Prestolonasljednik Srbije Aleksandar Karađorđević i njegova supruga Katarina traže da im se vrati Vila Miločer, nekadašnji ljetnjikovac te kraljevske porodice, zemljište u Miločerskom parku, nekoliko vila i zemlja na kojoj je izgrađen hotel Kraljičina plaža.
Na svu tu atrktivnu imovinu 8. novembra upisana je zabilježba o postojanju restitucije u katastarsku evidenciju Upravu za nekretnine.
Sva imovinu koju potražuju srpska kraljevska dinastija je pod višedecenisjkim zakupom kompanije Adriatic propertis u vlasništvu grčkog biznismena Petrosa Statisa. Jedino na spisku nekretnina koje Karađorđevići ne potražuju je grad hotel „Sveti Stefan”.
Zabilježba restitucije u korist prestolonasljednika Aleksandra II Karađorđevića i Katarine Karađorđević de Silva pokrenute pred Komisijom za povraćaj i obeštećenje upisano je u katastarsku evidenciju u koju su „Vijesti” imale uvid.
Do sada ova imovina koja je uknjižena na hotelsku grupu „ Budvanska rivijera” i hotelsko turističko preduzeće Miločer nije imala opterećenja, niti je upisivana bilo kakva zabilježba srpske kraljevske porodice.
Princ Aleksandar II Karađorđević, Katarina Karađorđević i ostali nasljednici su preko advokata Đorđa Đurišića i Gorana Pajovića, podnijeli zahtjev 7. aprila 2005. da se vrati cjelokupna imovina Karađorđevićima u Crnoj Gori. Imovinu, pored ljetnjikovca, pomoćnih objekata i zemljišta u Miločeru, vinograda, obora, vrtova, pašnjaka u okolini, čine i plac sa rodnom kućom kralja Aleksandra na Cetinju i dvorac “Ljeskovac” na Rijeci Crnojevića…
Komisija za povraćaj i obeštećenje opštine Budva je 2007. odbila zahtjev Karađorđevića, a potom je, nakon prebacivanja nadležnosti na Regionalnu komisiju za povraćaj u Baru, ponovljena odluka budvanske komisije. Obje komisije su imale isti stav da uopšte ne postoji akt o oduzimanju, odnosno, tvrdili su da ne postoji crnogorski akt kojim je imovina oduzeta.
Karađorđevići su uložili žalbu drugostepenom organu – Ministarstvu finansija.
Karađorđevićima je imovina oduzeta 8. marta 1947. godine, odlukom tadašnjeNarodne skupštine FNRJ.
Karađorđevići su ranih tridesetih godina kupili zemlju u Miločerskom parku od starosjedioca. Kraljica Marija Karađorđević je u dvorac uložila 4,5 miliona tadašnjih dinara, a izgradnja je finansirana iz kraljevske blagajne. U ljetnjikovcu je prije nego što je ubijen boravio i njen suprug Aleksandar. Nakon Drugog svetskog rata ljetnjikovac je pretvoren u luksuzni hotel, u kome je nerijetko boravio i Josip Broz Tito.
Crnogorska Vlada atraktivni hoteslki kompeks „Sveti Stefan – Miločer” ustupa 2007. na trodecenijeski zakup kompaniji Adriatic properties
U dugoročni zakup ustupljen je grad hotela „Sveti Stefan” „Vila Miločer”, kao i hotel „Kraljičina plaža”. Skupština Crne Gore prije dvije godine je aminovala aneks ugovora po kome je produžen zakup hotela „Sveti Stefan” i „Vile Miločer” sa 30 na 42 godine. Zakup hotela „Kraljičina plaža”, takođe, je produžen sa 30 na 42 godine , dok je zemljište uz Kraljičinu plažu, gdje se planira gradnja zgrade sa apartmanina za tržište izdato na 90 godina.
