Za revne ronioce ideja provođenja što više vremena pod vodom ostvarenje je sna. No, realnost je takva da će ponekad i pola vremena provesti spremajući svoju opremu i noseći je na mjesto urona, umjesto da istražuju pod vodom.
To bi se uskoro moglo promijeniti dolaskom nove “osobne podmornice” na tržište. Novi uređaj odvest će ronioce u dubine brže nego ikada prije, što znači da mogu duže vremena provesti u ronjenju i obići više zanimljivosti u jednom uronu. Da stvar bude bolja, ne radi se samo o konceptu ili ideji. Naime, već su testirani prvi prototipovi pod vodom.
Riječ je o podvodnim vozilima nazvanima Ortega Submersible koje je razvila istoimena kompanija iz Nizozemske. Predstavljaju ih kao “najbrža, najsigurnija i najokretnija podvodna vozila na svijetu”, a zahvaljujući dvama električnim motorima ronioce mogu odvesti do gotovo 100 metara dubine za samo nekoliko sekundi.
Brzina kretanja pod vodom iznosi impresivnih 11 čvorova, a osim opreme za disanje i navigacije na vozilo stane i dodatnih 250 litara tereta što znači da ronioci mogu ponijeti i rezervne boce s disajnim plinom. Dva su modela Ortege, nazvani su MK.1B i MK.1C, a razlikuju se po tome što mogu prevesti dvije, odnosno tri osobe. Vrh vozila je nepokriven što znači da ronilac mora staviti opremu na sebe prije nego što kreće, a vozilo se može i “parkirati” na dnu.
Postavljene info table koje promovišu hercegnovsko zaleđe
Na više lokacija duž hercegnovske opštine upravo je završena montaža info tabli za mountainbiking, kao i info tabli Rekreacione zone „Kameno“, ukupno njih osam.
Info table za planinski biciklizam sadrže kratki opis osam najatraktivnijih tura, a tu je i velika karta sa ucrtanim putevima pogodnim za ovaj sport. Ovo je prvi put da se u hercegnovskom kraju postavljaju specijalizovane table za mountainbiking, čime se i naša sredina priključuje sve brojnijim destinacijama pogodnim za razgledanje na dva točka. Naime, mountainbiking je već postao standardni vid turizma, bez kojeg ponuda nekog odredišta jednostavno ne bi bila kompletna. Info table ovog sadržaja s toga su postavljene duž glavnog koridora prolaska inostranih biciklista – Jadranske magistrale: na ulazu u zemlju u blizini gr. prelaza Debeli brijeg, kod kružnog toka u Meljinama i kod info punkta TOHN u Kamenarima. Takođe, nije zaboravljeno ni zaleđe, pa je jedna info tabla postavljena kod buduće bike stanice na Kamenom, a druga na skretanje za Kruševice i Vrbanj.
Postavljene info table koje promovišu hercegnovsko zaleđe
Osim ovih, montirane su i tri info table Rekreacione zone „Kameno“ na lokaciji ispod autobuske stanice, kao i na oba ulaza u biciklističko-pješačku stazu „Kotobilj“. Sadrže geografsku kartu sa označenim stazama pogodnim za pješačenje, planinarenje i mountainbiking, počevši od samog grada, a tu je i tekstualni opis najatraktivnijih lokacija.
Postavljene info table koje promovišu hercegnovsko zaleđe
Sve ovo je urađeno kroz posljednju fazu realizacije projekta ” Udahnimo život zaleđu – selo Kameno” kojim je Turistička organizacija HN aplicirala za dobijanje finansijske podrške u okviru poziva “Razvoj niskokarbonskog turizma u Crnoj Gori”, a koji je kofinansiran od UNDP u iznosu od 15 000 €.
“Ostavština porodice Visković u Perastu” naziv je monografije autorke mr Marije Mihaliček koja će biti predstavljena u Muzeju grada Perasta u srijedu 23. novembra sa početkom u 18 sati.
Na promociji će govoriti: prof. dr Darko Antović, mr Lucija Đurašković i direktor OJU „Muzeji” Kotor Andro Radulović.
