviših obaveštajaca SAD i Britanije podsetila su da su CIA i MI6 skinule tajnost sa podataka o planu Rusije da napadne Ukrajinu.
“Videli smo da to dolazi i mogli smo da upozorimo međunarodnu zajednicu”, rekli su.
Vilijam Berns i Ričard Mur ocenili su da je moderna vojna tehnika koja je isporučena Ukrajini dala priliku Kijevu da promeni tok rata.
Budva će u subotu i nedjelju 7. i 8. septembra biti domaćin 13. “Montenegro sun reggae festival”- a, manifestacije koja je tokom godina ugostila preko 1600 izvođača iz 14 zemalja svijeta.
”Festival se nalazi u asocijaciji rege festivala u svijetu, te imamo u planu da isti proširimo i to tako da traje više dana i da imamo eho festivalsku priču”, istakao je Vinko Mihajlović, direktor festival . Tvrdi da će i ove godine ljubitelji rege zvuka uživati uz kvalitetan program.
“Svake godine dajemo priliku bendovima i izvođačima rege muzike sa Balkana da se pojave na festivalu, ali se trudimo da dovedemo i izvođače iz Evrope i svijeta. Ove godine smo se vodili time da budu zastupljeni stilovi “roots” i “reggaeton”, i imaćemo goste iz 8 zemalja.
Muzički dio programa na bazenu “Rondo” prve večeri otvoriće već tradicionalni promoteri festivala DJ Daibi i DJ Bratski od 20 sati, zatim će nastupiti najstariji slovenački rege bend Sity Hlapci, koji je na sceni preko 25 godina.
Siti Hlapci su slovenačka rege grupa, koja još od 1998. godine širi rege kulturu kroz svoj autentični zvuk i odašilje pozitivan signal u cijelom našem regionu i šire. Uz mnogo godina izvođenja su predstavljeni na više od stotinu koncerata te gostovali na velikim međunarodnim festivalima. Grupa djeluje pod vodstvom autora muzike, pjevača i instrumentaliste Tadimana – Tadeja Tratnika, koji je takođe jedan od pionira rege kulture u Sloveniji . Kada je bend počeo, u Sloveniji nije bilo mnogo rege muzičara. Danas je scena manje – više ista, a grupa, čiji naziv doslovno znači “siti seljaci” i dalje je jedan od rijetkih izvođača ovog žanra u regionu.
Prvo veče zatvoriće dvojac “Banana zvuk” koji od 2006. godine širi ljubav prema svim oblicima roots muzike. Izvođački i stvaralački duo čine producenti, DJ-evi, MC-evi i muzičari Luka Barbić (TBF) i Ivan Jurić Yuri (ST!llness). “Ovi splitski muzički umjetnici bave se istraživanjem i promovisanjem ritmova od daba, regea, hip-hopa, drum’n’bassa, dancehalla, junglea, do različitih muzičkih mešapova. Jednako su skloni novom zvuku i svježim izdanjima kao i starim klasicima za kojima posežu da ubrizgaju nove doze adrenalina”, najavljuju organizatori.
Muzički dio programa druge večeri odvijaće se takođe na bazenu Rondo u Budvi od 20 časova.
Drugo veče otpočeće nastupom velike zvijezde koja nam dolazi sa Jamajke – Italee.
Italee je multitalentovana i višestruka jamajčanska umjetnica. Njen zvuk je jedinstvena fuzija strasti i duše, noseći duh života koji je oličen u njenom tradicionalnom jamajčanskom akcentu koji će vam naježiti kičmu. Ova talentovana pjevačica, pjesnikinja, izvođačica i producentkinja napravila je duet na Shaggyjevom multiplatinastom albumu “Hot Shot” i solo nastup pod nazivom “Why” na albumu sa soundtrackom za hit film “Show Time” (glume Eddie Murphy i Robert De Niro), koristeći svoj alias “Rude” na oba projekta. Izvela je i tematsku pjesmu pod nazivom “Boyz like it dirty” na soundtracku za kultni klasik film “Cabin Fever 2”. Italee je takođe osnovala sopstvenu produkcijsku kompaniju i producirala neke od najboljih dance grupa na Jamajci, uključujući Sean Paul, Beenie Man, Elephant Man, Red Rat Sizzla i mnoge druge. Takođe je radila sa renomiranim međunarodnim producentima kao što su Tony Canal (No Doubt), Derrick Bramble, Dave Stewart, Jeff Bova, Dave Kelly, Robert Livingston i Sly Dunbar. Tokom svoje karijere radila je sa svjetski priznatim muzičarima kao što su Cindy Blackman, Jack Dailey (bubnjar i basista Lennyja Kravitza), Nair-Z (bubnjar Johna Mayera), Earl China Smith, Rudy Valention, Gibby Leebert Morrison i Paul Kastick (bubnjar/producent).
