U poljoprivrednim apotekama mogu se kupiti sredstva (Plavo ulje, Modro ulje), koja već predstavljaju gotovu kombinaciju bakra i mineralnog ulja, poručuju iz Savjetodavne službe u biljnoj proizvodnji, Ministarstva poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede.
Zaštita voćnih vrsta i vinove loze tokom zime osnova je za zdravu vegetaciju tokom proljeća, jer pravovremeno sprečava razvoj štetnih organizama i bolesti. U voćnjacima u Boki kotorskoj ovih dana primjetna je pojava leptiraste vaši (Aleurocanthus spiniefirus Quaintance), štetočine koja ima vrlo negativan uticaj na produktivnost, vitalnost i opšti izgled napadnutih biljaka, ne samo svih vrsta citrusa, nego i vinove loze, ruže, a zabilježena je čak i na bršljanu. Ova štetočina se zadnih godina sve više širi, pa je tako registrovana i u Ulcinju, gdje je do skora nije bilo.
Zimsko “plavo prskanje” višegodišnjih biljaka potrebno je izvesti u vrijeme mirovanja vegetacije, a najbolji rezultati postižu se tretmanima pred samo kretanje vegetacije (druga polovina februara) do faze “mišje uši”.
Stručnjaci iz Savjetodavne službe u biljnoj proizvodnji za zimsko tretiranje preporučuju preparate na bazi bakra, ali, prije prskanja zasada potrebno je izvršiti rezidbu i ukloniti oštećene, suve i oboljele grane, iznijeti ih iz voćnjaka i spaliti. Patogeni mikroorganizmi, prouzrokovači bolesti, prezimljavaju u stadijumu jajeta, larvi i u raznim drugim formama u pupoljcima, na kori grana i stabla, u pukotinama kore, rak-ranama, na mumificiranim plodovima i u opalom lišću.
-Ako je voćnjak prethodne godine bio napadnut pepelnicom, monilijom ili bakterioznom plamenjačom potrebno je zaražene dijelove orezati, mumificirane plodove sakupiti odstraniti iz voćnjaka i spaliti. Posebnu pažnju posvetiti jabučastom voću na prisustvo bakteriozne plamenjače, onda sve zahvaćene grane i grančice treba orezati i zahvatiti 15 cm na jednogodišnjim i dvogodišnjim granama, odnosno 50 cm živog dijela kada je bakterija prisutna na debljim granama uz obaveznu dezinfekciju alata i presjeka. Otvore nastale nakon presjeka premazati kalemarskim voskom ili rastvorom bakarnih preparata, dezinfekciju alata vršiti 96 % alkoholom ili varikinom ili rastvorom bakarnih preparata ili opaljivanjem. Odstranjene dijelove iznijeti iz voćnjaka i spaliti, preporuka je Mileve Marić, inžinjerke poljoprivrtede u Savjetodavnoj službi.
Pored navedenog, potrebno je sastrugati stare i ispucale kore i očistiti stabla od lišaja i mahovina, kako bi se uklonila žarišta bolesti i štetočina.
-Za zimsko tretiranje koriste se preparati na bazi bakra (bordovska čorba, bakar oksihlorid,Nordox 75 WG, Funguran-OH..) kao fungicid sa preparatima na bazi mineralnog ulja (Nitropol S, Bijelo ulje..) koji djeluju na štetočine. Mehanizam djelovanja mineralnog ulja manifestuje se tako što ulje prekriva prezimljujuću formu insekata i grinja, što onemogućava pristup kiseonika štetočini (sprečava disanje-izaziva gušenje) i oni uginjavaju. Prednost mineralnih ulja u odnosu na insekticide je što štetočine ne stiču rezistentnost prema njima. U poljoprivrednim apotekama mogu se kupiti sredstva (Plavo ulje, Modro ulje), koja već predstavljaju gotovu kombinaciju bakra i mineralnog ulja, preporuka je Mileve Marić.
Prskanje treba da obuhvati koštičave i jabučaste voćne vrste, vinovu lozu, agrume, maslinu, kao i jagodasto voće. Ovim tretmanom suzbijaju se prouzrokovači bolesti voćaka i vinove loze i to čađava krastavost plodova jabuke i kruške (Venturia inaequalis i Venturia pyrina), bakteriozna plamenjača jabučastih voćaka (Erwinia amylovora), rogač šljive (Taphrina pruni), monilioza (Monilia laxa) koštičavih voćki (kajsije, breskve, šljive, trešnje i višnje), kovrdžavost lista breskve (Taphrina deformans), crna pjegavost vinove loze (Phomopsis viticola) ekskorioze vinove loze, paunovo oko masline(Spilocea oleagina) kao i drugih bolesti. Takođe se kontrolišu patogeni rana, mnogi štetni organizmi (štitaste vaši, lisne vaši, smotavci, cvjetojedi, grinje..), mahovine i lišajevi, kojima su vrlo često obavijena stabla šljiva i drugih voćnih vrsta, gde se sprovodi neredovna zaštita tokom vegetacije ili se uopšte ne sprovodi.
-Potrebno je da se dobro isprska svako stablo. Mlaz treba da obuhvati od najtanjih grančica pa sve do korenovog stabla, tako da po obavljenom tretmanu primenjeni rastvor bude prisutan na celoj površini stabla. Prska se po sunčanom vremenu, bez vjetra. Temperatura prilikom prskanja mora da bude iznad 8°C jer se mineralna ulja “ne lijepe” za tretiranu površinu ako je temperatura niža od 8°C. Posebno treba istaći značaj ovog tretmana kod starijih i zapuštenih voćnjaka, naglasila je Mileva Marić u svom prilogu na FB stranici Savjetodavne službe u biljnoj proizvodnji.
/M.D.P./