Visković
Monografija „Ostavština porodice Visković u Perastu“ proistekla je iz ličnog dugogodišnjeg bavljenja autorke Marije Mihaliček kulturnom baštinom Boke Kotorske i muzeološkog rada na obradi i naučnom vrednovanju sačuvanog pokretnog kulturnog nasljeđa Perasta. Nju je motivisala spoznaja da najveći dio tog nasljeđa potiče iz nekadašnje imovine istaknutih pomorskih i plemićkih porodica, a da je zanemareno sagledavanje njihove nekadašnje cjelovitosti. Takođe, ukazuje se i potreba za objedinjavanjem i mogućim rekonstrukcijama na temelju onoga što je sačuvano, kao i svjedočanstava o dijelu imovine koji je izgubljen ili uništen.
„Ostavština porodice Visković u Perastu“ daje smjernice i projekat prezentacije ove vrijedne baštine: spoj arhitekture, njene istorijske i ambijentalne vrijednosti i sadržaja koji joj je pripadao, po čemu je jedinstvena u sveukupnoj kulturnoj baštini Boke Kotorske i Crne Gore.
Autorka Mihaliček izdvaja posebne cjeline: zbirke slika – portreta i marinističkih prikaza, zbirke starog oružja, kartografije, priznanja i diploma i ordena za razne pomorske i diplomatske zasluge, kolekcije starih porodičnih fotografija, stilskog namještaja, upotrebnih predmeta i egzotičnih suvenira, uz porodični arhiv i biblioteku, preko kojih se omogućava iščitavanje više od pet vjekova života jedne od najstarijih i najzaslužnijih porodica Perasta.
Proslava Dana Opštine Tivat počela je po tradiciji, polaganjem vijenaca na spomenik Palim borcima kod stare škole. Prvo je to uradila delegacija OBNOR-a jugoslovenska opcija, a potom i zajednička delegacija Opštine, UBNOR- a i Mornarice Vojske Crne Gore. Vijenac na spomenik položila je i delegacija Dječijeg saveza Tivta, i dr Ivo Belan iz Zagreba, koji svojom trkom mira simbolično čestita Tivtu dan oslobođenja.
Gradonačelnica je potom predala državnu zastavu odredu Bokeljske mornarice koji je uz pratnju Gradske muzike i mažorteki, prodefilovao gradom do rive Pine gdje je Matijevićka izvršila smotru pripadnika te drevne bratovštine bokeljskih pomoraca.
Nakon ispaljenog svečanog plotuna iz starih pušaka-kremenjača, pripadnici Bokeljske mornarice odigrali su tradicionalno kolo u koje su na kraju,po običaju, ušli i gradski čelnici i njihovi gosti iz inostranstva.
Povodom Dana opštine Tivat, Kamerni orkestar čiji sastav čine studenti i profesori Muzičke akademija Cetinje, Muzičke škole „ Andre Navara“ Podgorica i Muzičke škole Tivat održati će lpncert pod nazivom Ah taj Bach.
Pod dirigentskom palicom profesora Radovana Papovića izvešće program: Koncert za klavir i orkestar f-moll, Koncert za dvije violine i orkestar u d-molu, Koncert za klavir i orkestard-moll.
Sa kamernim orkestrom nastupiće Anja Sekulić– klavir , Muzička škola Tivat, Milena Petković i Danilo Bujiši – violina- Muzička akademija Cetinje, Oliksey Molčanov, klavir – Muzička akademija Cetinje i Muzička škola Tivat.
Koncertće se održati u koncertnoj dvorani Muzičke škole Tivat, u srijedu 23. novembar u 19 sati.
U Hercegovini sve više odustaju od uzgajanja nadaleko čuvenog hercegovačkog duvana i okreću se proizvodnji sve traženijeg smilja
Razloga zašto napuštaju kulturu svojih djedova je više. Nakon obranog duvana, čiji su samo jedan dio uspjeli sačuvati od bolesti, suočavaju se sa mnogo ozbiljnijim problemima nedostatka otkupnih stanica, što je uslovilo da sadnja ove industrijske biljke u Ljubinju odumire.
„Ove godine smo imali svega desetak vagona, što je, u odnosu na neki raniji period, kada se u otkupnoj stanici predavalo oko 35 vagona, zaista mnogo manje i svake godine će ga biti manje, a kao sadioci ostaju samo stariji ljudi“, objašnjava Dragoljub Sorajić, šef Odsjeka za privredu u opštini Ljubinje.