Nakon Italee nastupiće bend Tantra Brothers. Šarolika skupina muzičara iz nekoliko zemalja koji su napravili veliki uspjeh sa pjesmom “Lako polako” i ostalim hitovima uvijek napravi odličnu atmosferu i animira publiku da pleše.
Drugo I završno veče “Montenegro Sun Reggae Fest”- a zatvoriće sastav “Roots in Session ”. Jedan od najpoznatijih balkanskih zvučnih sistema i producentskih dueta koji guraju i stvaraju vlastiti zvuk već više od jedne decenije. Pier i Fu započeli su svoju solo DJ karijeru 1996. godine sa svojom bivšom ekipom Radyoyo/RDYO DJ-eva, gdje su obojica bili jako uključeni u slovenačku urbanu muzičku scenu.
Organizirajući žurke i festivale na prostorima širom zemlje obuhvatajući Drum and Bass, Jungle, Reggae, Dancehall, ugostili su neke od svjetski poznatih DJ-eva i MC-a, npr. David Rodigan, Heartless Crew, DJ Marky, MC Stamina, 4Hero, Mala, LTJ Bukem, David Boomah itd. 2000. godine su odlučili da napuste ekipu i da se bave solo radom kao selektori. Dolazeći iz različitih muzičkih sredina i sa mnogo muzičkih uticaja, Pier i Fu su se udružili na projektu “Roots In Session”.
Festival su podržali Opstina Budva , Turistička organizacija Budva , HG Budvanska Rivijera.
Ramštajn (dpa) – Njemačka će Ukrajini poslati još 12 haubica 2000 vrednih 150 miliona eura, obećao je ministar odbrane Boris Pistorijus (Pistorius) predsedniku Volodimiru Zelenskom u petak u američkoj vazduhoplovnoj bazi Ramštajn na jugozapadu Njemačke.
Prvih šest haubica otići će Ukrajincima već ove godine. Riječ je o modernom artiljerijskom oružju dometa 30 do 56 kilometara. Preostalih šest Njemačka će da isporuči sledeće godine.
“Stav Njemačke je sasvim jasan – Ukrajinu ćemo podržavati dok god je to neophodno”, rekao je Pistorijus dodajući da je to u interesu i same Njemačke.
U Ramštajnu su se 926. dana rata saveznici konsultovali kako dalje mogu da podrže Ukrajinu. U bazu je došao i američki sekretar za odbranu Lojd Ostin (Lloyd Austin).
Zelenski je prvi put bio na ovakvom sastanku što govori o tome pod kolikim je pritiskom Ukrajina zbog ruske ofanzive na istoku države.
“Treba nam više oružja da oteramo ruske trupe sa naše teritorije, posebno iz oblasti Donjeck”, rekao je ukrajinski predsednik na otvaranju sednice.
Zelenski je naročito zahtevao oružje sa velikim dometom i zeleno svetlo saveznika da gađa ciljeve u Rusiji. “Ta sredstva nam trebaju (…) ne samo za okupirana područja Ukrajine, već i za ruske oblasti, da motivišemo Rusiju da zatraži mir.”
Zelenski se u popodnevnim časovima u Frankfurtu sastao i s kancelarom Olafom Šolcom (Scholz) koji u zahtevima da se rat vodi i u Rusiji vidi opasnost od eskalacije.
Šolc je uvek naglašavao da želi da spreči širenje rata i izbijanje sukoba između Rusije i NATO. Zato odbija da Ukrajini pošalje krstareće rakete Taurus koje imaju domet od 500 kilometara. Tim projektilima Ukrajinci mogu da gađaju i Moskvu.
Ukrajini najviše oružja šalju SAD, a onda Nemačka. Vlada u Berlinu je ove godine za to izdvojila više od sedam milijardi evra, a za sledeću su budžetom predviđene četiri milijarde.
Zelenski je u Ramštajn stigao ujutro. U crnom džemperu, umornog lica, održao je u plenarnoj sali bez prozora desetominutni govor na engleskom. Ukrajina želi mir, za razliku od ruskog predsednika Vladimira Putina, istakao je. “Moramo da prisilimo Putina da traži mir.”
Trenutno tako nešto ne izgleda da je na pomolu. Pistorijus je najnovije ruske vazdušne napade na Ukrajinu nazvao “najjačim od početka brutalne ruske” invazije.
Ostin je rekao da je “kritičan trenutak” i pozvao saveznike da pomognu više – na sastanak u Ramštajnu pozvani su predstavnici oko 50 država. Ostin je najavio novu američku pomoć od oko 225 miliona eura.
