Brodske olupine uz obale Albanije koje su vjekovima bile na dnu mora, poslednjih godina su na meti podmorskih pljačkaša, a arheolog Neritan Ceka tvrdi da je većina neprocjenjivog blaga već nestala.
Od 2006. američko udruženje RPM Nautical Foundation, identifikovala je četrdesetak olupina duž 450 kilometara albanske obale, što predstavlja slabo poznatu kulturnu baštinu, prenosi index.hr.
U tom dijelu Jadrana, potonuli su antički brodovi, rimski, možda i fenički, grčki ili ilirski, poneki, stručnjaci smatraju i iz VII vijeka prije naše ere. Među podmorskim olupinama ima i savremenih ratnih brodova.
“Danas je većina blaga koje je ležalo na dubini od 20 do 30 metara gotovo potpuno nestalo bez traga”, kaže arheolog i istoričar umjetnosti Neritan Ceka.
Iako su albanske vode bile nedostupne stranim roniocima tokom komunizma (1944-1990), danas su tim otvorenije jer zemlja ne raspolaže s dovoljno sredstava za strogi nadzor obale, na veliko zadovoljstvo lovaca na olupine u potrazi za antičkim blagom, ponekad neprocjenjive vrijednosti, ali i metala s modernih plovila.
“Bio sam među prvim svjedocima tog izuzetnog blaga roneći početkom osamdesetih godina. Vidio sam amfore, glinene posude, arheološke predmete kojih danas više nema. Pljačka je sprovedena na varvarski način” kazao je Ceka.
Prema njegovom mišljenju, “što se tiče olupina blizu obale, Albanci i stranci sarađivali su u krijumčarenju arheoloških predmeta”.
Teško je procijeniti koliko iznosi ukupna vrijednost tog krijumčarenja antičkim predmetima u Albaniji.
Na svjetskom nivou, radi se o više od 3,5 milijardi eura godišnje, prema procjeni Aurona Tarea, Albanca koji predsjedava Naučnim i tehničkim vijećem kulturne baštine pri UNESCO.
