Posljednji oproštaj od pape Franje u bazilici svetog Petra, Foto: Kevin Coombs/REUTERS
Danas je posljednji oproštaj od pape Franje u bazilici svetog Petra, čija su vrata otvorena od 5.30. Od srijede ujutro, kada je u svečanoj procesiji tijelo Svetog Oca doneseno u baziliku, kroz nju je prošlo više od 90.000 ljudi iz cijeloga svijeta. Papin se lijes večeras zatvara, a pogreb će se održati sutra ujutro.
Vrata bazilike svetog Petra ostala su otvorena i nakon ponoći. Od Pape, koji je svojim životom, djelovanjem i skromnošću dotaknuo srca milijuna ljudi diljem svijeta, mnogi se žele oprostiti, polako, korak po korak, u tišini i molitvi. Njegovo tijelo počiva u jednostavnom, drvenom lijesu postavljenom ispod veličanstvene Michelangelove kupole, a ona simbolizira nebo koje se, u vjeri, otvara svetima.
Zbog velikog interesa za oproštaj s Papom, bazilika sv. Petra ranije je otvorena
09:19
Vjernici satima čekaju u tri reda na Trgu sv. Petra kako bi se posljednji put oprostili od pape Franje u bazilici sv. Petra. Zbog velikog interesa javnosti Bazilika je i sinoć bila otvorena duže od planiranog, pa se umjesto do ponoći u nju moglo ući do 2.30.
– Bazilika je bila zatvorena nekoliko sati. Umjesto u 7 sati, otvorena je u 5.30. To je isto bilo mimo protokola, jer je preveliki interes za ulazak u Baziliku i posljednji oproštaj s papom Franjom. Danas se očekuju velike gužve. Možda i veće nego prethodnih dana jer je ovo posljednji dan izlaganja tijela. Bazilika će večeras biti otvorena do 19 sati, kazala je novinarka Tamara Marković.
– Nakon zatvaranja bazilike u 20 sati počinje ceremonija zatvaranja lijesa koju predvodi komornik kardinal Kevin Farrell. U lijes će pored papinog tijela biti stavljeni predmeti koji simboliziraju njegovo papinstvo, njegov pontifikat. To su papinski paliji, zlatni novčići koji će svaki od njih isticati važne trenutke njegovog papinstva. Tu je i rogito, dokument koji sadrži zapise o papinu životu i njegovu pontifikatu koji će biti pohranjen u metalnu kapsulu i zatim stavljen u lijes.
Procesija počinje u subotu u 9.45. Dolazak je potvrdilo 130 delegacija. Lijes će biti odnesen u Baziliku svete Marije Velike, posljednje počivalište Pape Franje. Tamo će lijes ući u 13 sati i tada prestaje prijenos televizijskih kamera.
– Jučer smo doznali i tko će posljednji ispratiti papu Franju u baziliku Svete Marije Velike. To će biti upravo oni čija je prava papa za vrijeme svog života posebno zagovarao, a to su siromašni i potrebiti, kazala je Marković.
Nacionalni parkovi Crne Gore otvaraju svoje kapije za novu sezonu istraživanja i uživanja u prirodnim bogastvima, a u saradnji sa Crnogorskom komercijalnom bankom-CKB od danas su u okviru kampanje „Posjeti ih sve“ godišnje ulaznice dostupne po cijeni od 6,75 eura.
Imajući u vidu značaj boravka u prirodi i zdravoj životnoj sredini, JPNPCG i CKB pozivaju vas da uživate u vrijednostima i ljepotama 5 zaštićenih područja i iskoristite povoljnosti cashback-a i online kupovinu CKB Visa karticama.
Uz online kupovinu godišnje ulaznice na sajtu Nacionalnih parkova Crne Gore (liNacionalni parkovi Crne Gorenk – https://buy.prestopay.me/p/PYB4LG) i plaćanje CKB Visa karticama, ostvarujete povraćaj sredstava od 50 odsto, kao i neograničene mogućnosti aktivnog odmora u najljepšim predjelima Crne Gore za svega 6,75 eura.
Akcija počinje 25.4.2025. i traje do 21.5.2025.godine, za prvih 2.000 kupljenih ulaznica CKB Visa karticama za fizička lica.
Godišnje ulaznice za nacionalne parkove omogućavaju posjetiocima da tokom 2025. godine neograničen broj puta posjete Durmitor, Biogradsku goru, Lovćen, Skadarsko jezero, Prokletije.
