U sklopu redovnih aktivnosti na pripremi za predstojeću ljetnju sezonu na aerodromu Tivat u kasnim poslijepodnevnim satima održana je interna vježba koja je za scenario imala suočavanje sa vanrednom sigurnosnom situacijom u jednom od vazduhoplova.
Za sprovođenje ove kontradiverzione vježbe, kao „glavni glumac“ poslužio je avion tipa „embraer E-195“ crnogorske kompanije Montenenegroairlines, a u planiranim aktivnostima osim svih aerodromskih službi, učestvovali su i pripadnici Sektora granične policije, tim pirotehničara Specijalne antiteroristočke jedince MUP-a, Kontrola letjenja SMATSA, pripadnici Uprave carina i kompanije Montenegroairlines.
„Vježba koju smo uradili u sklopu priprema za sezonu i redovnih postuaka zanavljanja licenci i obnove specijalistčkih znanja osoblja, odrađena je vrlo profesionalno i po svim procedurama koje predviđa scenario za ovaku vrstu vanrednih događaja.“- ocijenio je direktor najprometnijeg crnogorskog aerodorma, mr Ranko Bošković.
Mlada gitaristkinja iz Kotora Nađa Janković osvojila je još jedno veliko međunarodno priznanje osvojivši prvo mjesto na prestižnom takmičenju klasične gitare u Beogradu “GAF 2015 Beograd” – Guitar Art Festival 2015.
Takmičenje je održano od 10 – 15. marta 2015. godine.
Janković je izvela četiri kompozicije, “Varijacije na Mocartovu temu” – Fernando Sor, “Torija” – Federiko Moreno Torroba, “El colibri” – Julio Sagreras i “Karneval u Veneciji” – Francisko Tarrega, i osvojila ukupno 94,45 poena.
Od početka školske godine Nađa Janković, učenica VI razreda Muzičke škole “Vida Matjan”, osvojila je i dvije prve nagrade u Bukureštu i Zagrebu.
Pred njom je svakako sjajna muzička budućnost na ponos škole, grada i države, kaže se u saopštenju Muzičke škole iz Kotora.
Već tradicionalno „Match Race” takmičenje u jedrenju u organizaciji Porto Mon tenegro Yacht Club-a, održaće se vikend, od 20. do 22. marta na jedrilicama klase BLU26.
“Ovo takmičenje predstavlja dobru šansu za sve lokalne jedriličare da odmjere snagu sa profesionalnim evropskim timovima, a rok za prijavu bio je 13. mart. Pored novčanih nagrada, pobjednički tim dobija i besplatno učešće na Inter Club Match Race-u, koji će biti održan od 17. do 19. aprila.”- saopšteno je juče tim povodom iz Porto Montenegra. Po prvi put u Crnoj Gori, ovo Match Race takmičenje se održava na visokoj skali, koje je jedriličarima poznato kao grading form 3 što znači da će se učestvovanje na regati bodovati na ISAF listi (listi Međunarodne jedriličarske federacije).
“Match race”, odnosno tzv. dvobojsko jedrenje iz godine u godinu u Tivat dovodi sve bolja jedriličarska imena. Ove godine na regati će učestvovati poznati hrvatski jedriličar Tomislav Bašić koji je rangiran kao 18. na svjetskoj Match Race ljestvici. Pored njega, na regati će učestvovati još nekoliko imena koja su upisana ISAF (International Sailing Federation -Međunarodna jedriličarska federacija) tabeli.
Regata
Po drugi put, ovogodipni tivatski Match Race će uljepšati ženska posada iz JK “Frapa” iz Rogoznice kod Šibenika, koja se moze pohvaliti sa skorašnjim uspjehom. Naime, ova posada koju čine pripadnice ljepšeg pola, na čelu sa skipericom Tihanom Tadinac, pobjednice su prve hrvatske ženske regate “Povjesni mediteranski skup žena” koja je održana prethodne subote u viškoj luci, u organizaciji viškog Jahting kluba “Hoste”.
Porto Montenegro Yacht Club će na tivatskoj regati imati i svoj tim koji će uz jaku konkurenciju imati i privilegiju, da se nadmeće uz velika imena svjetskog jedriličarstva.
Takmičenje će suditi internacionalne sudije Neven Baran (Hrvatska) i Lorenz Walch (Njemačka).