Karađorđevići potražuju da im se vrati i zemljište na kome je izgrađen hotel „Kraljičina plaža”, kao i parcela na kojoj kompanija grčkog biznsimena planira da gradi depadanse sa stanovima zatržište.
Adritic properties je predao zahtjev za građevinsku dozvolu kojom traže gradnju novog hotela sa 60 soba i depadansa sa 66 apartmana, kao i rekonstrukciju pet vila. Izdavanje dozvole osporava Opština Budva koja se protivi izgradnji stanova za tržište.
21.novembar Dan opštine Kotor – foto dr Ivo Belan – arhiva Boka News
Zagrepčanin Ivo Belan, penzionisani liječnik porijeklom iz Boke Kotorske, član Hrvatske bratovštine Bokeljska mornarica 809 – Zagreb, u 81. godini kreće u još jednu 18 kilometara dugu “Trku za mir” između Kotora i Tivta, saopšteno je u nedjelju iz te udruge.
Nekada poznato televizijsko lice iz farmaceutskih reklama, dr Belan je rekreativac maratonac već 45 godina. „Naprosto postanete ovisnik“, kaže Belan, koji je istrčao maratone u New Yorku, Las Vegasu, Hong Kongu, Moskvi, Luxoru( Egipat), na Jamajici u Kingstonu, Londonu, Parizu itd., a kilometraža je rasla na 10, 21, 42 kilometra. Jednom je u Bielu u Švicarskoj na super maratonu istrčao čak 100 kilometara.
Nakon Domovinskog rata je poželio svoj rodni kraj „spojiti“ s Hrvatskom, te je sedam puta trčao od Debelog Brijega na hrvatsko-crnogorskoj granici do Tivta, što je trasa od 31 kilometar. Zadnjih nekoliko godina trči 18 kilometara dugu Trku mira od Kotora do Tivta.
„Posvetio sam je svim mojim Bokeljima, svim ljudima dobre volje koji nisu zaraženi virusom mržnje. Ta sportska manifestacija uočena je i od najviših političkih dužnosnika Crne Gore. U Podgorici me je primio i predsjednik Republike Crne Gore, Filip Vujanović. Čestitao mi je, dao punu podršku i kazao da je ta trka mali doprinos zbližavanju naših zemalja i naroda“, kaže Belan.
U utorak, 21. novembra 2017. na dan opština Kotor i Tivat, maratonac i mirotvorac zaljubljen u svoj stari kraj dr Belan opet trči svoju Trku mira, koja je uvrštena i u službeni program proslave Dana grada Tivta, stoji u saopštenju Hrvatske bratovštine Bokeljska mornarica – 809.
Radionica obnove pješačkog puta u podnožju prevoja Vratlo, u južnom dijelu masiva Orjena uspješno je održana u subotu 18. novembra. Ova komunikacija je rađena u vojne svrhe 80-ih godina 19-og vijeka i povezivala je hercegnovsko zaleđe, preko prevoja Vratlo, sa položajem „Grab“, na istoimenom vrhu (1383 m n. v.).
Desetak volontera radilo je na uklanjanju vegetacije i vraćanju originalnog kamenog plašta gazne površine. Masivni rubni klesani blokovi su nakon 14 decenija upotrebe tu i tamo skliznuli sa puta, pa je glavni i najteži posao bio njihovo vraćanje na prvobitnu lokaciju, a zatim je međuprostor između dva ivičnjaka popunjavan sitnijim kamenom. Nakon šest sati rada rezultat je vidljiv, ali ujedno ukazuje na izuzetno dobru organizaciju, znanje i ogromno potrošeno vrijeme pri prvobitnoj gradnji.