Javno preduzeće za nacionalne parkove Crne Gore izražava zahvalnost na partnerstvu i saradnji sa CKB-om, koja već drugu godinu zaredom prepoznaje važnost zaštićenih područja, kao i neophodnost boravka čovjeka u prirodi. Vrijeme provedeno u zdravoj životnoj sredini uz aktivni odmor u prirodi je ono što nude nacionalni parkovi, a u saradnji sa CKB-om ovu mogućnosti građani će moći ostvariti po povoljnijim uslovima.
CKB Si JPNPCG kroz kampanju „Posjeti ih sve“ žele da podstaknu online kupovinu kao jednu od ekološki prihvatljivih vidova kupovine.
Festival vjetra 2025. četvrto izdanje festivala mora u organizaciji Jedriličarskog kluba Delfin, počinje večeras na rivi Pine u Tivtu svečanim otvaranjem i koncertom benda Zoster. Muzička DJ uvertira počinje u 19 sati, dok je sama ceremonija, na kojoj će se obratiti menadžerka Opštine Tivat, Ivona Petrović i predsjednik JK Delfin, dr Frano Tripović, zakazana za 20 sati. Wind Fest 2025 zvanično će otvoriti kapetan Goran Idrizović, direktor Direktorata za pomorstvo u Ministarstvu pomorstva Crne Gore.
Festival tradicionalno počinje posljednjeg aprilskog vikenda, jer je nedjelja rezervisana za Tivatsku regatu krstaša UNA Montenegro CUP, koja 27.aprila ima svoje jubilarno, 20. izdanje. Prva velika morska fešta u godini, Tivatska regata koja se jedri na ruti kroz akvatorijum Tivta i Perasta, i ove godine će okupiti bokeške krstaše, a očekuje i dolazak nekoliko međunarodnih ekipa. Regata se gotovo cijelom dužinom vidi sa tivastkih obala, a sponzori festivala su za zainteresovanu publiku obezbijedili brodove Knez Lipovac i EcoBoats koji će u nedjelju isplovljavati sa Pina od 11 sati i ponuditi perspektivu u samom regatnom polju.
Prvi vikend Wind Festa donosi i Malu Tivatsku regatu Gadbois CUP za klase Optimist i ILCA, koja se jedri u subotu, 26.aprila od 11 sati.
Orjen je jedna od najbolje markiranih planina u regionu, sa više od 100 kilometara lokalnih planinarskih staza. Tokom prošle godine urađen je registar lokalnih staza, rađeno je na markiranju, održavanju i promociji, a za ovu godinu u planu su dodatne aktivnosti u toj oblasti.
Dan planete Zemlje, 22. april, predstavici Sekretarijata za ekologiju i energetsku efikasnost Opštine Herceg-Novi iskoristili su da obiđu jednu od uređenih staza u zaštićenom području Parka prirode, a domaćin im je bila Agencija za razvoj i zaštitu Orjena. Obišli su stazu od Vrbanja do vidikovca Trešnja, odakle se pruža pogled na Subrin amfiteatar, najljepši detalj primorskih Dinarida, uz vođenje iskusnog planinara i vodiča Saše Kulinovića.
Sekretarijat za ekologiju i energetsku efikasnost je tokom protekle dvije godine, u saradnji sa novskim Planinarskim klubom „Subra“ i Alpinističkim klubom „Niskogorci“ definisao mrežu i izradio registar lokalnih planinarskih staza.
Dan Planete na Orjenu
U registar je zabilježeno preko 100 kilometara staza na teritoriji cijele opštine, od onih izazovnijih koje vode do najviših vrhova centralnog orjenskog masiva, do onih označenih kao staze lakše težine, a koje mogu savladati i posjetioci bez većeg prethodnog iskustva.
Takođe, dva pomenuta kluba zadužena su za čišćenje i ponovno markiranje zapostavljenih staza, koje su sada dovedene u odlično stanje i spremne za posjetioce. Klubovi „Subra“ i „Niskogorci“ određeni su za domaćine staza i one su im povjerene na dalje održavanje.
Korak dalje treba da bude digitalizacija staza u skladu sa svjetskim standardima, na čemu će se raditi u narednom periodu. Ovaj postupak podrazumijeva unošenje staza u već poznate aplikacije za planinarenje i planinsko trčanje, kako bi bile lakše dostupne posjetiocima Orjena, ali i dodatno promovisane među zaljubljenicima u planine i brojnim evropskim turistima koji su u velikoj mjeri zainteresovani za ovu vrstu aktivnosti.
U toku je tenderski postupak Vlade Crne Gore za davanje u zakup dva aerodroma, u Tivtu i Podgorici, kroz koncesiju na rok od 30 godina.
