13.4 C
Kotor

Slušaj online radio

Dok čekamo proglašenje zaštićenog područja u moru Katič, staništa morske livade (Posidonia oceanica) polako iščezavaju

Monitoring morske trave

NVO Green Home je u saradnji sa Crnogorskim društvom ekologa (CDE) i Mediteranskim centrom za ekološki monitoring sprovela monitoring i analizu morske trave Posidonia oceanica u akvatorijumu budućeg zaštićenog područja u moru Katič. Monitoring je sproveden na pet lokacija na prostoru između Crnog rta i rta Skočiđevojka, prilikom kojeg se ocjenjivalo stanje gustine livade, rasprostranjenost u odnosu na morsku podlogu, donja granica naseljenosti tj. otpornost u odnosu na dubinu.

Analiza dobijenih podataka o stanju livada posidonije na području budućeg zaštićenog područja u moru Katič pokazuje da je stanje dobro, ali ne i idealno, naime uočene su regresivne promjene, posobno u odnosu na mjerenja iz 2010. godine.

U prilog tome govore i markeri granica naselja posidonije postavljeni 2010. godine u podmorju lokaliteta ostrva Sv. Nedjelja koji ukazuju da je došlo do povlačenja naselja. Znajući za izmijenjenu obalu ispred Hotela As i veliku zamućenost vode na ovom lokalitetu koja nastaje posebno u zimskim mjesecima nakon obilnih kiša i spiranja terena, najvjerovatnije je da je smanjena prozirnost morske vode izazvala ove regresivne promjene livada posidonije. Osim spiranja zemljišta moguće je da ima i drugih negativnih uticaja kao što je izlivanje otpadnih voda, erozija livade uslijed sidrenja ili drugih fizičkih opterećenja, ali i strujanje morske vode koje je veoma izraženo na nekim lokacijama.

Katič - Petrovac
Katič – Petrovac

Morska trava Posidonia oceanica je zaštićena vrsta kako po nacionalnoj tako i po međunarodnoj legislativi (Habitat Direktiva 92/43/EU) i jedan je od dva najvažnija proizvođača kiseonika na planeti. Posidonia oceanica isključivo je rasprostranjena u Sredozemnom moru i ima veliki značaj na živi svijet mora, upravo zbog svoje ekološke važnosti dodata je od strane Uneska na listu svjetskih baština. Međutim uslijed negativnih antropogenih uticaja (zagađenje, čupanje sidrenjem, kočarenjem, eksplozivnim krivolovnim sredstvima i drugim fizičko mehaničkim uticajima) ova endemska vrsta je ugrožena.

Da bi se spriječila dalja degradacija morskih livada, Green Home je sa partnerima, definisala preporuke za uklanjanje, smanjenje i zaštitu od negativnih uticaja ovog značajnog morskog staništa. Ove preporuke obuhvataju obezbjeđenje kontinuiranog praćenja stanja posidonije, uklanjanje i smanjenje negativnih antropogenih uticaja, kao i razvoj edukativnih programa prilagođenih kako za lokalne zajednice tako i turiste o značaju i zaštiti morskog biodiverziteta.

Ukoliko želimo da zaštitimo morska staništa koja su u regresiji, Crna Gora mora da proglasi prvo zaštićeno područje u moru, koje na ovaj formalni čin čeka već 13 godina.

Aktivnost monitoringa i analize morskih livada je sprovedena kroz projekat Podrška lokalnim zajednicama u promociji i zaštiti budućeg zaštićenog područja u moru – Katič koji je finansiran od strane Partnerskog fonda za kritične ekosisteme (CEPF).

Najčitanije