Naime, volonteri su uz sav trud doveli u red nekoliko desetina metara oštećenog puta. Važno je napomenuti da za stare pješačke kamene puteve, austrougarske, ili bilo čije druge, danas u zemlji ne postoji sistemski riješen način održavanja, mada su ovi putevi svake godine sve značajniji za aktivni turizam, pješačenje i planinarenje. Za dio njih postoje planinarski klubovi kao upravljači, ali samo u smislu održavanja markacija i vertikalne signalizacije, te redovnog uklanjanja vegetacije. Zemljani radovi većeg obima na obnovi su ipak posao za nekog drugog, a kroz ovakve volonterske akcije ukazuje se na važnost pronalaska formule kako sačuvati pješačke puteve kao dio našeg graditeljskog nasljeđa i važan segment savremene turističke ponude.
U ovoj radionici, održanoj pod okriljem zajedničkog zimskog programa„Orjen, planina kraj mora“, čiji je koordinator Agencija za razvoj i zaštitu Orjena, osim članova planinarskog kluba „Subra“ kao organizatora, učestvovali su građani, zaposlenici Agencije, članovi NVO Orjen Outdoor, predsjednik MZ Kameno-Žlijebi, Goran Stanovčić, te predsjednik PSCG, Dragan Bulatović, koji je i ličnim primjerom podržao aktivnosti na očuvanju graditeljske baštine naših planina.
Kada sam nedavno napisao kratku povijest Kotora kao podsjetnik da je Kotor vječan a države prolazne a ne obrnuto kako ono danas kažu, “da je vječna”, napisao sam da su, bez obzira kome su pripadali ili čiju su vlast priznavali, Kotorani kroz mnoga stoljeća znali da se bore za svoj grad i da odbrane njegovu autonomiju, jezik i običaje, te svjesni posebnosti svoga grada predavali to zavještanje sa generacije na generaciju koje su ga nastavljale u budućnosti. Zavještanje da branimo grad predato je i nama, ali izgleda da mi nismo dostojni naših predaka. A nije ni čudo.
Koliko Kotorana zna bilo što o povijesti Kotora? Da li su generacije i generacije kotorske djece ikada, išta, učile o gradu koji je zbog svoje univerzalnih vrijdnosti upisan na listu svjetske kulturne baštine ili o svojim slavnim precima koji su stvorili Kotor ovakvim kakav je danas? O Ivanu Bolici, o Ljudevitu Paskvaliću, o heroju Jeronimu Bizantiju, o Nikoli Bući? O nezavismom gradu republici, o odbrani grada od Barbarose, o Lepantskoj bici, o velikom zemljotresu, o Ivu Vizinu i plejadi slavnih bokeljskih pomoraca?
Nikada, ništa, naša, bokeljska, kotorska povijest zatrta je za račun povijesti Crne Gore i to za samo sedamdesetak godina od kada su Boka Kotorska i Kotor “dobrovoljno” ušli u Crnu Goru, očekujući da će ona poštovati ogromno kulturno i prirodno bogatstvo koje su Bokelji i Kotorani unijeli u nju. Svjedoci smo danas tog poštovanja na svakom koraku, svjedoci smo devastacije prirodne, kulturne, ekonomske i svake druge baštine kojoj izgleda nema kraja, a naročito duhovne jer se postepeno, pogotovo kod mladih koji ne poznaju povijest grada i svoje korijene, gubi svijest o svojoj posebnosti, o svom identitetu.
Danas vam predstavljam jednog od tih naših slavnih predaka, kotorskog plemića i pjesnika iz XVI stoljeća,vremena renesanse, Ivana (Joannes) Bolicu (Bolica, Bolicis, Boliris) koji potječe iz stare ugledne kotorske plemićke porodice koja se pominje već u XII stoljeću. Rođen je u Kotoru oko 1520. godine, a tu je i umro 1572 godine i sahranjen. Sin je kotorskog plemića Nikole Ivanova de Bona i Pave (Paule) Zagurović, studirao je pravo u Padovi, a poslije studija se vratio u Kotor gdje je više puta bio sudac, općinski odvjetnik, član Malog vijeća, a bio je i poslanik u Veneciji (1553,1557).