Tome se oštro protive sindikati i traže da građani na referendumu odluče o sudbini aerodroma.
Tenderski postupak za koncesiju Vlada je pokrenula u decembru 2024, po kome tri zainteresovana ponuđača imaju rok do 9. maja da dostave ponude.
“O izboru koncesionara ne mogu da pričam jer su svi postupci tenderske komisije tajni”, rekao je ministar ekonomskog razvoja Nik Đeljošaj.
Crna Gora ima ukupno dva međunarodna putnička aerodroma: Tivat i Podgorica, koji posluju u okviru državnog preduzeća Aerodromi Crne Gore.
To preduzeće je prošlu godinu završilo profitom od skoro 11 miliona eura, a 2023. neto profit je bio 10 miliona.
Aerodromima je, smatra Vlada, neophodna modernizacija i nova ulaganja zbog razvoja preduzeća ali i razvoja crnogorskog turizma.
Sudbina aerodroma
Priču o dugoročnom zakupu vazdušnih luka počela je vlast Demokratske partije socijalista (DPS), koja je 2019. pokrenula tenderski postupak za koncesije.
Pretkvalifikacioni dio tendera su, tada je saopšteno, prošle četiri ponuđača.
To su: francusko-turski konzorcijum Groupe ADP Consorcium-TAV i Aeroports de Paris, indijski GMR Airports Limited, južnokorejski Incheon International Airport, kompanija Corporacion America Airports iz Luksemburga.
Koncesiona nadoknada bila je 100 miliona eura, uz ulaganja od 200 miliona.
Vlast DPS je smijenjena avgusta 2020., a tenderski postupak, zbog korone, pauziran.
Da Vlada premijera Milojka Spajića nastavlja tenderski proces iz vremena DPS obznanio je ministar za Nik Đeljošaj.
On je potpredsjednik Vlade i predsjednik aktuelne tenderske komisije.
Đeljošaj je u Skupštini 23. aprila rekao da očekuju ponude od tri potencijalna koncesionara, koji su prošli dio tendera u vrijeme DPS vlasti.
Đeljošaj kaže da “od kvaliteta tih ponuda” zavisi hoće li Vlada izdati aerodrome.
“Ne znači da ćemo dati aerodrome pod koncesiju, to je stav Vlade. Ukoliko ponude budu dobre za državu i njen razvoj i turizma, sve ćemo ih razmotriti. Ukoliko ponude ne budu dobre, ići ćemo na drugu opciju, a to je ulaganje države”, istakao je Đeljošaj.
On dodaje da će u slučaju koncesija radnici biti apsolutno zaštićeni.
Tri sindikata protiv koncesija
Protiv izdavanja aerodroma je Unija slobodnih sindikata, koja se zalaže da o tome odluče građani na nacionalnom referendumu.
“Smatramo da subjekti od nacionalnog interesa moraju zbog građana i budućih generacija ostati u vlasništvu države”, kazao je predsjednik Unije Srđa Keković.
I sindikat kompanije smatra da se aerodromi mogu modernizovati iz sopstvenih resursa jer preduzeće uspješno posluje.
Predsjednik tog sindikata Damjan Radulović poziva Vladu da u razgovore o koncesijama uključi zaposlene i sindikat.
“Ako se niko ne odazove, to ćemo smatrati potpunom neodgovornošću i odnosom koji je u suprotnosti sa nacionalnim interesima. Tada ćemo, koristeći sve institucionalne i vaninstitucionalne mehanizme borbe, nastojati da to spriječimo”, riječi su Radulovića.
Protiv je i Sindikat saobraćajnih djelatnosti.
“Čujemo izjavu ministra saobraćaja da je prodaja dijela Luke Bar bila velika greška… Zato ne smijemo dozvoliti da kroz 15 godina neki novi ministar zaključi da je izdavanje Aerodroma pod koncesiju bila greška”, kazao je Veselin Pantović.
Koncesije ekonomski neopravdane?
Da će Vlada gotovo izvjesno dati aerodrome na koncesije smatraju u konsultantskoj kompaniji Fideliti konsalting, koji je na Fejsbuku naveo da je to “već završena priča”.
Kako ističu, Vlada je tokom 2024. usvojila informaciju za otpočinjanje procesa eksproprijacije nepokretnosti uz tivatski aerodrom i odobrila 11 miliona eura.
“Iz državnih (naših) para se vrši eksproprijacija za koncesionara koji će dobiti čiste posjedovne listove. Šta je onda svrha koncesije, da nam uzmu jedan od najvažnijih resursa pa ga razvijaju iz naših para a mi da aplaudiramo”, naveo je Fideliti.
