Područje Hercegovine je pravi izazov za arheologe. Ovih dana stručnjaci Muzeja Hercegovine nastavili su iskopavanja na lokalitetu Cernica kod Gacka. Tu su pronađeni ostaci jedne od crkava koje je u ovom kraju sagradila Jelena Lazarević, kćerka Svetog kneza Lazara i kneginje Milice.
Iskopavanja u Cernici počeli su mještani 2013. godine , a od 2018. Muzej Hercegovine u saradnji sa Biološkim fakultetom Univerziteta u Beogradu obavlja istraživanja ovog značajnog nalazišta.
Arheološki nalazi govore da je riječ o srednjovjekovnoj crkvi s kraj 14. i početka 15. vijeka.
– Ova srednjovjekovna crkva na kojoj se sada nalazimo je obnovljena u 16. vijeku jer imamo dijelove srednjovjekovnih nadgrobnh spomenika stećaka i pored tih dijelova uočava se kamen koji je iz prethodnih građevina korišten. Ustanovili smo i da je prizidana grobnica, gdje je sahranjen knez Nikola Rasković, iz 1453. – kaže Ivana Grujić, kustos arheolog.
Tokom iskopavanja srednjovjekovne crkve, arheolozi su pronašli i mnogo artefakata koji upućuju na period iz 12. vijeka, što ukazuje da je ispod ove crkve bila još starija sakralna građevina.
Cernica je poznata po tome da se u njoj nalazio srpski srednjovjekovni grad Ključ u kome je kratko stolovao Rastko Nemanjić, prije nego što je otišao iz očevog dvora na Svetu Goru i postao Sveti Sava.
Mještanin Cernice Jovan Bajčetić na čiju inicijativu je počelo istraživanje ovog lokaliteta, i danas pamti predanja koja govore da se u ovom mjestu nekada nalazilo šest crkava, koje su i sada zakopane.