Prva trka vertikalni kilometer u CrnojGori “KOTOR VERTICAL EXTREME“ u organizaciji AK „Niskogorci“ i NVO „Orjen Outdoor“, održana je proteklog vikenda u Kotoru.
Dužina staze je 2,8 km dok je visinska razlika nešto veća od 1000 m. Trčalo se iz Kotora (Stari Grad), sa 2 m nadmorske visine do Pestingrada (Vrh) 1009 m.
Startovalo je ukupno 37 takmičara, 32 u muškoj i 5 u ženskoj konkurenciji i svi su sa uspjehom završili trku.
Učestvovalo je 4 tamičara iz Rusije, 4 iz Srbije, 3 iz Hrvarske kao i iz većine gradova Crne Gore.
Prva 3 muški:
Janko Gardović 1985 Crna Gora AK “NISKOGORCI” 41:25
Dušan Milošević 1984 Crna Gora TK “PODGORICA” 48:50
Aleksandar Domazetović 1985 CG AK “NISKOGORCI” 49:07
Prve 3 žene:
Miluša Bošković 1983 Crna Gora IND 1:10:55
Lidija Vukić 1981. Crna Gora SRK “MAMULA” 1:22:37
Ana Matijaš 1988 Hrvatska TKK “STRKA” 1:29:07
JUNIORI – POSEBNA POHVALA – Otac pratnja
Andrija Vasiljević 5 godina
Đorđe Vasiljević 6 godina
PROŠLI KOMPLETNU STAZU ZA MANJE OD 2 SATA
Održana prva trka vertikalni kilometer u CG
“Želimo da se pohvalimo veoma uspješnom organizacijom ove trke, i mislimo, a I po licima ljudi koje smo gledali, i komentarima koje smo čuli poslije trke i zaključujemo da smo uradili nešto baš veliko čega ćemo biti svjesni tek narednih dana. Staza je bila markirana trakom za označavanje od početka do kraja najkraćom i najsigurnijom rutom , tako da su svi učesnici stigli bez većih problema do cilja, a i bile su postavljene visinske granice na svakuh 200 mnv. Ovog događaja, trke, nebi bilo da nije bilo i ljudi koji su bili tu sa nama na stazi i pazili da ni jedan detalj ne smije da se proviče. Posebno hvala Hayley Wright, Draganu Jovanoviću, Danilu Brajoviću koji su pored sebe dali na raspolaganje i sve sboje “resurse” kojima su mogli podržati ovu trku. Naravno veliko hvala i svim ostalim volonterima koji su bezrezervno pružili pomoć u svim segmentima trke, i pozitivnom energijom napravili ovu trku jedinstvenom. Hvala “Vjevericama” koje su na cilju pozdravile i dale podršku svim trkačima koji su učestvovali. Hvala Opštinama Kotor i Herceg Novi, turističkoj organizaciji Kotor, Reklame „Svijet“, DOO „Škorpion“, „Katunjanin“ DOO .
Održana prva trka vertikalni kilometer u CG
Na kraju hvala svim trkačima koji su danas učestvovali na trci. Hvala svima koji su došli iz Rusije, Srbije Hrvatske i dosta gradova Crne Gore. Hvala Vam jer ste ovu trku učinili veličanstvenom!” kaže se u sopštenju organizatora.
Na kraju je za sve učesnike bio organizovan pasta party na jednom guvnu na Krstac, kao i prevoz za sve učesnike nazad u Kotor
Predsjednik opštine Herceg – Novi, Nikolа Gojković sа sаrаdnicimа u petаk je posjetio poluostrvo Lušticа. Po njegovim riječimа obišli su lokаlitete nа Luštici gdje investitori nаjаvljuju grаdnju turističkih kompleksа a rаzgovаrаli su i sа mještаnimа o njihovim problemimа.
„Obišli smo lokаciju Donji Klinci nа kojoj britаnskа kompаnijа „Nord stаr“ nаmjerаvа dа grаdi dа bi vidjeli koliko će sа stаnovištа infrаstrukture, tаj projekаt biti zаhtjevаn. Opštinа Herceg-Novi imа obаveze preuzete ugovorom sа investitorom dа rješi pitаnjа vodosnаbdjevаnjа i putne infrаstrukture zа ovаj dio Luštice “ kazao je Gojković.