Promocija fotomonografije “Ratna luka Kumbor – Istorija mornaričke baze u Boki Kotorskoj” tivatskog publiciste i novinara Siniše Lukovića biće održana večeras, subota 7. septembar, u galeriji Ljetnjikovca Buća-Luković u Tivtu sa početkom u 20.30 sati.
Pored samog autora, o knjizi će govoriti urednik i izdavač Nikola Malović, recenzent knjige istoričar Dražen Jovanović, kao i reditelj Rastko Šejić.
Autor knjige najbolji je živi poznavalac vojno-pomorske istorije Boke Kotorske.
“Prepoznatljivim stilom, dinamično i pitko, autor nas provodi kroz istorijski turbulentna vremena od kojih je svako ostavilo trag na licu Zaliva i objašnjava nam kakvu je ulogu ovo malo mjesto imalo u prošlosti Boke”, zapisuje u recenziji istoričar Dražen Jovanović.
Projekat je podržala Opština Tivat na javnom konkursu za raspodjelu sredstava opredjeljenih za izdavačku djelatnost za 2024. godinu.
Počinje manifestacija Losinava, posvećena pomorskoj i brodograđevnoj tradiciji otoka Lošinja, koja traje od 7. do 21. septembra.
Ovaj festival vraća otok u zlatno doba lošinjskog pomorstva, a posjetitelji će moći saznati više o bogatoj povijesti brodogradnje i pomorstva, poput činjenice da je brod Imperatrice Elisabetta sagrađen u malološinjskom brodogradilištu 1875. godine, te da je Lošinj nekada imao čak osam brodogradilišta.
Program uključuje pet regata, sportska natjecanja, koncerte, edukativna predavanja i radionice. Festival je ove godine posvećen Agostinu Straulinu, jedriličaru iz Malog Lošinja koji je osvojio olimpijsko zlato u Helsinkiju 1952. i srebro u Melbournu 1956. Spomen obilježje Straulinu bit će otkriveno 10. septembra ispred njegove rodne kuće.
Otvaranje manifestacije 7. septembra uključuje 12. Lošinjsku regatu pasara na vesla, a tijekom večeri održat će se Veloselska regata maštela u Velom Lošinju. Osim regata, u programu su i radionice pletenja ribarskih mreža te promatranje neba.
U drugom vikendu festivala, 14. septembra, održava se Pomorska večer i 42. Lošinjska regata krstaša, koja privlači brodove iz Hrvatske, Slovenije i Italije. Posljednja regata festivala bit će 48. Nerezinska regata tradicijskih barki na jedra, 21. septembra, s ciljem očuvanja tradicijskih drvenih brodova.
Tijekom festivala, posjetitelji mogu doživjeti život pomoraca kroz VR naočale na logeru Nerezinac i sudjelovati u vođenim turama koje oživljavaju lošinjsku pomorsku povijest, piše Novi List.
Prema podacima sustava za prijavu i odjavu turista eVisitor, u Dubrovniku se odmara 18 hiljada i 350 gostiju, što je šest posto manje nego u ovo doba lani.
Uz vodeće Britance i Amerikance, najbrojniji su gosti iz Njemačke, Francuske, Španjolske, Australije, Irske, Italije, Poljske i Hrvatske.
Od početka godine registrirano je milion i 15 hiljada dolazaka te tri miliona i 258 hiljada noćenja – što je porast od 10 posto u odnosu na isto razdoblje lani.
Početak najveće crnogorske, ali i regionalne svetkovine strip umjetnosti, 18. Hercegnovskog strip festivala sinoć je zvanično označio premijer Crne Gore, Milojko Spajić. U Herceg Novi je stigla elita svjetske strip scene – 150 umjetnika iz 20 zemalja, koji će učestvovati u bogatom šestodnevnom programu na dvadesetak lokacija u Boki kotorskoj.
“Ovo izdanje Hercegnovskog strip festivala je finalni proizvod 18 godina velikog truda, entuzijazma i kreativnosti. Mi smo kao zemlja veoma ponosni na ovu manifestaciju i u budućnosti ćemo je još više podržavati”, poručio je premijer Milojko Spajić.
Program su otvorila četiri izložbena segmenta – ilustracije Novljanina Vanje Vikala na trgu Belavista, gdje je i upriličeno svečano otvaranje, na prvom spratu galerije „Josip Bepo Benković“ radovi 12 velikih majstora stripa koji su specijalni gosti festivala, a na drugom spratu svjetska premijera stripa “Stripokalipsa” zagrebačkog umjetnika Marka Dješke, dok su u galeriji „Sue Ryder“ izloženi originali prvog manga stripa autorki sa ovih prostora, “Strip Mu” Sare i Ane Živković. Uslijedio je koncert jednog od najpopularnijih elektro-akustičnih pop sastava u regionu, zagrebačkog Detoura na tvrđavi Forte Mare, a kao predgrupa nastupio je domaći sastav Nitro.
