Govorenje, kad je strogo zabranjeno, kad od vas očekuju muk baš svi –i pozicija i opozicija –najslađe je! – poručile su organizatorke festivala Kotorski krug, prof. dr Tatjana Đurišić- Bečanović i mr Ksenija Rakovčević.
U saopštenju pročitanom posljednje festivalske večeri u subotu, njih dvije su se osvrnule na odluku opštinske DPS-SD-HGI-LP vlasti u Kotoru da od organizatora Kotorskog kruga – manifestacvije čiji je Opština bila pokrovitelj, ultimativno zatraže da se sa spiska najavljenih govornika, na dan početka festivala izbriše satiričar, pjesnik i muzičar dr Goran Jovanović, poznatiji pod umjetničkim alijasom Timur Tmurni. Zabrana Jovanoviću da govori na Kotorskom krugu izazvala je u protekla tri dana buru negodovanja, kako kod ostalih učesnika ove manifestacije – uglednih intelektualaca iz Crne Gore i zemalja regiona, tako i dobrog dijela kotorske javnosti koja je na razne načine iskazivala podršku Timzuru Tmurnom i njegovom pravu na slobodu mišljenja i govora.
“Kada je sekretarka za kulturu Opštine Kotor Marina Dulović usmeno zabranila učešće Goranu Jovanoviću na manifestaciji Kotorski krug i time cenzurisala prethodno usvojeni program, nama kao organizatorima preostale su samo dvije mogućnosti: da demonstrativno ućutimo ili da govorimo u uslovima cenzure i nasilja. Odlučili smo se za ovo drugo, jer tišina, motivisana maker i najplemenitijim razlozima, najviše odgovara nosiocima nasilja – cenzorima.”- sasopštile su Đurišić- Bečanović i Rakočević dodajući da su odlukom da se festival ipak održi i učesnici kažu to što imaju, “izazvali smo gnijev kako nadležnih cenzora, tako i pojedinih zagovornika slobodne riječi, koji su od nas zahtijevali tišinu, pokoravanje i priznanje da smo gori od naših cenzora.”
“Međutim, održavajući ovu manifestaciju uprkos cenzuri, mi smo izazvali pravu erupciju nezadovoljstva i građanske neposlušnosti, koja je tinjala u ,,demokratskim uslovima demokratski izabrane’’ kotorske vlasti, i samo čekala provokaciju. Kotorski krug je i osmišljen kao provokativna manifestacija koja pokreće tabu-teme, koja izaziva i navodi na verbalni delikt kako učesnike, tako i posjetioce. Isprovocirali smo vašu hrabrost i izazvali vas da stupite u naš Krug. U Krug slobodne riječi i slobodne misli, koji će nastaviti da postoji uprkos zabranama i gnijevu pravednika, jer će se u Crnoj Gori uvijek otvarati krugovi slobode, opkoljeni prostorom nasilja i totalne kontrole. Na to nas, između ostalog, obavezuju riječi i podrška Ivana Čolovića, koji nas je prepoznao kao nasljednike Beogradskog kruga, čiji je on osnivači idejni tvorac. Građani samo treba da budu hrabri i da zakorače u naš Krug, u kome ih niko neće zastrašivati, ućutkivati, vrijeđati, deratizovati, kretenizovati…”- navele su organizatorke manifestacije koja je proteklih dana bila u žiži pažnje crnogorske javnosti.
Đurišić- Bečanović i Rakočević navode da ih je Opština Kotor, koja je pokrovitelj, sponzor i cenzor ove manifestacije, natjerala da se ponovo zapitaju koliko košta sloboda.
“Istorija nas uči da se ona nekad plaća i životom. Mi smo, srećom, platili samo novcem, jer smo bili prisiljeni da, uprkos potpisanom Ugovoru, Kotorski krug finansiramo iz sopstvenih sredstava. Sada nam je svima jasno da je sloboda i dalje neprocjenjiva, pa se najtoplije zahvaljujemo nadležnima na cenzuri u pokušaju, koja je dokazala da Mi jesmo slobodni i da ćemo uvijek slobodno govoriti.”- navele su organizatorke “Kotorksog kruga” posebno se zahvaljujući dosadašnjim učesnicima te manifestacije – nosiocima slobodne riječi prof. dr Aleksandru Jerkovu, Muharemu Bazdulju, Marku Tomašu, Balši Brkoviću, Stevanu Kordiću, Dušanu Maljkoviću, Teofilu Pančiću, dr Ivanu Čoloviću, Antu Tomiću, Marinku Vorgiću i Goranu Jovanoviću (Timuru Tmurnom), “jer su dokazali da smo svi mi Kotorski krug.”