U razgovoru sa mještanima istaknuti su problemi koji već godinama muče stanovnike poluostrva.
„Tаmo je ostаlo mаlo stаnovnikа, аli njimа se morа posvetiti posebnа pаžnjа. Kаko smo imаli prilike dа čujemo, аktuelni problemi su orgаnizovаnje vаtrogаsne službe pogotovo u ljetnjim mjesecimа, mada je sаrаdnjа sа Vаtrogаsnim društvom u Rаdovićimа dobrа.
Luštica
Problem elektrosnаbdjevаnjа u posljednje vrijeme je mnogo mаnje izrаžen. Mještаni su nаm kazali dа imаju problem sа nаrušаvаnjem jаvnog redа i mirа te dа imа dostа i krаđа . Morаmo i tа pitаnjа dа sаgledаmo sа službаmа bezbjednosti u Tivtu i Herceg-Novom i dа predložimo neko rješenje. Mještаni trаžа dа tokom ljetа nа Luštici bude stаlno prisutаn jedаn komunаlni prolicаjаc koji bi kontrolisаo komunаlni red posebno u oblаsti čistoće. Mislim dа ćemo morаti i to dа ispoštujemo.
Aktuelаn problem Luštičаnа je i prevozа đаkа do škole u Rаdovićimа. Svаkodnevno se 36 đаkа prevozi аutobusom koji nije bаš zа tu nаmjenu. S obzirom dа je bezbjednost djece nа prvom mjestu morаju se preispitаti ugovori sа prevoznikom“ – kazao je predsjednik Gojković.
Predsjednik sa svojim saradnicima susreo se sа mitropolitom crnogorsko – primorskim Amfilohijem Rаdovićem jer je togа dаnа na Luštici održаn skup nаmjesništvа kotorskog i hercegnovskog kome su prisustvovаli svi sveštenici sа ovog područjа.
Direktor Županijske lučke uprave Dubrovnik Željko Dadić izvijestio je župana Nikolu Dobroslavića o početku sezone sidrenja kruzera u akvatoriju ispred povijesne jezgre Grada.
Naime, na sidrište ispred Porta protekle sedmice našao se prvi ovogodišnji kruzer „Berlin“ koji je doveo 367 putnika.
Dadić je Dobroslaviću naveo da je u 2015. godini najavljeno 128 dolazaka brodova na sidrište ispred Porta. Brodovima će doći preko 50 tisuća putnika. To je gotovo 30 posto veći broj dolazaka brodova u odnosu na 2014. godinu kada ih je bilo 96.
Do kraja mjeseca se očekuje još jedno uplovljavanje broda „Berlin“ dok se češća uplovljavanja očekuju nakon Uskršnjih blagdana i nakon početka predsezone.
Prema novom Zakonu o lokalnoj upravi, Opština Tivat je sredinom januara za menadžera opštine imanovala diplomiranog ekonomistu Zorana Petranovića.
Petranović je bio dugogodišnji komercijalni, a potom i generalni direktor HTP „Primorje“ Tivat, izvršni direktor trgovačke firme „Mješovito“ iz Herceg Novog, menadžer tivatske poslovnice, odnosno filijale Crnogorske komercijalne banke u Kotoru.
Boka News: Možete našim čitaocima približiti funkciju menadžera opštine?
Petranović: Svako uspješno preduzeće ima ljude koji razvijaju i vode biznis, tako i opština treba nekoga ko će taj biznis razvijati i usmjeravati dalje, to je menadžer opštine. Djelovanje menadžera prevashodno se odnosi na planiranje, učestvovanje u izradi i donošenju razvojnih projekata opštine Tivat, stvaranje uslova za nove investicije te u tom smislu vodimo razgovore o izradi višegodišnjeg investicionog plana koji bi trebao da bude jedan osnovni dokument razvoja i investiranje Opštine Tivat u narednom petogodišnjem periodu. Kao menadžer opštine za svoj rad sam direktno odgovoran gradonačelniku.