Već jedanaestu godinu prijatelj Hercegnovskog strip festivala je Ambasada Italije u Crnoj Gori, koja je još 2017. godine ovom festivalu uručila nagradu “Karavađo” za najveća dostignuća u kulturnoj razmjeni između dvije države, a što je bila snažna odskočna daska za pozicioniranje na strip sceni.
„Prije dvije godine dala sam obećanje ovom festivalu, rekla sam ovim momcima da ne misle da je kraj, jer je to samo početak i ja ću tokom svog mandata uvijek podržavati ovaj festival. Tako smo i radili, doveli smo neka važna, najslavnija imena iz svijeta italijanskog stripa, ne samo na festival u septembru, već i na strip vikend na proljeće, a tako ćemo nastaviti i ubuduće. Još jednom ću reći da je ovo samo početak, nikako kraj, imam ispred sebe još dvije godine mandata tokom kojih možete očekivati puno iznenađenja“, istakla je ambasadorka Italije u Crnoj Gori, Andreina Marsela, te uputila riječi zahvalnosti organizatorima, kao i italijanskim umjetnicima koji su gosti festivala.
Otvaranje 18. HSF-a
Prvi put su na Hercegnovski strip festival stigli gosti iz najveće stripovske zemlje na svijetu, Sjedinjenih Američkih Država, a novina je i da je na spisku prijatelja festivala ove godine i Ambasada Sjedinjenih Američkih Država u Crnoj Gori.
“Ljubiteljka sam strip umjetnosti, radujem se što ću sjutra vidjeti umjetnike na djelu i želim da zahvalim Jovanu, Nebojši i kompletnom timu na sjajnom poslu koji su uradili pripremajući 18. izdanje ovog festivala u Herceg Novom. Iz godine u godinu, oni svoj posao rade strastveno i sa mnogo ljubavi, meni je drago što sam danas dio ove divne zajednice i hvala im na tome”, kazala je ambasadorka SAD, Džudi Rajzing Rajnke. Izrazila je zadovoljstvo prilikom da Ambasada SAD podrži festival, kao i činjenicom da je gošća manifestacije zajedno sa američkim majstorima stripa, Džil Tompson i Džin Ha, umjetnicima koji zajedno imaju osamnaest čuvenih Ajzner nagrada.
Prisutne su pozdravili organizatori Hercegnovskog strip festivala, Jovan Subotić i Nebojša Mandić.
“Kao da nam nije bilo dosta naše logističke muke da svakog dana selimo program sa jednog mjesta na drugo, ove godine idemo čak i van Boke, penjemo se na Lovćen, na 1350 metara i ovim zaista festival postaje svebokeški, svecrnogorski i ovo je jedan veliki komikon koji naš region i naša zemlja zaista zaslužuju”, poručio je Jovan Subotić.
On je istakao da je ovo festival “od ljubitelja stripa za ljubitelje stripa”. Izrazio je zahvalnost brojnim prijateljima koji im omogućuju da traju i “donose kulturu u Herceg Novi, pred sve one koji vole ovaj grad i u njega dolaze zbog stripa, umjetnosti, muzike”, a naročito je istakao Opštinu Herceg Novi koja je uz festival već 12 godina i hotel “Palmon bay” koji ih podržava punu deceniju.
Otvaranje 18. HSF-a
Kako je naveo, ove godine su uspjeli da na festival dovedu 150 umjetnika iz 20 zemalja, a među njima su i 12 specijalnih gostiju: Džil Tompson (Jill Thompson) i Džin Ha (Gene Ha) iz SAD, Tanino Liberatore (Tanino Liberatore) i Mateo Alemano (Matteo Alemanno) iz Italije, Erik Herengel (Éric Hérenguel) iz Francuske, Anja Morozova (Anya Morozova) iz Estonije, Toni Sandoval (Tony Sandoval) iz Meksika, Jildiraj Činar (Yildiray Çınar) iz Turske, Damijan Stepančić iz Slovenije, Đordi Taragona (Jordi Tarragona) iz Španije i Matjaš Namaj (Matyas Namai) iz Češke.