Kotor foto Boka News
Zaljubljen u Kotor i njegove ljepote i ponosan što je Kotoranin, napisao je u Kotoru i svoje najvažnije djelo, pjesmu “Descriptio sinus et urbis Ascriviensis” (Opis zaljeva i grada Kotora), koja nam daje neprocijenjivo vrijednu sliku Boke Kotorske i Kotora iz jednog dalekog vremena.
Bolica je odrastao u Kotoru o kojem pjeva kao o gradu od kamene čipke, o gradu u kojem »još i sad ima tragova stare slobode i koji nije nikada podnosio tvrdo ropstvo, koji nije pobijeđen ni silom ni ratom«. Prenosi nam osjećanje sigurnosti koje je imao u starinskom gradu koji je tada bio neka vrsta republike pod zaštitom Venecije, ali i svoj lokalni patriotizam, Bolica ne zaboravlja svoje korijene, smatra da su Kotorani potomci Askejaca građana Askriviuma, prvobitnog Kotora, još iz doba Grka.Ovaj stari pjesnik iz slavne porodice, koji je u neku ruku oličenje svoga grada, vodi nas u đir kroz Boku Kotorsku i Kotor.
Kotor – Gospa od Zdravlja – foto Boka News
U prvom dijelu pjesme opisuje nam Boku Kotorsku dolazeći s Jadranskog mora i još tada on osjeća, on pjeva, da je to »jedan od najljepsih zaliva na svijetu«, a zatim opisuje Kotor i njegovu okolinu, navodeći lokalitete koji postoje I danas, Vrmac, Puč, Gurdić, Duždevu palatu, kulu sa satom, kotorske crkve…
Kotor noću – Photo Zoran Nikolić
Lijep je je osjećaj kada shvatite, dok čitate stihove kojima pjesnik, skoro 500 godina prije nas opisuje Kotor, da je on gazio isti pločnik koji mi danas gazimo prateći ga u šetnji gradom, da opisuje istu crkvu ili palaču pred kojom mi danas stojimo, kada shvatite da ste i vi dio kotorske povijesti, na neki način da ste i sami povijest, jer postoji neka nevidljiva, kotorska nit koja nas povezuje kroz stoljeća.
Evo jedan dio opisa Kotora iz pjesme koju je sa latinskog preveo Relja Seferovic. Idemo sa pjesnikom u šetnju od Pjace od oružja, pored nekadašnjih crkava sv. Nikole (kafić Ćezare) i sv. Agate (iza palate Pima) do pjace sv. Tripuna :
….
Onom tko uđe u grad širok se otvara prostor
kojem stražari pristup čuvaju; sprijeda stoji
Kneževa palača zlatna, kurija pritišće s desna,
kvestorova pak stoji palača s lijeve strane.
Prislonjena je ondje i kuća zapovjednika
vojnika sa bedema grada, sa trijemovima se dižu
atriji zavojiti, zvoni tu onaj što vrijeme
određuje kad vrše se poslovi i dijeli
sate noćne, daleko on zove, daleko se čuje,
a sebe ne moze čuti, nit’ išta osjeća ondje
gdje tuče toliko puta ponavljajuć’ udarac ranjiv.
Nisam dokon nabrajat ulice niti ceste
popločene, ni način kojim razrješuju one
putokaze na raskrižjima, ni skladšta robe,
dosta nek bude otaca obgrlit krovove i svete
hramove. Naime, tko bi mogao sve to u kratkom
izreći stihu? Dakle: prvi je alfejski porod
koji ti hramove nudi, ako nastaviš ići
k poljani svetog oca, velika zvijezda mora,
Patarski junak, bliži žrtvenik prisvaja sebi.
uz njega djevica sjedi i spustivši kosu niz leđa
raširene ti ruke i izbočene grudi ti kazuje,
unutrašnjost zatvarajući svog hrama.