Kaže da je ove godine 20 odsto roda uništila bolest, tako da će i oni sadioci koji su navikli na ovu kulturu sve više odustajati od nje zbog velikih ulaganja u obradu zemlje i zaštitu biljke, a na kraju prodaja ide toliko teško da ove godine nisu zabilježene značajnije količine u distribuciji, pa je većina roda još kod proizvođača.
Sorajić tvrdi da o otkupu, ne samo u Ljubinju, nego i u bližem okruženju, nema ni govora, s obzirom na to da su odavno ukinute u otkupne stanice u Stocu ili Čapljini, pa su domaćini, koji prodaju tek pokoji kilogram, potpuno zbunjeni i ne znaju šta da rade, osim da čekaju nakupce koji će im eventualno duvan kupiti na kućnom pragu.
Najprije je, kaže, prije nekoliko godina ugašeno ljubinjsko preduzeće „Doganija“, jedino u istočnom dijelu Hercegovine koje je otkupljivalo duvan. Ugašene su i ostale otkupne stanice u zapadnohercegovačkoj regiji, a, prema zakonu, proizvođači ne smiju računati ni na slobodno tržište, ali ne smiju duvan odvoziti ni na pijace.
Jedinu nadu za otkup ljubinjski proizvođači zasad polažu u novu opštinsku vlast, kako bi se napravili vanredni ugovori za otkup s Fabrikom duvana u Banjaluci, jer su na prostoru cijele Republike Srpske otkupljivači u Bijeljini i Obudovcu.
Plantaža smilja u Hercegovini
„Ono što, takođe, utiče na sve manju sadnju duvana su veoma niske otkupne cijene od svega tri i po marke, gdje bi se jedino povećanjem premija od resornog ministarstva ili opštinskim subvencijama povećala isplativost sadnje ove kulture, koju, zbog svih nedostataka, sade uglavnom stariji sadioci, a sve ga više zamjenjuje smilje“, kaže Sorajić.
Dodaje da je, i pored velike ekspanzije sadnje smilja, koja je oborila njegovu otkupnu cijenu, i dalje isplativija sadnja ove i drugih ljekovitih biljaka, jer pojedini otkupljivači i prerađivači daju besplatan sadni materijal i svoju mehanizaciju, čiju naknadu rješavaju kroz otkup koji je, što je ljubinjskim poljoprivrednicima i najbitnije, zagarantovan.
Zbog toga je u Ljubinju sve više smilja, a sve manje duvana, jer se prave dugoročni, desetogodišnji ugovori za otkup po tri do tri i po marke po kilogramu, a već sada se u Ljubinju prerađuje po petnaest tona smilja…
Niko neće visokog hercegovca
Ono čime su se Hercegovci nekada ponosili bila je duvanska sorta visoki hercegovac, koji je, prema sačuvanim spisima, bio omiljeni duvan turskih sultana, a pušio se i na bečkom dvoru, pa je tada spadao među najfinije duvane svijeta.
Danas ga slabo puše i sami Hercegovci, koji sve češće posežu za prerađenim industrijskim pakovanjima duvana uvezenim iz inostranstva, o čemu svjedoči prodaja na hercegovačkim trafikama.
Da glavni uslovi za projekte nisu finansije nego ljudi, a muzej ne čine zidovi, nego sadržaj koji mu ljudi daju, odnedavno u Kostreni želi dokazati grupa entuzijasta zaljubljenih u svoje rodno mjesto kroz pokretanje muzeja pomoraca u Svetoj Barbari.
Kostrenjanima je nedavno u crkvi Svete Barbare predstavljen idejni koncept i idejno rješenje budućeg muzeja pomoraca koji će i prije same realizacije početi živjeti u zajednici. Riječ je o konceptu muzeja bez zidova koji ne podrazumijeva muzej samo na jednoj lokaciji već će različite interpretacijske tačke biti njegovi sastavni dijelovi.
Tu svakako pripada krajobrazno uređenje prilaza uvali Žurkovo gdje će svoje mjesto naći i mural kostrenskog akademskog slikara Ivana Penzeša – Nadalova, projekt postavljanja križa na Kuli, Kapetanski put koji spaja dvije Kostrene i još niz točaka koje su objedinjene pod zajedničkim naslovom »Kad dojdeš – da najdeš«, prema nazivu zvučne knjige Branke Kržik Longin, kostrenske pjesnikinje.