Dio programa Hercegnovskog strip festivala su i radionice stripa za osnovce i srednjoškolce, koje realizuju u saradnji sa mobilnom mrežom “One”. Prve radionice održane su juče ujutro u Osnovnoj školi “Dašo Pavičić” i Srednjoj mješovitoj školi “Ivan Goran Kovačić”, a danas su zakazane u Gradskoj biblioteci i čitaonici i coworking prostoru “Kolektiv Novi”. Na ovaj način mladi dobijaju priliku da o stripu uče od poznatih regionalnih strip pedagoga, Srđana Stamenkovića, Filipa Andronika i Kostje Ribnika, a za one koji se svojim talentom naročito izdvoje pripremljene su nagrade.
18.Hercegnovski strip festival donosi brojne besplatne, kvalitetne stripovske sadržaje, kao što su besplatna crtanja za fanove, radionice za sve uzraste, master class predavanja, izložbe i prezentacije, ali i muzički program svake večeri u okviru koga će nastupiti neka od najvećih imena regionalne hip-hop, rock i punk scene.
Kompletan program 18. Hercegnovskog strip festivala možete pogledati na: https://stripfestival.me/ i na društvenim mrežama festivala.
Pokrovitelji i partneri festivala su: Opština Herceg Novi, Opština Tivat, Ministarstvo kulture i medija Crne Gore, Ministarstvo turizma Crne Gore, Ministarstvo odbrane Crne Gore, Turistička organizacija Herceg Novi, ambasade SAD, Italije, Slovenije, Francuske, Velike Britanije i Španije, kao i preko 60 sponzora među kojima su predstavnici turističke privrede i kompanije iz Herceg Novog i Crne Gore.
Članovi i članice udruženja Italijana iz Albone, Izole, Umaga, Rijeke, Srbije, zajedno sa prijateljima iz Kotora proslavili dvadesetogodišnjicu osnivanja Zajednice Italijana Crne Gore, što je kruna predanog rada i velikog truda.
Svečana konferencija posvećena dvadesetogodišnjici osnivanja Zajednice Italijana u Crnoj Gori, sada reorganizovane u Uniju zajednica Italijana, održana u petak uveče u Samostanskom kompleksu Svetog Nikole na Prčanju, okupila je oko ideje zajedničke kulture, jezika, identiteta brojne predstavnike udruženja iz Slovenije, Hrvatske, Crne Gore i Srbije, te kulturne poslenike i visoke zvaničnike iz Italije. U sklopu “Sedmice italijanske kulture u Crnoj Gori” svi oni danas će žičarom izaći na Lovćen-Kuk, a odatle doći na Cetinje, gdje će u Galeriji centra za kulturu prisustvovati otvaranju izložbe “Sinergija Vode i Kamena” umjetnice Sandre Bošković.
U sakralnom ambijentu klaustra, uz pitku muziku u izvedbi Tamare Knežević, flauta i Aleksandre Bogdanović, violina (Duo Alta), ovo je bila divna prilika da se Italijani, koji su starosjedioci ovih prostora, potsjete početaka osnivanja Zajednice, te da se osvrnu na bogato istorijsko nasleđe, na sve kulturne, privredne, pomorske, marikulturne, pa i familijarne veze kojima su protkani dobri odnosi zemalja sa dvaju obala Jadrana.
Sa proslave 20 godina od osnivanja ZICG
Zajednica punoljetna i „vakcinisana“
Pino Degrassi, član predsjedništva Zajednice Italijana „Fulvio Tomizza“ Umag, koji ima 88 godina, ističe da su već drugi put ovdje – 2015. godine su prvi put pozvani od domaćina, bili su oduševljeni obilascima Boke Kotorske, Lovćena, a onda su nastavili kontakte putem telefona, viđali se sa predsjednikom, koji je ovom zgodom pozvao i Zajednicu iz Umaga da dođe na proslavu 20-godišnjice Zajednice Italijana u Crnoj Gori. Hor Zajednice Italijana iz Umaga “Fulvio Tomizza” i njihov pozorišni ansambl su na dijalektu istro-veneto u sali Crkve Svetog Duha izveli program “Un Istriano a New York”, a sve u saradnji sa Gradskim horom “Nikola Đurković” i klapom “Gašler”. Takođe, u Galeriji Pomorskog Muzeja Crne Gore otvorena je izložba “Semo una carne sona” italijanskog umjetnika Đanija Marana.