Smatra i da rezultati poslovanja Aerodroma ukazuju da “treba reći ne koncesiji”.
“Ako profit aerodroma iz 2023. od devet miliona eura pomnožimo sa 30 godina trajanja koncesije (sa postojećim obimom saobraćaja) imali bi profit od 270 miliona za narednih 30 godina”, saopštio je Fideliti.
Uz to, ističu, da predviđanja Eurocontrola u vezi rasta aviosaobraćaja, u narednim godinama, idu u prilog argumentima da aerodromi ostanu pod državnom upravom.
“Ako najmanju stopu rasta od 2,9 odsto primijenimo na period od 30 godina koliko traje koncesija, profit bi iznosio 421 milion eura”, naveo je Fideliti.
A u slučaju koncesija, naknada i planirane “ali ne i obavezne investicije” ukupno iznose oko 300 miliona eura, podsjeća Fideliti.
Vlada izmjenama zakona do para od koncesija
U susret odluci Vlade o eventualnom izdavanju aerodroma, Spajićev kabinet je usvojio izmjene zakona koje se tiču raspodjele nadoknade od koncesija.
Po važećem Zakonu, 70 odsto prihoda od te nadoknade dobile bi opštine Tivat i Zeta, na čijim su teritorijama aerodromi.
Ako usvojene izmjene zakona prođu u Skupštini, ove opštine će umjesto 70 odsto naknade dobiti 20 odsto, od iznosa koju država dobije od zakupca.
Riječ je o amandmanima na Prijedlog izmjena Zakona o finansiranju lokalne samouprave, čije usvajanje od Skupštine traži Spajićev kabinet.
Vlada namjerava da ‘otme milione’ od Zete i Tivta
“Apelujem na kolege iz parlamentarne većine da ovo ne rade, plašim se da će doći do ozbiljne radikalizacije na području Zete i Tivta”, rekao je Milan Knežević, poslanik vladajuće većine iz Demokratske narodne partije.
Njegov partijski kolega je predsjednik Opštine Zeta.
“Da li će to biti blokada aerodroma, da li ćemo zauzeti avione, vidjećemo. Ako neko misli da Zeta i dalje treba da bude područje za ubiranje para, a da najmanje novca ide njoj, onda je u grdnom problemu”, kazao je Knežević za Njuzmaks Balkan.
I iz Opštine Tivat stižu slične poruke.
“Ovo je nepravda prema Tivtu… moram reagovati na ovu namjeru drastičnog smanjenja naknada”, rekao je predsjednik Opštine Tivat Željko Komnenović.
On je 3. aprila podnio ostavku u Tenderskoj komisiji za koncesiju aerodroma.
Civilni sektor protiv izmjene Zakona
Na Spajićeve amandmane reagovao je i dio nevladinog sektora iz Tivta i ocijenio da je riječ o “ataku na budžet Tivta”.
“Matica Boke” i “Miholjski zbor” navode da bi po aktuelnom Zakonu od koncesija od 100 miliona, Tivtu trebalo da pripadne po 35 miliona.
“A u slučaju usvajanja amandmana, Vlada bi uzela 40 miliona eura od koncesija za Aerodrom Tivat, a Opština bi dobila samo 10 miliona”, ističu.
Zbog toga su zatražile hitno zakazivanje vanredne sjednice lokalnog parlamenta.
Navode da imaju saznanja da će aerodromi biti dati u zakup i da je to “već završena priča”.
Vlada tvrdi da će pare uložiti u opštine
Iz Spajićevog kabineta je 12. aprila, pak, saopšteno da će naknada za koncesiju biti uložena u kapitalne projekte opština gdje se nalaze aerodromi.
“Kako je načelno dogovoreno potencijalna koncesiona naknada za aerodrome, bi se upotrijebila za nove, velike projekte u opštinama Tivat i Zeta”, navedeno je u saopštenju nakon sastanka Spajića sa čelnicima Tivta.
Najavljeno je da će uskoro razgovarati i sa čelnicima Zete.
Aerodromi Crne Gore su 2024. opslužili više od 2.874.084 putnika.
Aerodrom Podgorica je prošle godine imao 36 odsto više putnika nego 2019. To je godina prije pandemije COVID-a 19, dok je onaj u Tivtu prvi put od pandemije prošle godine imao više od milion putnika.
Na lokaciji Sveti Matija, Dobrota, NVO Naša Akcija u subotu, 26. aprila 2025. godine, sa početkom u 9:30 sati, organizuje akciju čišćenja obale i podmorja u okviru globalnog obilježavanja Dana planete Zemlje.
