Autobiografska fikcija kao omaž ocu
Slikarstvo i književnost kod mene su dvije strasti koje su neodvojive, kroz dugo vremena, možda je jedna bila izrazitija nego druga, ali došlo je vrijeme da se i ova druga strast za pisanjem ispolji, tako da je to sada zaokruženo ovim romanom “Succubus”, kaže za Boka News umjetnik Nedeljko Simanić, poznati akademski slikar. Srećan je što je cetinjska štamparija “Obod” u izdanju IK “Ouroboros” štampala njegov prvi roman “Succubus”, u kome njegovo autorsko “ja” funkcioniše između ćerke Line, kojoj je posvetio ovo djelo i oca, koji je glavni junak romana.
Predstavljajući ovo djelo u Atrijumu Kulturnog centra “Nikola Đurković” on je sa neskrivenim emocijama pročitao svoju pjesmu “Kad god se vozim”, kao i pjesmu američkog autora Dilana Tomasa “Ne odlazi tiho u tu blagu noć”, obje u čast sjećanja na oca, misteriozno nestalog u Sarajevu krajem rata devedesetih u Bosni, oca koga naziva “komični Don Kihot”. Sa publikom je podijelio nekoliko nostalgičnih zapažanja -uspomena na njega.
-Emocija je jako bitna kod pisca, samo što, vi kada pišete, ne možete da se samo predate emociji. Morate biti “na distanci” od te emocije, biti nepristrasni posmarač, kako biste je uobličili kroz tekst. Na neki način pisanje i objavljivanje ovog djela za mene ima katarzičnu moć, iako sam se prvi put upustio u stvaranje neke pripovjedne forme. To nisam radio ranije, pisao sam neke tekstove za novine, esejističke članke, prikaze knjiga i sl. Do sada nisam uspijevao da savladam i ovu dužu prozu, ali se nadam da sam to sada na neki način uspio, kazao je Simanić za Bokanews i dodao da priprema još književnih djela . U pitanju su zbirke poezije i priča. Na naše pitanje da li postoji “opasnost” da zapostavi slikarstvo zbog književnosti, Simanić odgovara da do toga neće doći.
-To kod mene uvijek ide uporedo, stiže se sve, poručuje umjetnik i objašnjava da je roman stvarao od proljeća do jeseni 2022. godine. Radi se naizgled o dokumentarnoj prozi, ali on nije samo to. To je, kaže, “autofikcionalna proza”, ili “autobiografska fikcija”, što znači da se služio dokumentima, koje je preoblikovao na kreativan način: “Gotovo sve situacije iz ovog romana su stvarne, ništa nije izmišljeno”, kaže autor.
Na naslovnici knjige je fotografija iz 1967. godine, na kojoj jednogodišnjeg Simanića u naručju drži otac, jedina sačuvana iz tog perioda djetinjstva. Obrazlažući naslov romana, Simanić je objasnio da je “Succubus” u srednjovjekovnoj mitologiji naziv za demona, palog anđela, ono što je đavo kod Tomasa Mana i kod Bulgakova, tvoračka i destruktivna sila.
-Povodeći se za izvjesnim filozofskim postavkama o borbi dobra i zla na zemlji, posegnuo sam za ovim simbolom kao simbolom koji je stacioniran u gradu mog djetinjstva Sarajevu, u kome sam odrastao i koji je bio potpuno razoren, pojasnio je pisac. Roman se sastoji iz niza fragmentiranih djelova koji se po izvjesnoj logici međusobno sklapaju u mozaik. U stilskoj građi posebno mu je bilo važno da pronađe “vlastiti, osobeni ton koji će sve te dijelove povezati u cjelinu” i to u određenom ritmu, poput muzike.
-Priča u mom romanu se kreće u ritmu: sporo – “maestoso, lento”, dostiže neki “furioso”, pa onda poput laganog padobrana pada u nekakvo iščekivanje i ponovo se budi i razigrava, kazao je pisac.
Na sugestiju Natalije Đaletić lektorke i urednice iz IK “Ouroboros”, da Simanićev roman može da posluži kao odličan scenario za film”, autor kaže da je to i zamislio kao neku vrstu filma, “filmske montaže”, možda bi se od njega mogla napraviti i neka radio drama, ali da roman ima sve elemente za film.
Uz ocjenu da Simanićev “prvijenac” ne ostavlja čitaoca ravnodušnim, Đaletić je naglasila da ovo njegovo djelo pruža mogućnost uživanja u svim zamkama, enigmama, autorovom razumijevanju svijeta, filozofskim okvirima, referencama na književnosti i umjetnosti, u načinu na koji Nedeljko provodi čitaoca kroz sva njegova životna događanja i promišljanja.
Podrška za individualno kulturno stvaralaštvo
Novoimenovana direktorka Kulturnog centra “Nikola Đurković, Radmila Beća Radulović kazala je, obrativši se publici, da je objavljivanje romana podržala Opština Kotor kroz sufinansiranje projekata iz oblasti individualnog kulturnog stvaralaštva u 2022. godini. Pored Simanićevog romana-prvijenca, na ovaj način će biti objavljena i prva zbirka poezije Biljane Milivojević pod naslovom “Jedino nema dječijih briga”, kazala je za Boka news Jasmina Bajo, bibliotekarska savjetnica, predstavnica opštinske Komisije za vrednovanje projekata iz individualnog kulturnog stvaralaštva Sekretarijata za kulturu.
/M.D.Popović/