-Došli smo sa našim pjevačkim zborom i sa dramskom sekcijom, cijeli autobus. Nije kratak put, ali preko 40 učesnika je oduševljeno gostoprimstvom, organizacijom domaćina, publiku smo isto tako osjetili da nas je divno primila i mi smo prezadovoljni. Sad smo tu na ovoj proslavi, gdje smo opet učvrstili naše odnose i stekli druge prijatelje. Nadamo se i želimo i vjerujemo da će kad-tad naši prijatelji, sunarodnjaci Talijani iz ove najmlađe zajednice koja je sada punoljetna i „vakcinisana“, doći i kod nas u Umag u Istru, s obzirom da je u dobrim rukama i da ima dobru organizaciju, kazao je Degrassi za Boka News. Pojasnio je da njihova krovna Zajednica Talijana, koja nosi ime velikog pisca sa granice- Fulvio Tomizza ima preko 50 istorijskih zajednica – u Istri, Dalmaciji, Slavoniji…Na području Umaga djeluju četiri udruge, to je jedna od najbrojnijih zajednica sa preko dvije ipo tisuće aktivnih članova koji imaju pravo glasa i simpatizera. Zajednica je otvorena za sve ljude dobre volje, mogu se uključiti u mnogobrojne i raznovrsne aktivnosti, od malih nogu do odraslih i ljudi „trećeg doba“, što je lijep uzor i za Zajednicu u Crnoj Gori.
Sa proslave 20 godina od osnivanja ZICG
Na fešti u Samostanu Sv. Nikole na Prčanju predstavile su se zajednice Italijana iz gradova Albona, Izola, Umag i Rijeka i predstavnik Srbije.
-Ovo okupljanje je kruna predanog rada i velikog truda koji smo ovi 20 godina svi mi- i bivši članovi i sadašnji članovi i predsjednici, sekretari napravili. U osnivanju naše zajednice tu je prije svega sa italijanske strane zaslužan general Elio Rićardi, a sa naše strane to su bili Dalibor Antonioli iz Budve, Marija Grego Radulović iz Perasta, Paolo Peruđini, Andro Saulačić iz Kotora i drugi. Napravili smo jedan skroman, ali sadržajan program sa gostima iz Italije, Hrvatske, Slovenije i Srbije i mislim da smo na pravi način obilježili našu feštu. Imamo saradnju sa Umagom, Piranom, Izolom, ali ovako na jednom mjestu smo se okupili samo zbog toga da bismo na pravi način proslavili ovih 20 godina našeg postojanja i rada, kaže za BN Aleksandar Dender, predsjednik Unije zajednica Italijana u Crnoj Gori. Minutom ćutanja prisutni su odali počast preminulim članovima Zajednice.
Zajednica Italijana u Crnoj Gori, rekao je Dender u svom obraćanju, osnovana je sa težnjom da očuva kulturne vrijednosti autohtone populacije Italijana na ovom prostoru i to kroz raznovrsne kulturne programe u oblasti likovne, muzičke, književne umjetnosti, kao i kroz učenje italijanskog jezika za sve kategorije i uzraste stanovništva. Italijanski jezik je sve popularniji, kako u školama, tako i na Univerzitetu Crne Gore.
Preko 400 besplatnih kurseva italijanskog jezika održano u Crnoj Gori za više od 7000 polaznika, čime je italijanski postao drugi strani jezik po upotrebi u Crnoj Gori, poslije engleskog, sigurno je zasluga i Zajednice Italijana. Istakao je značaj njegovanja autohtone kulture, identiteta Italijana u Crnoj Gori, gdje oni nisu samo manjina, nego su starosjedioci koja su izloženi uticaju asimilacije i postepenom nestanku na ovim prostorima, prije svega pod pritiskom opšte globalizacije. Navodeći podatak da Opština Kotor posjeduje više od 40 posto pokretnih i nepokretnih kulturnih dobara – oko 107 hiljada artefakata, naglasio da je u ovo vrijeme sve teže očuvati identitet, te da decenijama unazad to kulturno naslijeđe, u koje je utkana istorija i kultura Venecije, Italije, polako nestaje.
Sa proslave 20 godina od osnivanja ZICG
U online komunikaciji prisutne u klaustru samostana Sv. Nikole je sa video-bima pozdravio Roberto Menia, senator Italije, istakavši važnost djelatnosti ovakvih zajednica, čiji je osnovni cilj da se bolje upoznaju pripadnici različitih kulturnih prostora, da razmjenjuju svoje tradicionalne vrijednosti, ali i da što više ljudi nauči italijanski jezik.
-Ovo je važno u smislu izgradnje zajedničke budućnosti u Evropi, gdje postajemo braća, nažalost, u okruženju ratnih žarišta. Boreći se za mir, znanje, kulturu želimo da stvorimo uslove za život u jednoj zajednici ljudi, koja će biti bolja od ove sadašnje, poručio je Menia.
Paolo Rovis, potpredsjednik Narodnog univerziteta u Trstu govorio je o važnosti identiteta i o povezivanju Italijana iz Hrvatske, Slovenije, Crne Gore, Srbije, te naglasio da vjeruje da samo kroz zajedništvo mogu da ostvare svoje projekte. I nakon 20 godina članovi udruženja u Crnoj Gori „i dalje su u formi“, primjetio je Rovis, uz želje da tako nastave i dalje.