Jedna od mojih dužnosti je da stvaram uslove za ekonomski razvoj malog i srednjeg biznisa, za uklanjanje biznis barijera i u tom smislu moje je mišljenje da se pokuša mali i srednji biznis u Tivtu ojačati. Svjedoci smo da je nekoliko jakih privrednih subjekata, industrijskuih subjekata u Tivtu ugašeno, kao što je Remontni zavod “Sava Kovacevic”, kao što je “Račica” i tako dalje, gdje je radilo vise od hiljadu radnika. Nakon toga su ralizovani neki projekti u turizmu koji nijesu zaposlili ni blizu toliko radnika koliko je radilo tada i da je stopa nazaposlenosti u našoj opštini nesto preko 14%, odnosno nešto iznad prosjeka u Boki. Možemo reći da se mali i srednji biznis koji se potencira na cijeloj teritoriji Crne Gore, u našoj opštini nije zaživio i nije u dovoljnoj mjeri razvijen.Već radimo na tome da pokušamo određenim mjerama i sugestijama razvijati mali i srednji biznis.
Tivat
Boka News: Po novom investicionom planu gdje vidite Tivat u narednom peridu?
Petranović: U Tivtu su se desile i dešavaju se krupne investicije u oblasti turizma. Strani investitori su tu, Luštica Bay, Porto, Katar Diar, tako da je u tom dijelu privlačenja stranih investitora značajan posao odrađen. Ono što je ostalo i na čemu opština Tivat treba da radi je poboljšanje infrastrukture u prvom redu. To je saobraćajna infrastruktura, vidimo u kakvom su stanju putevi u našem gradu, završena je javna rasprava i usvojen je elaborat o regulisanju parkinga u centru grada, kao i ostali projekti koji bi trebali da povećaju kvalitet usluga.
Opština Tivat je u tom pogledu napravila određene iskorake koji je svrstavaju u red najrazvijenijih opština u Crnoj Gori. U prvom redu mislim na izradu planske dokumentacije. Tivat je usvojio Prostorni plan opštine, to je prvi plan koji je donjet u okviru svih opština u Crnoj Gori, i na osnovu njega su donjeti detaljni urbanistički planovi za najveći dio teritorije Tivta. U tom dijelu su stvoreni opšti uslovi za investitore.
Ono što je limitirajuće jeste da osnovne lokacije koje opština Tivat ima, nijesu njeno vlasništvo. To su uglavnom bivši objekti Vojske Jugoslavije koje su pripali državi Crnoj Gori, dakle, Vlada raspolaže sa njima, ili su objekti u zoni Morskog dobra. Te lokacije su obuhvaćene planskom dokumentacijom, ali opština Tivat nema ingerencije da vodi konkretne razgovore. Ima mogućnost predlaganja Vladi u smislu kandidovanja tih lokacija i stvaranje uslova da se investitori pronađu, ali neposredno ne može da vodi razgovore.
Zoran Petranović
Lokacija Ostrvo cvijeća je u nadležnosti Ministarstva finansija i Mitropolije crnogorsko-primorske. U tom dijelu je napravljena državna studija o lokaciji, isto se odnosi i na Župu, dakle planska dokumentacija je završena, međutim, opština Tivat osim određenim sugestijama i razgovorima sa vlasnicima tih lokacija, ne može da postigne da se one na određeni način više valorizuju. Slično je i sa lokacijom Svetog Marka gdje projekat stoji i ništa se ne dešava. Trenutno, sa predsjednikom opštine pokušavamo da stvorimo uslove za razvoju sportske infrastrukture u Tivtu, prvenstveno mislim na terene fudbalskog kluba “Arsenal” koji su u dosta lošem stanju . S jedne strane imate Porto Montenegro a sa druge glavni gradski stradion koji već dugi niz godina nije u stanju u kojem bi trebalo da bude. Želimo da povratimo imidž Tivta kao grada koji može da posluži kao baza za pripreme sportskih klubova i vidimo to kao mogućnost da se i preko zime privuku turisti u naš grad.
Buduća autobuska stanica Tivat
Boka News: Autobuska stanica se gradi uskoro i hotel, ali na toj lokaciji je veliko neprmjereno naselje romske i egipćanske (RE) zajednice ?
Petranović: Kao što znate, na staroj Račici je predviđen hotel sa četiri zvjezdice koji će raditi investitor koji je suinvestitor Autobuske stanice, Franca Mesopromet Bijelo Polje i ti radovi bi trebali za par mjeseci da započnu, a samim tim i potreba za rješavanjem problema naselja na samoj Račici. Dobro ste primijetili da postoji sjaj i bijeda koji su nasljeđe nekog vremena koje je za nama i sigurno je da u nekoj bliskoj budućnosti to treba i da rješavamo. Mi trenutno nemamo konkretno rješenje. Vođeni su neki razgovori sa ministrom Numanovićem. Čeka nas taj problem koji treba uskoro da se riješi, a mislim da konkretno rješenje još nije ponuđeno.