Odavde dalje se pruža široki trg, odasvud
krovove strme vidiš i prvo hram veličanstven
Tripunu frigijskom posvećen, kaže se ondje golem,
poduprt mramornim stupovljem trijem se podiže desno
Crnogorsko društvo za borbu protiv raka (CDPR) u saradnji sa firmama Studio Mouse, Primodesign i Montenegro Metropolis Media, postavilo je plakat – poster „50 godina aktivnosti u borbi protiv raka u Crnoj Gori” na lokacijama na jugu Crne Gore gdje je to bilo moguće (Bar, Budva i Kotor) povodom obilježavanja nastanka Društva Crne Gore za borbu
protiv raka koje je osnovano u Titogradu, današnjoj Podgorici, davne 1967. godine.
To znači naravno da se ove godine navršava pola stoljeća aktivnosti u borbi protiv raka kod nas. Posteri koji su postavljeni na predviđenim mjestima, tzv panoima – City Light, podsjećaju na pedeset godina aktivnosti u borbi protiv raka, kako starog Društva, tako i njegovog nasljednika Crnogorskog društva za borbu protiv raka (CDPR). Oni istovremeno osim podsjećanja imaju zadatak da opomenu i pozovu građane da pored naše stalne borbe protiv raka, treba zajedno da učestvujemo u tome i pobijedimo opaku bolest koliko je to moguće.
Prvi predsjednik Društva bio je Akademik Ljubomir Rašović, potpredsjednici dr Nikola Ivović i Milo Kralj, a sekretar dr Petar Martinović. Upravni odbor su sačinjavali ugledni intelektualci i javne ličnosti toga vremena (ljekari, pravnici, ekonomisti, pisci, političari, kulturnjaci …, među kojima dr Bato Pešić, Čedo Šćepović,dr Bećko Lakić i drugi).
Radiološki institut koji je postao specijalizovana ustanova za liječenje oboljelih od raka počeo je da se radi te iste, 1967. godine. Danas je to nova, savremena i odlično opremljena ustanova – Klinika za onkologiju Kliničkog centra Crne Gore, koja opslužuje pacijente, kako iz cijele Crne Gore, tako prema potrebi i one iz regiona. Ono što izdvajamo i jako je interesantno za javnost je sljedeće, a to je da je Društvo Crne Gore za borbu protiv raka još prije 46. godina, tj od 1 do 8. marta 1971. godine, u Crnoj Gori po prvi put organizovalo i Nedjelju borbe protiv raka zajedno sa društvima za borbu protiv raka Republika bivše SFRJ. Takođe treba naglasiti da je Nedjelja borbe protiv raka 1973. godine bila posvećena problemu pušenja i raku pluća po prvi put na ovim prostorima. U to vrijeme Nedjelja borbe protiv raka je postala tradicionalna, a Društvo je u ono vrijeme imalo odličnu saradnju sa Crvenim krstom Crne Gore i Jugoslavije. Nastavak tradicije i aktivnosti u borbi protiv raka u Crnoj Gori vezuje se za Crnogorsko društvo za borbu protiv raka (CDPR), koje je osnovano 5. novembra 2001. godine i baštini tradiciju Društva Crne Gore za borbu protiv raka koje je smrću velikog broja kadrova – entuzijasta, ratnim okruženjem, kao i raspadom bivše domovine – SFRJ prestalo da postoji početkom devedesetih godina dvadesetog stoljeća. Na ovaj način podsjećamo javnost na 1967. godinu i početak aktivnosti, kao i pionire u borbi protiv raka u Crnoj Gori. Istovremeno smo uvjereni da se od nastanka tadašnjeg Društva Crne Gore za borbu protiv raka, ali i 2001. godine nastavkom aktivnosti nasljednika CDPR-a, svih proteklih 50. godina Crnom Gorom širi ideja humanosti sa jedinim mogućim ciljem, a to je pomoći oboljelima od ove opake, ali danas ipak izlječive bolesti.
