Manifestacija “Ljubišini dani“ koju JU Muzeji i galerije Budve tradicionalno organizuju povodom obilježavanja rođendana našeg velikog književnika, političkog i društvenog radnika Stefana Mitrova Ljubiše (1822–1878), biće realizovana u periodu od 24. februara do 2. marta 2020. godine. Jedan od programa, realizuje se u Beogradu, u Zadužbini Ilije M. Kolarca.
Program manifestacije:
24. 2. 2020. (ponedjeljak) u 19h, Spomen dom „Stefan Mitrov Ljubiša“ – Otvaranje izložbe „Spomen-obilježja u Budvi posvećena Stefanu Mitrovom Ljubiši“.
25. 2. 2020. (utorak) u 19h, Spomen dom „Crvena komuna“
Otvaranje izložbe „Paštrovići i ruski dvor“.
26. 2. 2020. (srijeda) u 19h, Moderna galerija „Jovo Ivanović“ – Otvaranje izložbe „Stihom i kistom do vječnosti“ autorke Rajne Krulj
27. 2. 2020. (četvrtak) u 19h, Moderna galerija „Jovo Ivanović“ – Predstavljanje zbornika „Stefan Mitrov Ljubiša u svom vremenu i danas (1878–2018)“ (Crnogorska akademija nauka i umjetnosti, 2019)
Učestvuju: akademik Radomir V. Ivanović (urednik), akademik Nenad Vuković, akademik Siniša Jelušić, Itana Lalović (moderatorka)
28. 2. 2020. (petak) u 18:30h, Moderna galerija „Jovo Ivanović“
Predstava NVO Dramski studio Budva
Stefan Mitrov Ljubiša: „Skočiđevojka“
Dramatizacija i režija: Radmila Knežević
U 19 časova, Moderna galerija „Jovo Ivanović“
Predavanje akademika Radomir V. Ivanovića
„Stefan Mitrov Ljubiša i Marko Miljanov Popović“
29. 2. 2020. (subota) u 19h, Moderna galerija „Jovo Ivanović“ – Predstavljanje zbornika radova „Nematerijalna kulturna baština Paštrovića: Budućnost tradicije & tradicija za budućnost“ (Društvo za kulturni razvoj „Bauo“, Etnografski institut SANU i JU Muzeji i galerije Budve, 2019)
Učestvuju: mr Božena Jelušić, mr Svetlana Ivanović, predstavnik Ministarstva kulture Crne Gore, Dušan Medin (urednik) i Itana Lalović (moderatorka)
2. 3. 2020. (ponedjeljak) u 18h, Zadužbina Ilije M. Kolarca, Beograd – Predstavljanje zbornika radova „Stefan Mitrov Ljubiša: intertekstualna interpretacija“
(JU Muzeji i galerije Budve, 2019)
Učestvuju: prof. Vida Ognjenović, mr Lucija Đurašković (urednica) i Jovana Todorović (moderatorka).
Manifestacija „Ljubišini dani“ 2020. godine počinje otvaranjem izložbe „Spomen obilježja u Budvi posvećena Stefanu Mitrovu Ljubiši“, koje će biti upriličeno u ponedeljak, 24. febuara sa
početkom u 19 časova u Spomen domu „Stefan Mitrov Ljubiša“. Autori izložbe su Marijana Martinović i Đorđije Bato Boljević, dok će izložbu zvanično otvoriti Mila Baljević, direktorica
JU Narodna biblioteka Budve.
Spomen-obilježja dio su korpusa kulturno-istorijskog nasljeđa čiji je osnov čuvanje od zaborava i odavanje počasti znamenitim ličnostima, idejama ili pokretima, ili isticanje značaja
određenog istorijskog događaja. Imajući u vidu da se kroz ovu materijalizaciju sjećanja šalje snažna poruka zajednici/društvu o vrijednostima koje je važno njegovati, zaštititi i prenijeti budućim generacijama, ova materija regulisana je zakonom. Aktuelni Zakon o spomen-obilježjima prepoznaje razne forme spomen-obilježja, od spomen-objekata u koje se ubrajaju: spomen-groblje, spomen- kosturnica, spomenik, spomen-bista, spomen-ploča, spomen-dom, memorijalni muzej, zadužbinski objekat, do naziva javne ustanove, javnog preduzeća, naselja i javnog objekta (ulica, trg, put, park, česma i dr), te reguliše način njihovog podizanja, zaštite i čuvanja.
Imajući to u vidu, dokumentarna izložba o spomen-obilježjima koja su posvećena Stefanu Mitrovu Ljubiši na teritoriji budvanske opštine, obuhvata sve gorepomenute vidove materijalizacije
čuvanja uspomene, donoseći priču o načinu njihovog nastanka. Bazirana je na arhivskoj građi koja obuhvata dokumentarnu građu, novinske priloge i fotografije. Korišćena arhivska građa dio je
fondova Državnog arhiva Crne Gore – Arhivskog odsjeka Budva, dok su novinski napisi prikupljeni iz digitalnih zbirci dostupnih na inernetu, s izuzetkom „Primorskih novina“ koje je organizatoru
ustupila JU Narodna biblioteka Budve. Priroda samih obilježja i način na koji se uspostavljaju, odnosno činjenicu da se jedan broj njih podiže ili postavlja (spomen-objekti), dok drugi
podrazumijevaju davanje naziva, te istorijski kontekst njihovog nastanka, uslovili su i način prezentacije.
Prema karakteru izložba je informativno-edukativna jer na jednom mjestu pruža informacije o svim obilježjima, ističe ulogu zajednice i pojedinaca u ovim procesima, i poziva na preispitivanje djelovanja naše zajednice danas, u smislu čuvanja i zaštite neprolaznih vrijednosti.