Stara Račica
Boka News: Kao menadžer predlažete riješavanje problema i unutar organa lokalne uprave ?
Petranović: Funkcija menadžera nije vezana samo za investicije, ono je vezano za funkcionisanje opštine i samim time i odredjene probleme koje vidim u funkcionisanju gradske uprave, predlažem predsjedniku odredjena rješenja u tom dijelu. Imamo redovne kolegijume koje održavamo sa glavnim administratorom kada razmjenjujemo mišljenja o svim aktuelnim problemima, od inspekcijskih pa do ostalih nadležnosti opštine.
Orascom će pri zapošljavanju u budućem turističkom kompleksu prednost davati građanima Crne Gore. To je jedan od detalja ugovora o zakupu ostrva Lastavica i tvrđave Mamula koji je Vlada potpisala sa švajcarskom kompanijom Orascom 23. februara, piše Blic Crna Gora.
Orascom je, prema ugovoru, obavezan da tokom radova na tvrđavi Mamula angažuje domaće firme kao izvođače i podizvođače “pod uslovom da obezbijede kvalitet radova koji će biti na istom ili višem nivou od međunarodnih standarda i da su cijene konkurentne”. Takođe, Orascom je dužan da uzme u obzir i domaće materijale, opremu, mašine i potrošnu robu, ukoliko su kvalitet i vrijeme isporuke uporedivi sa stranim.
Procjenjuje se da će do 200 radnih mjesta biti direktno i indirektno otvoreno tokom rada resorta “Mamula ostrvo Hotel and Spa”, kao i isti broj radnih mjesta tokom izgradnje.
Mamula budući sadržaji
Ugovor o zakupu ostrva Lastavica sa utvrđenjem Mamula, potpisan na 49 godina, podrazumijeva ulaganje od 15 miliona eura u obnovu i pretvaranje lokaliteta u unikatnu eko-održivu turističku destinaciju kategorije 4plus ili 5 zvjezdica. Prema planovima investitora, lokacija će rekonstrukcijom dobiti muzej i butik hotel sa 23 sobe i malim spa centrom, dvije male plaže, pristanište, dva bazena i klub za vodene sportove koji nisu na elektropogon.
Tvrđava Mamula je jedno od najbolje sačuvanih austrougarskih utvrđenja u jadranskom regionu, registrovana je kao spomenik kulture druge kategorije. Kako se navodi u ugovoru, prijedlog rekonstrukcije i dizajn moraju biti usaglašeni sa zahtjevima Zavoda za zaštitu spomenika kulture, i unaprijed odobreni od te institucije.
Ugovorom je precizirano da zakupac, kompanija Orascom, ne može da stekne pravo svojine na ostrvu i tvrđavi, akvatorijumu, resortu, ili nekom njihovom dijelu.
Oraskom će godišnje plaćati zakupninu u fiksnom iznosu od 1,5 eura po kvadratu zemljište, ukupne površine 31.848 metara kvadratnih, kao i promjenjivu komponentu od dva odsto ukupnih prihoda iz poslovanja tokom svake finansijske godine. Orascom se obavezao i da plaća i 0,9 eura po metru kvadratnom za zakup akvatorijuma.
Samih Savaris, predsjednik i vlasnik kompanije Oraskom, koja je nedavno završila ekskluzivni rizort u Andermatu u Švajcarskoj, saopštio je da će ono što se projektom planira biti ustvari muzej u okviru Mamule, „koji će da podsjeti sve koji budu dolazili šta je sama Mamula i kakva je njena istorijska uloga”.
Izgradnja žičare Kotor-Lovćen-Cetinje počinje u ovoj godini… Tender za žičaru biće raspisan već u januaru… Kotor će u toku sljedeće godine dobiti žičaru do tvrđave San Đovani… Turistički resurs od kapitalne važnosti za Kotor, žičara… brojni su napisi koje već godinama prenose mediji.
Žičare nema niti je na vidiku.
Ovih dana počinje javna rasprava o Nacrtu Koncesionog akta i Ugovora za projekat „Izgradnje žičare Kotor – Lovćen – Cetinje“.