Masimiliano Lacota, predsjednik Udruženja Istrijana pokrenuo je veliki projekat od nacionalnog značaja, koji će nizom kulturnih događaja povezati dvije obale, crnogorsku i italijansku.
Giovanni Coviello, generalni konzul Italije u Kopru istakao je važnost zajednica Italijana u drugim državama kao „prvi branik“ u očuvanju autohtone kulture, jezika i tradicije.
Italijanski poslanik u Evropskom parlamentu Felice Žiža pohvalio je rad zajednice u Umagu, posebno istakavši doprinos Fabricija Somne, generelnog sekretara Narodnog univerziteta u Trstu, koji se i sam predstavio prisutnima, posebno istakavši značaj održavanja kurseva italijanskog jezika u Crnoj Gori, ali i pionirske korake pojedinaca, poput Paola Peruđinija, Maria Busanija, Marije Grego Radulović, Alesandra Rosija i drugih. Oni su zaslužni za očuvanje italijanske kulturne zajednice i kroz saradnju lučkih gradova, naučnih institucija, uzgajivača riba i mekušaca (marikultura) i drugih djelatnosti.
Predstavili su se i Michele Greco, prorektor Univerziteta Regije Bazilikata, Dejan Dučić iz Zajednice Italijana u Srbiji, Antonella Degrassi iz Zajednice Italijana „Fulvio Tomizza“ Umag, kao i Danijela Mohorović, predstavnica udruženja iz Albone, koja je izrazila očekivanje da je ovo okupljanje početak dugoročne saradnje u oblasti zajedničkih projekata.
Učesnici proslave razmijenili su priznanja i poklone.
Program je vodila Dolores Fabian, a ispred lokalne zajednice feštu je ispratio Jovan Ristić, direktor Turističke organizacije Kotor.
Organizator programa “Sedmica italijanske kulture u Crnoj Gori” je Unija zajednica Italijana Crne Gore, u saradnji sa Narodnim Univerzitetom iz Trsta, uz pomoć fondova Vlade Republike Italije.
U autorskom tekstu predsjednik Odbora direktora EPCG Milutin Đukanović predstavlja EPCG u brojkama.
Poštovani građani,
Kao predsjednik Odbora direktora EPCG imam obavezu da vas obavijestim i podsjetim šta smo sve uradili u prethodnom periodu i šta planiramo da radimo u budućnosti. S tim u vezi, u nekoliko tekstova ću pokušati da vam približim o čemu se radi.
Sličan osvrt sam napisao i u septembru 2022. godine kada je EPCG, zbog neviđene suše i neviđenih cijena električne energije na berzama bila u minusu, na 30.09.2022 gotovo -88,656,390€, a na 31.10.2022 u minusu nevjerovatnih -99,057,102€. Tada su se mogli čuti vrlo zlonamjerni komentari, da je takav poslovni rezultat, posledica neznanja poslovodstva, prekomjernog zapošljavanja, neracionalnog odnosa prema imovini društva i tako dalje i tome slično. Danas postoji jedan, mislimo manji, dio javnosti koji određene odluke, aktivnosti i poslovne procese u EPCG tumači na, po našem dubokom uvjerenju, zlonamjeran, nestručan, populistički, a poneko, čini mi se, i na kukavički i dodvornički način. U životu, a samim tim i poslovima kojima se bavimo, bilo da je to politika, privreda, kultura, sport, postoje elementarni kodeksi koji se moraju poštovati. Preovladava mišljenje da je kritika dobra, i da nas ona čini boljima. Potupuno smo saglasni sa ovim postulatom, ali uz određene izuzetke. Ovi izuzeci se odnose na kritiku koja dolazi iz iste, ili slične profesije. Kritikovati, a ne nuditi rešenja, i ne predlagati šta bi bilo bolje u budućnosti, ili šta je bilo bolje da se uradilo u prošlosti, predstavlja kritizerstvo (kritizerstvo-imenica, neosnovano, neargumentovano, nekonstruktivno kritikovanje pojedinaca, društva i pojava, zajedljivo naklapanje).
I u septembru 2022. godine, 18 mjeseci od dolaska novog poslovodstva EPCG, tekst započet analizom situacije u prethodnom periodu, tako ćemo krenuti i ovoga puta uvodeći i neke nove elemente značajne za potpuno razumijevanje situacije u elektro-energetskom sektoru.
ŠTA SE DEŠAVALO TOKOM PRETHODNE 3 ODNOSNO, 4 DECENIJE, DO MARTA 2021. GODINE?