Minula vremena
A da kostrenski muzej doista čine ljudi, dokazala je Linda Pavičić iz Kostrene, inače tajnica u uredu kostrenske načelnice, koja je budućem muzeju darovala vrijednu i izuzetno intimnu građu koja predstavlja stoljetnu povijest njezine obitelje. Preko 150 fotografija iz brojnih obiteljskih albuma, na kojima se nalaze none i nonići, bižnone i bižnonići, obitelji Uršičić iz Urinja i Tijan iz Svete Barbare, gospođa Linda sakupila je iz obiteljske kuće nakon smrti roditelja i darovala ih budućem muzeju gdje će pričati priču o Kostreni kakva je nekad bila. Mnoge ljude na fotografijama ne poznaje i vjeruje da će se i na ovaj način naći netko tko će ih prepoznati. Oni koje pak prepoznaje, prizivaju sjećanja na neka minula vremena, na običaje, ali i životnu filozofiju starih Kostrenjana.
To otkrivamo pokušavajući imenovati ljude na fotografijama među kojima se posebno izdvaja crno-bijeli portret dvoje starijih ljudi. Ozbiljnih lica i pogleda uprtih u kameru, s morčićima na ušima i austro-ugarskom bradom, kao da žele ispričati priču kako se živjelo u Kostreni prije više od jednog stoljeća.
– Da, njih prepoznajem i to nisu muž i žena kako ste pomislili, već brat i sestra. To je pranono Andre Tijan i njegova sestra Baldina Tijan udana Šoić. Njihove su izreke uvijek kolale u našoj obitelji i zapravo ih se i sama danas ponekad sjetim i uviđam koliko su posebni bili ti naši stari Kostrenjani.
Nono Andre običavao je sjesti u kaputu kraj šparheta i kad bi mu netko rekao da skine taj kaput, on bi samo uzvratio: »Kade ne gre zima, ne re ni teplina«. Nona Baldina imala je isto svoju životnu filozofiju i ponekad se sjetim njezine izreke »Kćeri, najbolja služba ti je muž«, govori Pavičić koja je svojim obiteljskim albumima zasigurno otvorila vrata sjećanja brojnih Kostrenjana koji u svojim domovima zasigurno imaju slične primjere, fotografije, priče i sjećanja, ali i brojne predmete koji podsjećaju na stoljetnu pomorsku tradiciju ovog primorskog mjesta.
Kostrenjani vjeruju da je upravo zahvaljujući pomorstvu, u svaku kostrensku kuću stigao »bokunić svita«, a muzej pomorstva bez zidova prilika je da tom svijetu pokažu koliko doista vole svoje mjesto i kako je bogata njegova povijest i tradiciju.
Nakon prve pripreme faze snimanja i višemjesečnog istraživanja crnogorskog terena, u petak 18. i subotu 19.novembra, završeno je snimanje prve trećine dokumentarnog filma “Ognjilo”, u režiji Vladimira Perovića – saopšteo je danas iz Centra za kulturu Tivat koji je producent novog ostvarenja poznatog crnogorskog dokumentarnog sineaste.
Film “Ognjilo” je podržan od strane Ministarstva kulture Crne Gore jer je izabran na konkursu za sufinansiranje, a njegova tema je izgradnja dalekovoda Lastva Grbaljska – Čevo, čije radove izvodi Crnogorski elektroprenosni sistem (CGES) u okviru povezivanja Crne Gore podmorskim kablom sa Italijom.
Sa snimanja
Reditelj Perović izabrao je rodni kraj – tzv. kameno more u planinskom zaleđu Boke u Cucama, za još jedan dokumentarni film, pa ističe: “Provođenje kabla kroz ljuti katunski krš je izuzetno težak posao. A sa filmske tačke gledišta – izuzetna vizuelna atrakcija! “
S toga, ovaj značajan projekat približiće ljubiteljima dokumantarnog filma i uopšte crnogorskoj publici na umjetnički način: ispričaće još jednu sasvim istinitu priču: ognjilo je simbol stvaranja iskre pri jednom sasvim običnom ritualu paljenja duvana, u staroj kući domaćina koji godinama živi onako kako crnogorski krš nalaže. No u međuvremenu, tu svakodnevnicu zamijeniće nova iskra: u pejzaž se useljava čudo – ogromni stub. Osim stuba, ništa se neće promijeniti, ognjilo će i dalje biti dio junakove svakodnevnice, život se nastavlja uz novog “komšiju”.