Cilj akcije je čišćenje obale u potezu od Instituta za biologiju mora do ponte prije hotela Huma, kao i čišćenje podmorja oko ponte ispred crkve Svetog Matije.
Ova inicijativa okuplja brojne partnerske organizacije, među kojima su: Omladinski tim Tivat Centar za zaštitu ptica Kompanija Boundless Life Caritas kotorske biskupije Jedriličarski klub Lahor Ronioci Službe zaštite i spašavanja Kotor Tide & Wave kompanija Istraživači delfina Crne Gore Kompanija Pescatore (uzgajivač mušulja) Kotor Bay Sea Scouts Kompanija Captain Ivan Boat Tour Akcija se realizuje pod pokroviteljstvom Turističke organizacije Kotor, a u okviru projekta očuvanja sredozemne medvedice u Jadranu, koji implementira NVO CZIP.
Takođe, podršku nam pruža i DOO Komunalno Kotor. Pozivamo sve građane, kao i druge organizacije, da nam se pridruže i učestvuju u ovoj značajnoj aktivnosti, koja ima za cilj očuvanje našeg prirodnog bogatstva i podizanje svesti o važnosti zaštite životne sredine. Vaša prisutnost i doprinos biće od velikog značaja za uspeh ove akcije. Srdačno, NVO Naša Akcija
Iz JZU Specijalna bolnica “Vaso Ćuković” Risan, obavještavaju da počev od 28. aprila do 12. maja, izuzev hitnih slučajeva, se obustavlja rad Specijalističkih ambulanti zbog radova na postavljanju podova na I spratu – ortopedsko I odjeljenje i prijemna služba.
Iz navedenog razloga sve pacijente je neophodno upućivati, a već zakazane preusmjeriti, u regionalne zdravstvene ustanove i Klinički centar CG – saopštili su iz risanske bolnice.
Rusija je danas izvela veliki napad dronovima i projektilima na Kijev. Ukrajinci navode da je Rusija u napadu ispalila 215 dronova i projektila. Prema posljednjim informacijama, poginulo je 9 osoba, a povrijeđeno je više od 70, od kojih su 42 hospitalizirane, među njima šestoro djece.
Reagovao je i američki predsjednik Donald Tramp, koji se direktno obratio ruskom predsjedniku Vladimiru Putinu, pozivajući ga da zaustavi napade na Kijev.
-Ruski napadi na Kijev nisu potrebni i dolaze u vrlo lošem trenutku. Vladimire, prestani. Pet hiljada vojnika nedjeljno umire. Hajdemo završiti mirovni sporazum!”, poručio je Tramp, na društvenoj mreži Truth social, prenosi Index.
Dan ranije, Tramp je optužio Zelenskog da opstruira mir, rekavši da ukrajinski predsjednik “može imati mir ili može ratovati još tri godine prije nego što izgubi cijelu zemlju”. U istoj objavi nazvao ga je “čovjekom bez aduta”.
Milivoj Dukić zauzima deseto, a Ilija Marković 28. mjesto nakon prvog finalnog dana zlatne grupe jedriličarskog Grend slema u francuskom Ieru.
Dukić je tokom prvog finalnog dana imao problema na regatnom polju i za jedno mjesto pokvario je plasman, ali je i dalje na mjestu koje vodi u medal race, odnosno u borbe za medalju.
Marković je jedrio sjajno, pa se sa 41, probio na 28. mjesto.
Slijedi još jedan finalni dan i dvije regate.
Grend slema u francuskom Ieru okupio je 112 najboljih jedriličara planete, od kojih je 56 izborilo stiglo do finalne, odnosno zlatne grupe.
Uoči posljednjeg finalnog dana među deset najboljih su Nikolas Holidej (Hong Kong), Dimitri Peroni (Italija), Duko Bos (Holandija), Fransisko Rigonat (Argentina), Tomas Sanders (Novi Zeland), Džonatan Vadnai (Mađarska), Atilio Borio (Italija), Evan Mekmahod (Irska), Filip Jurišić (Hrvatska) i Milivoj Dukić (Crna Gora).
Dukić je na prvom Grend slemu, na Palma de Majorci, zauzeo 12. mjesto, a bod ga je dijelio od medal race regate. Markoviću je bod nedostajao za plasman u finalnu grupu.
Crnogorskim jedriličarima Grend slem u Ieru ujedno je i generalna proba za Svetsko prvenstvo koje će u maju biti održano u Kini.
