U Hrvatskoj u ponedjeljak počinje prvi digitalni popis stanovništva tokom kojeg će građani moći samostalno da se popišu, saopštio je danas Državni zavod za statistiku.
U prvoj fazi popisivanja od 13. do 26. septembra građanima će biti omogućeno samopopisivanje kroz sistem e-Građani, dok će u drugoj fazi od 27. septembra do 17. oktobra na teren izaći popisivači.
Građani mogu da izaberu način popisivanja. Tokom prve faze, građani će moći da popišu svoje domaćinstvo i sve njegove članove. E-ispitanik će, pošto ispuni upitnik putem sistema e-Građani, dobiti jedinstvenu kontrolnu šifru koja će biti dokaz uspješno sprovedenog samopopisivanja. Šifru će pokazati popisivaču tokom terenskog popisivanja.
Pravilo kod e-popisivanja jeste da se s jednim elektronskim sertifikatom potpisuje jedno domaćinstvo.
Prema Zakonu o službenoj statistici svi podaci prikupljeni u popisu stanovništva tajni su i upotrebljavaće se u statističke svrhe.
Rezultati popisa važni su i za nacionalne manjine, jer se neka od njihovih prava ostvaruju na osnovu brojnosti utvrđene na popisu stanovništva. U toku je kampanja predstavnika srpske nacionalne manjine “Budi e-Srbin” u okviru koje se ukazuje na važnost popisa. U djelovima Hrvatske u kojima Srbi žive u značajnijem broju postavljeni su brojni bilbordi s porukom “Ne budu samo Srbin, budu e-Srbin”, a prikazuje se i televizijski spot.
Kampanju su pokrenuli Srpsko narodno vijeće, Srpski demokratski forum, Srpsko kulturno društvo “Prosveta” i Zajedničko vijeće opština. Oni pozivaju Srbe da iskoriste prednosti elektronskog samopopisivanja svog domaćinstva i njegovih članova. Na internet stranici www. e-srbin.hr objavljeno je detaljno uputstvo za samopopisivanje, kao i prava manjina koja se ostvaruju zahvaljujući njihovoj brojnosti.
Tako se podsjeća da je Ustavnim zakonom propisano da se pripadnicima nacionalnih manjina, kojih ima više od 1,5 odsto u ukupnom stanovništvu, garantuje najmanje jedno, a najviše tri poslanička mjesta.
Propisano je da pripadnici nacionalnih manjina u opšinama i gradovima u kojima učestvuju u stanovništvu od pet do 15 odsto imaju pravo na jednog odbornika, a ako učestvuju sa više od 15 odsto i u županijama s više od pet odsto, imaju pravo na razmernu zastupljenost u predstavničkim telima. Ako se to ne postigne, raspisuju se dopunski izbori.
Tamo gdje ih ima trećinu ili više ostvaruju, među ostalim, pravo na službenu upotrebu jezika i pisma manjine.