Izvršna producentkinja filma je Jelena Božović iz Centra za kulturu Tivaz. Za kameru je zadužen Milan Stanić, asistent režije i ton Sead Šabotić, glumac/junak Drago Vujović, a za pomoć na terenu Momčilo Jovanović.
Sa snimanja – Vladimir Perović
“Dinamika snimanja filma uveliko zavisi od dinamike postavljanja stubova, te se predviđaju još dva snimanja: na zimu kada padne snijeg, i na proljeće, kada ozeleni šuma. Završetak je predviđen na jesen 2017. godine kada će film biti premijerno prikazan.”-stoji u saopštenju CZK Tivat.
Nizom svečanosti danas je proslavljen Dan opštine Kotor, u spomen na 21. novembar 1944. godine kada su u Narodnooslobodilačkom ratu, Druga dalmatinska i Prva bokeška brigada oslobodile Kotor.
Nakon pozdrava gradu promenadnim koncertom Gradske muzike i prijema u Opštini Kotor, u devet sati je upriličen prijem za Bokeljsku mornaricu, u deset polaganje cvijeća na spomenik palim borcima u Risnu. Uslijedio je svečani raport i predaja zastave Bokeljskoj mornarici ispred zgrade Opštine, te je položeno cvijeća na spomenik borcima u Parku slobode.
Tačno u podne na Trgu od oružja odigrano je Kolo Bokeljske mornarice, u prisustu velikog broja turista i građana Kotora.
U Crkvi svetog Duha održana je svečana sjednica SO Kotor na kojoj je dodijeljeno najveće gradsko priznanje – nagrada “21. Novembar”, za izuzetan doprinos očuvanju pomorske i kulturne baštine Kotora i Boke Kotorske Stefanu Dabinoviću, vlasniku brodarske kompanije “Dabinović” iz Monaka. U njegovoj odsutnosti, a po njegovoj želji, nagradu je primila Maja Ćatović, koja je pročitala Dabinovićevo pismo zahvalnosti.
Danas brojni Kotorani danas proslavljaju Aranđelovdan i Gospu od zdravlja.
Predsjednik Opštine Kotor dr Aleksandar Stjepčević uputio je čestitku građanima povodom 21. novembra
„Od srca vam čestitam 21. novembar – Dan Opštine Kotor! Svim slavljenicima Aranđelovdana i Gospe od zdravlja takođe upućujem najiskrenije čestitke. Upravo je 21. novembar dan koji objedinjuje tri velika praznika koji simbolišu jedinstvo različitosti našeg grada, u čemu leži njegovo neprocjenjivo bogatstvo koje godinama zajedno njegujemo. Poštovane sugrađanke i sugrađani, još jednom vam srdačno čestitam 21. novembar – Dan Opštine Kotor i želim vam svaki uspjeh na ličnom i profesionalnom planu”.
„U novo ljeto ući ćemo ambiciozno prateći viziju Tivta kao malog, a modernog mediteranskog gradića koji pronalazi svoje mjesto na mapi prestižnih turističkih destinacija. Kažu da za rođendan treba poželjeti želju i da će se ona ostvariti. Želim da svoj sljedeći rođendan, Tivat dočeka što bliži slici grada za primjer i ponos.”- kazala je gradonačelnica Tivta prof dr. Snežana Matijević, na svečanoj sjednici SO kojom je danas obilježen Dan Opštine, 21. novembar.
Slavlju su prisustvovali brojni gosti iz političkog, društvenog, privrednog i kultunog života Crne Gore, među kojima su bili predsjednik države Filip Vujanović, načelnik generalštaba VCG admiral Dragan Samardžić i ministarka Marija Vučinović, delegacije gradova pobratima – Novog Sada, Karpoša, Konjica, Uba i Sremskih Karlovaca, članovi diplomatskog kora i vjerski velikodostojnici. Vidjevši u sali predstavnika CPC, predstavnik Mitropolije crnogorsko-primorske, sveštenik Savo Denda napustio je sjednicu prije njenog formalnog početka.
