Crnoj Gori je potrebna nacionalna strategija koja bi definisala razvoj pomorske djelatnosti, pri čemu bi kruzere trebalo zadržati, jer su najbolji promoteri destinacije i valorizacije domaće turističke ponude, ocijenio je predsjednik Udruženja pomorskih agenata Crne Gore, Ivo Begović za MINA business.

On je naveo da tamo gdje dolaze kruzeri, koji dovoze i do četiri hiljade turista i 1,5 hiljada članova posade, postoji velika šansa da njihovim putem krenu i druge strane kompanije i turoperatori, što je ogromna dobrobit zbog sve boljeg pozicioniranja na svjetskom tržištu.

“Agencije pokušavaju da poboljšaju ponudu. Organizujemo izlete za Perast sa ostrvima, Risan sa Rimskim mozaicima, Mini Montenegro turu: Kotor, Njeguši, Lovćen, Cetinje, Budva, razne druge izlete grupne i indvidualne, zavisno od tražnje i interesovanja putnika”, rekao je Begović za Glasnik Privredne komore (PKCG).

On je, govoreći o problemima koje je neophodno riješiti da bi se stvorili uslovi za razvoj domaćeg pomorstva, kazao da postoje brojne zakonske i administrativne barijere koje se žele rješavati preko udruženja, uz pomoć PKCG.

“Između ostalih, osvrnuo bih se na jedan težak infrastrukturni problem. Akvatorijum i obala Luke Kotor ne mogu primiti toliko brodova koje imamo u najavi. Kotor ima samo jednu ulicu, pa kad tri hiljade putnika izađe samo sa jednog broda, nastane saobraćajni kolaps. Ima dana kada imamo dva ili tri broda, što rezultira gužvom na ulicama i u gradu i često ima za posljedicu neprijatnost i nezadovoljstvo gostiju i turista, posebno domaćeg stanovništva”, rekao je Begović, koji je osnivač i generalni direktor pomorske Agencije Boka Adriatic.

Prema njegovim riječima, taj problem je neophodno što prije rješavati, posebno uzimajući u obzir da su pristigli brojni predlozi brodara, sa kojima sarađuju, koji smatraju da je to moguće prevazići otvaranjem novih sidrišta i graničnih prelaza u akvatorijumu Bokokotorskog zaliva.

“Jasno je da se on ne može prevazići na lokalnom nivou već to mora biti u saradnji sa državnim institucijama”, dodao je Begović.

On je kazao da su počeli da rade sa kompanijom Costa Crociere iz Đenove i prvo su njihove brodove doveli u Boku u Kotor, iako im infrastrukturni ambijent i ostale okolnosti nijesu bili na nivou.

“Poslije Costa Crociere doveli smo u Crnu Goru puno drugih evropskih i svjetskih kompanija, kao što su Princess Cruises, Silversea Cruises, njemačka TUI Cruises, španska kompanija Pullmatur, francuski Ponant i kao kruna našeg posla bila je saradnja sa vodećom američkom kompanijom Royal Caribbean, koja je svoje brodove usidrila u našoj luci. Uslijedili su i Holland America Line, Carnival, Cunard, Seabourn i AIDA cruises”, precizirao je Begović.

On je, odgovarajući na pitanje kakve rezultate očekuje u ovogodišnjoj turističkoj sezoni, kazao da od 450 uplovljenja stranih brodova, u njihovoj direktnoj organizaciji dolazi preko 200. Taj broj, kako je dodao, varira zbog poznatih problema u lukama sjeverne Afrike i u Turskoj, jer strane kompanije žele da zamijene turske luke sigurnijim destinacijama.

Begović je, govoreći o benefitima koje stanovnici Kotora dobijaju dolaskom tih brodova, saopštio da se taj grad pretvorio u grad suvenirnica.

“Podsjećam da smo 2000. godine imali jednu ili dvije. Naravno, ne samo suvenirnice, tu su sada mnogo bolji i luksuzniji restorani, prodavnice, luksuzni autobusi, plovila, veoma obrazovani mladi vodiči koji govore strane jezike, čak se i u zaleđu i neka seoska domaćinstva mijenjaju, jer dočekuju goste sa kruzera i uslužuju ih domaćim proizvodima, hranom i pićem”, rekao je Begović.

Prema njegovim riječima, ti turisti su zahtjevni i traže da vide kako se proizvode vino i ulje, potom da posjete proizvođačku farmu, upoznaju tehnologiju proizvodnje pršuta, pješačke, biciklističke i razne druge ture.

“Od tri hiljade turista sa jednog broda ima klijentele za sve vrste ponuda, samo je na nama kako ćemo da se organizujemo i ponudimo ono što imamo”, kazao je Begović.

On je naveo da je bitno da krajem novembra, kad se završi kruzing sezona, nadležna državna institucija organizuje sastanak sa agencijama, koje su u direktnom kontaktu sa brodarima i turoperatorima, sa opštinskim vlastima, rukovodiocima luka, turističkom organizacijom, ministarstvima turizma i saobraćaja, lučkim upravama, kapetanijama, carinama i svima koji su u tom poslu.

“Neophodno je sumirati godinu, da se suočimo sa prigovorima, dogovorimo kako rješavati pojedine probleme da se isti ne bi ponavljali naredne godine. Tako bi se kvalitetnije pripremili za sljedeću sezonu. Trebalo bi početkom naredne godine organizovati sastanak ili dva kako bi se adekvatno spremili”, saopštio je Begović.

On je zaključio da, nažalost, zbog manjka koordinacije i komunikacije među tim institucijama skoro svake sezone dođe do situacije da se neki novi propis, taksa ili naknada, počne primjenjivati usred sezone od čega svi imaju mnogo više štete nego koristi.