Da bi mogli da pričamo o sadašnjosti ili budućnosti, neophodno je osvrnuti se na prošlost. Osvrtanje na prošlost u ovoj analizi nema za cilj da se pošto poto kritikuju određene odluke, već da se ukaže na politiku i viziju razvoja koja je dominirala u oblasti elektro-energetike. Neke odluke mogu da donosu nepopravljivu štetu, a takođe i nedonošenje odluka u pravom momentu, takođe, može da proizvede negetivne, i vrlo teško popravljive, efekte za budućnost. Bez obzira što smo saopštili, da cilj osvrtanja na prethodni period nije kritika radi kritike, odmah moramo konstatovati da u prethodnom periodu nijesmo imali nikakvu politiku u oblasti elektro-energetike, a vizija razvoja bila je na nivou 1945. godine, a o pogrešnim i nedonešenim odlukama bavi ćemo se u ovoj analizi.
Elektro-energetika je oblast koja teško može dati rezultate u kratkom vremenskom periodu, ali mora se posvećeno raditi svaki minut, sat, mjesec i godinu. Suština je da se ima vizija razvoja, i da je ta vizija testirana i provjerena od najeminentnih institucija i pojedinaca. Onda se može desiti da se ostvare dobri rezultati i u kratkom vremenskom periodu.
Nekome može biti dosadno, ali moramo odgovoriti na osnovno pitanje, šta je to rađeno u prethodnih 40 godina, šta je urađeno u poslednjih 40 mjeseci, od kraja marta 2021. godine do danas, i šta se planira uraditi u narednom periodu. Odgovori na ova pitanja pokazaće ko je i kako radio, ko ima jasnu politiku i viziju, a ko je lutao ili sad luta.
Jedno malo podsjećanje, naša najstarije postrojenje, HE „Perućica“, pušteno je u rad 1960. godine (agregati I i II 1960. godine, agregati III, IV i V 1962. godine i agregati VI i VII 1977. godine). Potom je, 1976. godine, otvorena HE „Piva“, a posljednji izvor električne energije koji je, 1982. godine, završila EPCG jeste TE „Pljevlja“. Od 1960. do 1982. godine, za period od 22 godine, izgrađene su tri elektrane čija je ukupna instalisana snaga 874 MW. U periodu od 1982. godine do juna 2022. godine (40 godina) EPCG nije izgradila niti jedan jedini novi MW izvora električne energije, osim ako tu ne računamo, takozvane povlašćene proizvođače, koji su izgradili 170MW novih izvora, što kao mini hidroelektrane i dva, relativno velika, vjetroparka( Krnovo i Možur), od kojih isključivu korist imaju njihovi graditelji, a EPCG i Crna Gora, sad slobodno možemo reći, veliku štetu.
Za prethodni period važno je, osim najbitnije konstatacije da EPCG, od 1982. godine nije izgradila ni jedan izvor električne energije, istaći nekoliko značajnih poslovnih odnosno neposlovnih odluka koje su bitno uticale, a i danas utiču na poslovanje EPCG.
Prije analize ovih odluka važno se je upoznati sa poslovnim rezultatima EPCG i EPCG-GRUPE ( EPCG – CEDIS – RUP – EPCG-SOLAR-GRADNJA – EPCG-ŽELJEZARA NIKŠIĆ -ZETA ENERGY – EPCG DOO BEOGRAD).
Poslovni rezultat u periodu 01.01.2002 do 31.12.2020. godine iznosio je, za EPCG -(minus) 27.643.668€, a EPCG grupe -(minus) 6.691.551€.
Poslovni rezultat u periodu 01.01.2021. do 31.12.2023. godine iznosio je, za EPCG +(plus) 104.145.801€, a EPCG grupe +(plus) 95.192.231€.
Možda će neko poslije ovih podataka odustati od daljeg čitanja, ovoga teksta i analize koja slijedi. Ovi podaci će biti dovoljni za donošenje zaključaka. Međutim ima dosta slučajeva gdje čisti brojevi odnosno bilansi mogu da sakriju stvarno poslovanje kompanije. Bilansi, ponekad, mogu da budu negativni, a da se radilo dobro i posvećeno, ali zbog objektivnih razloga nijesu se ostvarili bolji rezultati. Važi i obrnuto, bilansi mogu da budu odlični i da kriju velike propuste u radu. Subjektivni faktori doprinesu dobrom rezultatu. Pogotovo to važi u energetici u Crnoj Gori, gdje padavine suštinski određuju poslovne rezultate. Sama ova konstatacija najbolje definiše rad odnosno nerad u prethodnih nekoliko decenija.
U sljedećem dijelu, predočićemo viđenje nekih važnih poslovnih odluka koje su usvojene prije 2021. godine.