Morski kuvar ove nedjelje donosi – Gulaš od liganja sa krompirom
Sastojci:
1 kg liganja
luk
češnjak
15 dkg krompira
koncentrat rajčice
15 dkg pelata
lovorov list
malo maslinovog ulja
2 dcl crnog vina
sol, papar, peršin
Priprema:
Luk nasjeckajte i stavite na vruće maslinovo ulje. Lignje očistite i narežite na sitno te dodajte na luk. Sitno narezani češnjak dodajte na lignje. Krompir narežite na kockice i ubacite ga u lonac, dodajte dva lovorova lista i sve zajedno proprigati dok lignja ne omekša.
Nakon 5 minuta dodajte pire od rajčice i pelate. Posolite, popaprite.
Promiješajte, ostavite 5 minuta i dodajte crnog vina. Neka se kuva pola sata. Na kraju dodajte krupno sjeckani peršin.
Jesenja fešta - H.Novi novembar 2017. foto M.dobrilović
1 od 15
Jesenja fešta
Jesenja fešta
Jesenja fešta
Jesenja fešta
Jesenja fešta
Jesenja fešta
Jesenja fešta
Jesenja fešta
Jesenja fešta
Jesenja fešta
Jesenja fešta
Jesenja fešta
Jesenja fešta
Jesenja fešta
Jesenja fešta
U organizaciji NVO Ruke iz Herceg-Novog u subotu je održana „Jesenja fešta“ na kojoj je učestvovalo preko 20 izlagača iz Podgorice, Nikšića, Bara i Herceg Novog, koji su izložili domaće proizvode i rukotvorne.
Postavljen je i prirodnjački sto na kojem su izloženi plodovi sa našeg podneblja. Feštu je otvorio nastup Mažoret kluba „Lili“.
Milina Kovačević i Maja Erenji iz NVU “Ruke” zadovoljne se odzivom izlagača ali i posjetilaca na desetoj stađunskoj fešti. Podsjećaju da je njihova namjera da ožive druženje na ulicama i probude duh entuzijazma u gradu uz animiranje svojih sugrađana na kreativnost kroz razne oblike primjenjenog stvaralaštva i gastronomiju.
– Odlučili smo da našu desetu feštu smjestimo na lokaciju na kojoj je sve počelo – u centru Herceg Novog, uz šipke gdje su se Novljani nekad svakodnevno okupljali – kazala je Kovačević.
Maja Erenji dodaje da i ova fešta ima humanitarni karakter a da su na “slatkom stolu” izložene delicije gastromajstora: pekare-poslastičarnice „Tajna“, „Jokine kužine“, „Bokeške gulozece“, Gradske kafane, pekare „Tažex“ i brojnih drugih koji su prodavali razne delicije od voća koje uspijeva u ovo doba godine u Boki. Prihod je namijenjen za liječenje djece sa zdravstvenim problemima.
O svojstvima jesenjih plodova: šipka, mandarine, rogača, žižula, košćela, kostanja, maginja, kake, kivija, koji su bili izloženi na “prirodnjačkom stolu”zainteresovanim posjetiocima je govorila inženjerka pejzažne arhitekture Milica Berberović.
Organizaciju “Jesenje fešte” je podržala Turistička organizacija Herceg Novi, a logističku pomoć pružile su opštinske službe i preduzeća.
Cjelogodišnji projekat “Stađunske fešte” podržavaju Nacionalna turistička organizacija i Ministarstvo poljoprivrede i ruralnog razvoja Crne Gore.
Sajam suvenira Tivat 18. novembar 2017. foto Boka News
1 od 13
Sajam suvenira Tivat 18. novembar 2017.
Sajam suvenira Tivat 18. novembar 2017.
Sajam suvenira Tivat 18. novembar 2017.
Sajam suvenira Tivat 18. novembar 2017.
Sajam suvenira Tivat 18. novembar 2017.
Sajam suvenira Tivat 18. novembar 2017.
Sajam suvenira Tivat 18. novembar 2017.
Sajam suvenira Tivat 18. novembar 2017.
Sajam suvenira Tivat 18. novembar 2017.
Izložba – Crnogorsko ćirilsko štamparstvo
Sajam suvenira Tivat 18. novembar 2017.