Sumirajući urađeno u protekloj godinu, posebno u zadnjih pet mjeseci kojilo je ona na čelu Tivta, predsjednica Oopštine Snežana Matijević je nabrojila više završenih infrastrukturnih projekata, posebno istakavši novo postrojenje za prečišćavanje otpadnih voda vrijedno 10 miliona eura i izgrađenih 140 stanova solidarnosti za radnike lokalne uprave i državnih službi. Pohvalila je saradnju Opštine i strateških investtora – Porto Montenegra i Luštice bay kao i urađeno na polju razvoja kulture i poboljšanja saradje sa malim privrednicima u gradu. Istakla je da do kraja godine počinje izgradnja prve faze nove saobraćajnice za Lušticu i obalnog šetališta na Belanama ukupne vrijednosti preko 3,5 miliona eura, a tokom naredne godine još nekoliko vrijednih infrastrukturnih projekata – rezervoara za vodu u Gradiošnici, kanalizacije u Donjoj Lastvi, Dnevnog centra za djecu sa posebnim potrebama…
Čestitajući Tivanima dan oslobođenja grada u Drugom svjetskom ratu, kao i vjerske praznike Gospu od zdravlja i Aranđelovdan, Matijević je istakla da činjenica da se sve to slavi u jednom danu pokazuje “koliko je samo simbolike zajedništva u današnjem datumu – zajedništva, ujedinjenih različitosti i harmonije po kojoj nas prepoznaju u Crnoj Gori i u regionu.“
„Imamo šta slaviti danas! Slavimo lijepu sadašnjost, stremimo ka još boljoj i prosperitetnijoj budućnosti, a ne zaboravljamo prošlost koja nas nemjerljivo obavezuje.“- zaključila je gradonačelnica.
Dan opštine Tivat 2016.
Predsjednik SO Ivan Novosel kazao je da je „upravo Tivat najviše osjetio blagodeti obnove nezavisnosti Crne Gore prije 10 godina“ i da je u tom periodu „postao najpoželjnija turističla destinacija mapi Evrope i šire“.
Proslava Dana Opštine Tivat počela je po tradiciji, polaganjem vijenaca na spomenik Palim borcima kod stare škole. Prvo je to uradila delegacija OBNOR-a jugoslovenska opcija, a potom i zajednička delegacija Opštine, UBNOR- a i Mornarice Vojske Crne Gore. Vijenac na spomenik položila je i delegacija Dječijeg saveza Tivta, i dr Ivo Belan iz Zagreba, koji svojom trkom mira simbolično čestita Tivtu dan oslobođenja. Gradonačelnica je potom predala državnu zastavu odredu Bokeljske mornarice koji je uz pratnju Gradske muzike i mažorteki, prodefilovao gradom do rive Pine gdje je Matijevićka izvršila smotru pripadnika te drevne bratovštine bokeljskih pomoraca. Nakon ispaljenog svečanog plotuna iz starih pušaka-kremenjača, pripadnici Bokeljske mornarice odigrali su tradicionalno kolo u koje su na kraju,po običaju, ušli i gradski čelnici i njihovi gosti iz inostranstva.
Svečana sjednica
VUJANOVIĆ: TIVĆANI DA NE OMETAJU INVESTITORE I VALORIZATORE
Čestitajući Tivanima praznik, predsjednik Crne Gore Filip Vujanović je „izrazio poštovanje“ prema svemu što je u tom gradu urađeno u proteklom periodu.
„Ja sam Tivat doživljavao i doživljavam kao grad uspjeha investicija i obezbjeđenog ekonomskog razvoja. Zbog zaista vrijednih i snažnih investicija i odnosa Tivta i države Crne Gore sa velikim poštovanjem prema investitorima, obezbjeđen je razvoj Tivta. Ubijeđen sam da će takav odnos prema investitorima da se nastavi, da će Tivat da ima šansu da sve svoje resurse maksimalno valorizuje i da će to biti za dobrobit svih Tivćana i svih građana Crne Gore.“- istakao je Vujanović.