“Ovaj festival je bolje nego iko i išta ili bilo koji diskurs, pokazao koliko je zapravo riječ moćna i koliko je zabrane te iste riječi još moćnija, jer tek kada krenu da vam zabranjuju priču, vi shvatite koliko vam je važno da pričate.”- istakla je Đurišić-Bečanović dodajući da je nekoliko dana prije “Kotorskog kruga”, u Kotoru tokom “Njegoševih dana”, zabranjeno i izvođenje pozornišne predstave” Ko(To)R o Kotoru”. Ta predstava je za DPS veoma problematična jer se kroz građanski aktivizam, bavi lošim rezutatima jedne od prethodnih gradskih DPS-uprava.
“KOTORSKI KRUG” ODLAZI IZ NESLOBODNOG KOTORA
Obraćajući se prisutnima preksinoć u sali kotorskog Kultunog centra, mr Ksenija Rakočević je podsjetila na genezu događaja, istakavši da je Opštini 11.septembra dostavljen konačni program festivala na koji oni tada nisu imali primjedbi, da bi par sati prije njegovog početka manifestacije 18.septembra, dobili ultimatum da se sa spiska govornika obnavezno mora skinuti Goran Jovanović.
“Procijenili smo da je bolje da se ne povučemo, da ne ćutimo i da ne odćutimo, već da pokušamo da iznesemo sve i bacimo tu rukavicu u lice onima koji su nama pokušali da sklanjaju zvanične goste sa spiska. Smatrali smo da je bolje da se svi oni koji su najavljeni i pojave ovdje i stanu u Krug koji definitivno, nakon ovakvih uslova i nakon ovako brutalne, otvorene i ogavne censure, više nama mjesta u Kotoru dok Kotor ponovno ne postane oaza slobode, dok se poluintelektualci i pripiti gradonačelnici ne sjutre skalama kojima su se i popeli. Mi se povlačimo iz ovog grada i nosimo festival na neka druga, bolja mjesta ako ih ima u domovini – ako ne, mi ćemo ih stvarati uz pomoć svih vas.”- kazala je Rakočević dodajući da će o svemu informisati i strane ambasade u Crnoj Gori.
DULOVIĆ MIMO UGOVORA SA ORGANIZATORIMA POKUŠALA DA UTIČE NA PROGRAM?
Organizatorke festival su nam dostavile Ugovor o sponzorstvu koji je 16.septembra potpisan između Opštine Kotor i NVO “Hiperion”, o finansijskoj podršci lokalne uprave Kotorskom krugu. U njemu nigdje nema osnova po kome bi Opština kao sponzor, mogla na bilo koji način da utiče na program festivala ili izbor njegovih učesnika, a što su iz lokalne uprave tvrdili da mogu da rade.
V.d. sekretarka za kulturu Opštine Kotor Marina Dulović (DPS) prije tri dana “Vijestima” je kazala da je program festivala koji je uredništvo Kotorskog kruga objavilo kao konačan, promijenjen u odnosu na onaj koji je nekoliko dana prije toga, prezentiran Opštini Kotor.
“Kao pokrovitelji festivala i neko ko pruža dio logistike za njegovo održavanje, smatramo da imamo pravo da utičemo na program te manifestacije.”- bilo je sve što je Dulović htjela da tada prokomentariše u vezi Jovanovićevog izbacivanja sa festivala.
Predstavnici NVO “Hiperion” potrvdili su da im Opština do sada nije uplatila polovinu od ukupno 4.000 eura koliko je oprema Ugovoru o sponzorstvu, trebala da uplati na dan njegovog potpisivanja. Zbog nepoštiovanja ugovorenih obaveza, oni će tužiti Opštinu Kotor.