Sajam suvenira Tivat 18. novembar 2017.
Sajam suvenira Tivat 18. novembar 2017.
Sajam suvenira i rukotvorina održan je u subotu u Tivtu na Pinama u organizaciji NVO “Harlekin” iz Donje Lastve.
“Ovu, već tradicionalnu manifestaciju, organizujemo u saradnji sa TO Tivat, a pod pokroviteljstvom Opštine Tivat, u čast dana Opštine Tivat“ – kazala nam je predsjednica organizacije Melita Ciko.
Na dvadesetak štandova, predstavili su se primjenjeni umjetnici, proizvođači suvenira i rukotvorina sa područja Boke, koji su ponudili široki spektar maštovito urađenih suvenira.
Sajam suvenira Tivat 18. novembar 2017. foto Boka News
Posebnu pažnju posjetilaca izazvale su platnene torbe, traverse (pregače) i maijce sa bokeškim izrazima koje su se mogle kupiti po cijeni od 10 eura.
Pažnju brojnih posjetilaca izazavli su suveniri, koji su prvi put predstavljeni široj javnosti, ribe i rakovi urađeni od bakra autora Matka Škanate.
Sajam suvenira Tivat 18. novembar 2017. foto Boka News
Svoje originalne i prepoznatljive suvenirime, amfore, džare za ulje, predstavio je Milivoj Slabi.
Sajam suvenira Tivat 18. novembar 2017. foto Boka News
Iz radionice organizatora Sajma suvenira i rukotvorina, NVO “Harlekin” predstavljeni su suveniri “mali ljudi” obučeni u Bokeljskoj nošnji.
Sajam suvenira Tivat 18. novembar 2017. foto Boka News
Udahni tradiciju naziv je godišnjeg koncerta Folklornog ansambla „Nikola Đurković“ koji će se održati na Velikoj sceni kotorskog Kulturnog centra u nedelju 19. novembra.
Početak je u 19 sati.
Gosti su KUD „Njegoš“ Cetinje.
Prodaja ulaznica po cijeni od 3,00 eura mogu se platiti na blagajni Kulturnog centra dva sata prije početka koncerta.
Prva međunarodna konferencija o Vrancu i drugim crnogorskim autohtonim sortama vinove loze će se održati od 20. do 21. novembra 2017. godine u Podgorici u organizaciji kompanije „13. jul Plantaže“, a u saradnji sa Ministarstvom poljoprivrede Crne Gore, Crnogorskom akademijom nauka i umjetnosti I Ministarstvom nauke Crne Gore.
Na konferencija će se predstaviti rezultati rada na projektu „Genetski diverzitet vinove loze u Crnoj Gori“, koji kompanija „13. jul Plantaže“ realizuje u saradnji sa Institutom za vinovu lozu i vino (ICVV) iz La Riohe.
Konferencija obuhvata rad u nekoliko sekcija: ”Genetski diverzitet vinove loze –Razumijevanje crnogorskih sorti”; “Sorte vinove loze u vinogradarskim regionima”,”Sorte vinove loze Balkanskog poluostrva” i “Karakteristike i kvalitet sorte Vranac”. U izlaganjima unutar sekcija učestvovaće najeminentniji naučnici i stručnjaci iz oblasti genomike, genetike vinove loze, bioinformatike i vinogradarsko – vinarskog svijeta.
Na konferenciji biće prezentovano 28 referata iz 17 zemalja učesnica. Unutar sekcija ce se predstaviti znacaj autohtonih sorti za vinogradarsko vinarski sektor jedne zemlje, predstaviće se autohtone sorte u tradicionalnim vinogradarskim regionima Evrope i Balkana kao i njihov genetski diverzitet.