Nije mi namjera da pišem o budućoj, ali ona stara izgrađena prije 99 godina to zaslužuje, kao i njeni konstruktori, realizatori…
Austrougarska monarhija odlučila je izgraditi žičaru, Kotor – Cetinje u ratnom vihoru 1916.godine. Žičara je rađena kao nužnost i jedina mogućnost snadbjevanja Austrugarskih trupa koje su osvojile zaleđe Boke Kotorske i Lovćen. Nije rađena za prevoz putnika, rađena je za potrebe vojničke nužnosti za logističku podršku vojne operacije.
Ratna dejstva, Lovćenska operacija 40.000 vojnika na teritoriji Crne Gore, Lovćen osvojen, Austrugarske snage su na liniji Đinovići – Dobrosko Selo, 15 km od Cetinja, vojska je trebala logističku podršku, oružije, municiju, hranu… Osim vojske okupator je preuzeo odgovornost za zauzete teritorije i njeno stanovništvo u pitanju je oko 200.000 ljudi. Komunikacije sa zaleđem nema, brodovi do Kotora dovoze hranu municiju oružije, jedino riješenje je žičara.
Specijalne jedinice austrougarske vojske imale su veliko iskustvo u gradnji žičara u Austriji, Švajcarskoj.
Gradnja se odvijala u uslovima ratnih dejstava koji su se odvijali blizu gradilišta, trase, januar 1916. godine, u veoma teškim i složenim zimskim vremenskim uslovima.
Žicara-Kotor-Cetinje 1916.
„To je bio izuzetno važan, značajan i složen poduhvat. Našo sam podatke jednog poručnika bojnog broda koji je opiso vremenske uslove rada u januaru, pristupačnost terenu, koji su bili izuzetno teški i zahtjevni. Za sat vremena žičarom se do Njeguša prevozilo 7.500 kg materijala ali pošto to nije bilo dovoljno onda su radili i drugi krak od Škaljara nakon čega je urađen završni krag do Cetinja koji je prevozio fascinantnih 110 tona dnevno materijala“ – zapisao je autor publikacije „Austrougarska žičara Kotor-Cetinje 1916.godine“, Radojica Rašo Pavićević, penzionisani potpukovnik, entuzijasta i zaljubljenik u planinarstvo i vojnu istoriju, koji je godinama obilazio i istraživao austrougarske fortifikacije.
Trasa žičare je bila veoma zahtjevna, velika visinska razlika, trebalo je izgraditi pogone sa nosećim stubovima, prenosnim mehaniznima, izgraditi stanice i podstanice, elektifikacirani su magacini jer se radilo u tri smjene.
Žicara-Kotor-Cetinje 1916.
Prvi krak Škurda –Krstac izgrađena je u kratkom vremenskom periodu od 16. janura do 25. februara 2016. Gradili su je vojnici 14. Kompanije – specijalizovane jedinice austrougarske vojske obučene i uvježbane za izgradnju uskotračnih i zupčastih željeznica, u Austriji, Švajcarskoj, BiH, zajedno sa ratnim zarobljenicima i odjeljenjem civilnih radnika. Dužina 2607 metara, visinska razlika 963 metra. Nosivost žičare po jednoj tovarnoj jedinici bila je 100 kilograma, ali je bila napravljena da po satu može transportovati 7500 kg tereta.
Drugi krak Škaljari – Krstac izradila je 23. kompanija za žičaru (23. Eisenbahn Kompanie), trasiranje je trajalo od 11. do 20. februara 1916. a izgradnja od 21.februara do 15 aprila. Ovaj krak je bio dugačak 3433 metara, sa visinskom razlikom od 1036 metara i mogla je transportovati 7500 kg tereta.
Oba kraka žičare bili su podjeljeni na sekcije, pod stanice. Svaku sekciju pokretao je benzinski motor od 25 KS, koji su ujedno prozivodili i osvjetljenje zbog noćnog rada tako da su pogoni i magacini bili osvijetljeni.
Dva kraka žičare jedan od Škurde a drugi iz Škaljara stapalu su se na Krstac u jedan odnosno treći krak koji je vodio do Cetinja.
Žicara-Kotor-Cetinje 1916.
