Nakon što smo obajvili istraživački tekst Koliko kruzeri zagađuju vazduh u Boki Kotorskoj – rezultati ankete i istraživanja pokazali… danas su nam stigli odgovori na pitanja koje smo uputili prije mjesec dana Ministarstvu ekologije, planiranja prostora i urbanizma:
Boka News: Da li imate uvid u kvalitet goriva koje koriste kruzeri (da li se provjerava uopšte) i koje su Vaše nadležnosti u smislu kontrole brodova ( kao i kažnjavanje ) koji se vezuju u Zalivu o upotrebi nekvalitetnih, goriva, čije sagorijevanje i emisija u zrak doprinosi zagađenju životne sredine i time loše utiče na zdravlje ljudi;
Ministarstvo ekologije, planiranja prostora i urbanizma: Monitoring kvaliteta brodskog goriva vrši se kontinuirano od 2017. godine, u skladu sa Uredbom o graničnim vrijednostima sadržaja zagađujućih materija u tečnim gorivima naftnog porijekla (“Službeni list Crne Gore”, br. 017/17 od 17.03.2017) i Programom praćenja kvaliteta tečnih goriva naftnog porijekla koji se u Službenom listu Crne Gore objavljuje svake godine. Program praćenja kvaliteta tečnih goriva naftnog porijekla za 2023. godinu objavljen je u Službenom listu Crne Gore br. 054/23 od 30.05.2023.
Pored monitoringa kvaliteta goriva kod distributera, u skladu sa MARPOL konvencijom i navedenom uredbom, Uprava pomorske sigurnosti vrši kontrolu kvaliteta goriva na plovnim objektima.
U skladu sa navedenom uredbom, svi plovni objekti prije ulaska u teritorijalne vode Crne Gore dužni su da izvrše prebacivanja odnosno prespajanja, sa prethodno korišćenog na gorivo koje ispunjava uslove utvrđene ovom uredbom i u brodski, odnosno mašinski dnevnik unesu vrijeme vršenja operacije prebacivanja, odnosno prespajanja. Ovom odredbom zapravo je već od marta 2017. godine obezbjeđena zaštita vazduha u Boki na način na koji su to uredili Dubrovnik i Venecija, kojima je u skladu sa evropskom direktivom (EU) 2016/802 o kvalitetu goriva propisano da se prelazak na niskosumporno gorivo vrši nakon ulaska u luku.
Uredbom je, u skladu sa posljednjim donesenim standardima i inicijativom proglašenja Sredozemnog mora za zonu sa smanjenim emisijama sumpora iz pomorskog saobraćaja propisano da sadržaj sumpora u brodskim gorivima od 1. januara 2020. godine ne smije prelaziti 0,5 % masenog udijela (m/m).
Boka News: Imate li kao dio Vlade Crne Gore uticaja na donošenje moguće odluke o zabrani ulaska ogromnog broja kruzera, ako znamo da su slične zabrane donijele vlasti u Dubrovniku, Veneciji…, a s obzirom na narušavanje zdrave životne sredine u Zalivu;
Na ovo pitanje nismo dobili odgovor…
Iz Ministarstva ekologije, planiranja prostora i urbanizma poručuju da redovno prati rezultate monitoringa kvaliteta vazduha u državnoj mreži, uključujući i rezultate sa automatske stanice za praćenje uticaja zagađenja koje potiče od saobraćaja, a koja je postavljena u Kotoru, na takvoj poziciji da se mogu pratiti imisija sumpor-dioksida koja može doći iz pomorskog saobraćaja, kao i koncentracije azotnih oksida i suspendovanih čestica koje se javljaju kao produkt drumskog saobraćaja.
Agencija za zaštitu životne sredine javno objavljuje rezultate praćenja kvaliteta vazduha u državnoj mreži, i svi zainteresovani mogu pristupiti ovim podacima u realnom vremenu http://www.epa.org.me/vazduh/
Svi mjesečni izvještaji koje priprema akreditovana referentna laboratorija CETI doo Podgorica u skladu sa domaćim propisima i evropskim zakonodavstvom o kvalitetu vazduha dostupni su na stranici https://epa.org.me/mjesecni-izvjestaji-o-kvalitetu-vazduha/
Posljednji dostupan mjesečni izvještaj je iz mjeseca avgusta https://epa.org.me/wp-content/uploads/2023/09/Avgust-2023.pdf u kome možete vidjeti da su sve izmjerene vrijednosti daleko ispod propisanih graničnih vrijednosti.
Objava mjesečnog izvještaja za septembar 2023. godine očekuje se narednih dana, poručuju iz Ministarstva.