Imajući u vidu značaj crnogorskih autohtonih sortimenta za vinogradarsko vinarski sektor Crne Gore i kompaniju 13 jul Plantaže, ovo će biti prilika da upoznamo međjunarodnu I domacu naučnu I stručnu javnost sa rezultatima naših istraživanja koja su obuhvatila istraživanje diverziteta crnogorskih sorti vinove loze uključujući utvrđivanje njihovog porijekla – pedigrea kao i varijabilnost njihovih populacija . Ovo je do sada najobuhvatnije istrazivanje radjenoa na vinovoj lozi u CG. Ukupno je obilježeno i uzorkovano vise od 500 čokota sa različitih lokaliteta iz svih crnogorskih vinogradarskih regiona, kako gajenih tako i divljih formi. Projekat su podržali Ministrarstvo poljoprivrede i ruralnog razvoja Crne Gore, Ministarstvo nauke, Nacionalno udruženje vinogradara i vinara.
Miodrag Grbić i Vesna Maraš
Prof. dr. Vesna Maraš, direktorica sektora razvoja Plantaža je saopštila da će, na konferenciii, svjetskoj nauci, struci, domaćim i svjetskim medijima, predstaviti rezultate istraživanja bogatstva autohtonog sortimenta u Crnoj Gori, njegov diverzitet kao i dugu tradiciju gajenja i proizvodnje grožđa i vina u našoj zemlji.
Rezultati istraživanja su potvrdili da se crnogorsko vinogradarstvo bazira na porodici genetski povezanih sorti što je karakteristicno i u drugim cuvenim tradicionalnim regionima za gajenje vinove loze i proizvodnju vina. U Crnoj Gori ova porodica je uglavnom stvorena oko sorte „kratošija“. Konferencija će odgovoriti zašto je kratošija najstarije ime za sortu vinove loze koja se drugim zemljama gaji pod imenom primitivo I zinfandel; otkricemo varijabilnost populacije sorte i njene brojne potomke. Na koferenciji cemo otkriti roditelje vranca, saopštiti rezultate rada na klonskoj selekciji sorte Vranac u Crnoj Gori, predstaviti agrobiološki i enološki potencijal selekcionisanih klonova.
Takodje otkrice 63 nepoznata genotipa vinove loze na vinogradarskim terenima Crne Gore predstavlja fascinantno otkrice i ilustruje diverzitet vinove loze u zemlji koja je samo 150 kilometara u precniku.
“Sve to na najbolji način pokazuje zašto je Crna Gora kolijevka vinogradarstva na Balkanu zakljucuje Maraš.
Prof. dr. Miodrag Grbić, Profesor ganomike na Universitetu Western Ontario u Kanadi i gostujuci profesor na Univerzitetu u La Rioji, Španiji kaže da ovo istraživanje genetskog diverziteta vinove loze u Crnoj Gori predstavlja istorijski momenat korišćenja genomskig tehnologija i sekvenciranja genoma u jednom istrazivanju u Crnoj Gori. Genomske tehnologije su nosilac razvoja ekonomije, privrede i tehnologije u 21 vjeku, i osnova ekonomije znanja i ovaj prvi korak predstavlja ne samo spektakularan naucni rezultat već korak ka sirem korišćenju ovih tehnologija i obrazovanju stručnjaka za razvoj tehnologija baziranih na znanju. Bez ovih tehnologija jednostavno ova otkrića nisu bila moguća i na osnovu ovih rezultata Crna Gora sa svojim autohtonim sortama je obezbijedila značajno mjesto na svjetskoj vinskoj mapi formirajući bazu za Vinski turizam i ekonomiju baziranu na autohtonoj poljoprivredi. Nadalje ovi rezultati omogućuju proizvodnju novih vina od novootkrivenih sorti i doprinos diverzitetu Evropskih vina. Na kraju genomika piše vinsku istoriju omogućavajući izučavanje genetskog ukrštanja i veza izmedju sorti što zajedno sa istorijskim podacima svrstava Crnu Goru u stara tradicionalna područja gajenja vinove loze, rame uz rame sa Bordoom, Burgundijom ili dolinom Rajne i Mozela.