Treći krak Krstac – Cetinje. Radovi na ovom kraku su trajali od 1.aprila do 25.juna 1916.godine. U tom dijelu žičara nije bila opterećena visinskom razlikom pa prenos po pojedinačnom tovaru je bio 150 kilograma za razliku od transporta do Krstca čiji iznos je bio 100 kilograma.
Zanimljivo, teret koji je stizao iz stanica Škurda i Škaljari na Krstac nije trebalo prebacivati, pretovarati, fizički na početnu stanicu Krstac – Cetinje već su taj problem inžienjeri iz monarhije riješili sistemom povezivanja, visećim šinama pa se transport nastavljao bez pretovara tereta za Cetinje.
Treći krak Krstac – Cetinje dužinski je iznosio 12136 metara, penjao se od Krsca 949 mnv do stanice Krobotin 1146mnv na Golom brdu i odatle u padajućom putanjom do Cetinja na 635mnv. Ukupna nosivost po jednom satu je bila 11000 kilograma.
Imena stanicama, podstanicama, sekcijama davali su po svojim vojskovođima, i u tom segmentu se vidjela hijerahija pa tako najveća i najznačajnija stanica je nosila ime vrha u hijerarhiji.
U to vrijeme okupirana Crna Gora funkcionisala je sa uspostavljenom vojnom upravom na čijem čelu je Beč postavio generala Vebera fon Vebenaua komandanta 47. pješačke divizije, čovjeka koji je imao iskustva u postavljanju i organizovanju vlasti. Borbe koje je vodila 3.austrougarska vojska u Albaniji upravo su zahtjevale sigurnostu i mir u Crnoj Gori, kako bi mogli napredovati a logistika stizati preko Kotora žičarom do zaleđa i dalje na front.
Žicara-Kotor-Cetinje 1916.
Godinu ipo ratovanja i onako slabo ekonomski razvijenu Crnu Goru i njeno stanovništvo u potpunosti je iscrpilo, vladala je velika glad, nemaština. Prvih dana okupacije prema procjenama Generalnog guvernardurstva trebalo je obezbjediti dnevno 200.000 porcija hrane. Ministarstvo rata Austrougarske u martu 1916. godine odobrilo je 200.000 kukuruznog brašna, 70.000 kilograma pečenog kruha za prehranu vojske i stanovništva Crne Gore. Osim hrane bilo je potrebno pružiti i materijalnu podršku i logistiku za dalje napredovanje vojske prema istoku. Skoro sva sredstava su upravo transportovana ovom žičarom.
U ratnim dejstvima žičara nije mnogo stradala, dvije podstanice su izgorele, ali veliki problem su stvorili građani koji su odnosili djelove sa stanica i podstanica žičara.
Nakon završetka rata i prestanka okupacije Crne Gore Amerikanci i saveznici bili su spremni djelmično porušenu žičaru ponovo staviti u funkciju.
Glasnik „Novo doba“ 1919. godine apelovao je na patriotizam i poziva građane na obnavljanje žičare Kotor – Cetinje.
„Naši dragi saveznici plemeniti Amerikanci, da bi nam ubrzali dovoz hrane koja se sve više gomilala u Kotoru dali su se na posao uređenja vazdušne željeznice Kotor-Cetinje. Pošto su dvije podstanice izgorele, a pojedini djelovi mašinerije uklonjeni, nabavka djelova će trajati duže vremena. Pošto ti djelovi nisu odnešeni van zemlje, apelujemo na patriotizam onih kod kojih se ti djelovi nalaze da ih vrate najbližim vlastima…“ pisao je tada galsnik „Novo doba“.
Žičara je odradila ono zašto je sagrađena, oštećena prestala je raditi krajem rata 1918. godine.
Za potrebe mirnodopskih vremena žičara nije više u upotrebi, sistem nije obnovljen, djelovi nisu vraćeni …a bila je jako potrebna …
Danas nakon 99. godina mi i dalje pričamo o značaju žičare Kotor – Cetinje, kako bi je trebalo izgraditi, problemi brojni, jedan od njih uslovi UNESCO-v grad Kotor, a Dubrovnik 2010.godine, također UNESCO-v grad, izgradio je žičaru za 5,2 miliona eura. Do kraja 2013. godine imali su prihod od 8,5 milona eura.
Što reći o aktuelnim uslovima klizišta i blokade puta Budva – Cetinje. Ostaje nam za sada virtualna žičara, i divan pogled prema Lovćenu…
