Centar za kulturu Tivat i izdavačka kuća “Laguna” iz Beograda prirediće večaras 23. marta, sa početkom u 20 sati u galeriji letnjikovca „Buća-Luković” u Tivtu” promociju romana „Kainov ožiljak”. Ovaj roman zajednički su napisala dva najčitanija srpska pisca mlađe generacije – Dejan Stojiljković i Vladimir Kecmanović.
Knjiga se bavi malo poznatim berlinskim danima jedinog jugoslovenskog nobelovca Iva Andrića i prati događaje u turbulentne dve godine koje je on proveo kao ambasador Kraljevine Jugoslavije u nacističkoj Nemačkoj.
Kroz roman defiluje galerija upečatljivih likova, kako istorijskih tako i fiktivnih, a prati se jedan specifičan ali i tragičan period u istoriji Krajevine Jugoslavije – od posjete kneza Pavla Karađorđevića Adolfu Hitleru 1939. pa sve do potpisivanja pristupa Trojnom paktu i napada Njemačke na Jugoslaviju aprila 1941. godine.
O knjizi će govoriti autori i Vanja Gavrovski, PR menadžer izdavačke kuće “Laguna”.
Tradicionalni planinarski križni put mladih kotorske biskupije održan je u subotu 21.marta. Ideja o pokretanju Planinarskog križnog puta mladih (PKPM) rodila se u župi sv. Petra u Bogdašićima prije osam godina. Osnovna misao vodilja ovakvog križnog puta bila je pružiti mladim vjernicima izazovniji način tradicionalne korizmene pobožnosti koja se u redovnoj praksi održava u crkvama ili na “kalvarijama” za tu svrhu podignutima u blizini crkava. Djelomično nepristupačne i strme brdske trase koje započinju kod crkve Rođenja Blažene Djevice Marije u Gornjoj Lastvi te prolaze pokraj crkava sv. Jurja i Svih Svetih vodeći sve do župne crkve sv. Petra u Bogdašićima same su po sebi izazov za fizičke snage eventualnih prolaznika.
No, kada se u te putanje ugradi u Put Križa dobija se jedinstvena pobožnost u kotorskoj biskupiji koja na izravniji način potiče na razmatranje Kristove muke, kao i na poniranje u sebe što su vjernici na osobit način pozvani činiti u korizmi. Sugestivni krajolik, zajednički hod koji nije lišen prirodnih preprjeka, molitva i pjesma koje slijede Križ koji se izmjenjuje u rukama nositelja, te razgovor i druženje, elementi su koji od samog začetka planinarskog križnog puta prate ovu jedinstvenu pobožnost u kotorskoj biskupiji i koji i dalje privlače mnoge domaće ali i strane posjetitelje, odnosno hodočasnike. Tako su i ove godine na PKPM sudjelovali brojni domaći polaznici iz okolnih župa kao i gosti iz Sušanja i Dubrovnika koji su u kršćanskom zajedništvu izbrisali ne samo granice i razdaljine koji ih inače dijele, nego i dobne razlike: premda je ova pobožnost namijenjena u prvom redu mladima, od samog početka u njoj sudjeluju i mnogi stariji polaznici koji se osjećaju dovoljno spremni za sve izazove puta, kao i brojna djeca.
PKPM kojeg je ove godine predvodio don Robert Tonsati, započeo je s molitvom prve postaje u crkvi u Gornjoj Lastvi gdje je polaznike dočekao lokalni župnik don Nikola Majić te se nastavio već ustaljenom rutom. Kao i prethodnih godina, obitelj Marović dočekala hodočasnike kod crkve Svih Svetih u Gornjim Bogdašićima sa okrijepom u vidu pripremljene hrane i pića. Molitvom XIV. postaje u župnoj crkvi u Bogdašićima i zajedničkom sv. misom nakon koje je sve hodočasnike pozdravio mjesni župnik don Marko Vuković pobožnost je privedena kraju. Nakon molitvenog zajedništva, druženje se nastavilo u župnom dvorištu uz prigodnu zakusku koju je priredila HGI.
Jugooceanijini bodovi ORJEN i SUTJESKA u luci Roterdam 1987
Orjen, novi
Orjen, novi
Provaljeni Jugooceanijin magacin na Vrmcu
Unutrasnjost magacina
Najveći dio poslovne arhive likvidirane državne brodarske kompanije Jugooceanija iz Kotora izložen je propadanju jer je objekat na Vrmcu u kome je ona smještena, ponovno obijen. Stoga je vrijedna građa u kojoj su brojni dokumenti, tehnički nacrti, brodski dnevnici i ostalo što govori od skoro pola vijeka rada nekadašnjeg bokeljskog brodarskog giganta, izložena lopovima, miševima i vlazi koji „caruju“ u mračnom, mokrom i zapuštenom objektu na Vrmcu, u blizini tamošnje autro-ugarske tvrđave.
U to se ovog vikenda i lično uvjerio vaš novinar koji je zatekao razvaljena drvena vrata magacina na Vrmcu ispred kojih je neko već po poljani rasturio dio arhivskih facikala, registratora, dokumentacije i tehničkih nacrta nekadašnjih Jugoocenijinih brodova. Na vratima je i dalje veliki metalni katanac koji su prije oko pola godine, nakon prvog obijanja objekta na Vrmcu, postavili radnici Državnog arhiva iz Kotora. On je međutim, bio nedovoljan da sadržaj magacina što se nalazi na osami na vrhu brda, odbrani od nastrljivaca i provalnika koji su razvalili cijela vrata, pa sada u objekat koji je krcat arhivskom građom posloženom na drvenim policama i rasutom po podu, može ući bilo ko i odatle odnijeti što god ga interesuje.
Prema riječima Stevana Radunovića, direktora Državnog arhiva Crne Gore, arhivska građa Jugooceanije koja je osnovana 1955. u Kotoru a svoj posljednji brod je, pritisnuta dugovima, prodala 2002, osim u objektu na Vrmcu, smještena i u objektu te kompanije u naselju Zlatne njive u Kotoru, u nekadašnjoj Upravnoj zgradi Jugooceanije, te u objektu Lučke uprave na Peluzici. Upravna zgrada nekadašnjeg državnog brodarskog giganta, prodata je strancima, pa tako sada njome raspolaže firma Kotor Palace. Dio arhivske građe uskladišten u toj zgradi takođe je bio ugrožen, rasut i načet vlagom, ali su zalaganjem radnika Državnog i Istorijskog arhiva iz Kotora, preduzete najhitnije mjere , pa je građa privremeno sakupljena i obezbjeđena u jednoj od prostorina koje ne prokišnjavaju. Novi vlasnik zgrade pokazao je razmijevanje za ovaj problem, ali želi da država što prije iz njegove zgrade ukloni arhivu svoje firme koja formalno, još nije likvidirana.
Pobacani registratori
„Državni arhiv je, u skladu sa zakonskim obavezama i ovlašćenjima, pratio i kontrolisao rad Jugooceanije u dijelu koji se odnosi na postupanje sa registraturskom i arhivskom građom. Za praćenje ovoga stvaraoca nadležan je Arhivski odsjek u Kotoru koji je redovnim obilascima, kontrolom stanja, davanjem stručnih sugestija i uputstava kao i izdavanjem naloga za otklanjanje uočenih propusta, nastojao da obaveže Jugooceaniju da postupa sa registraturskom i arhivskom građom u skladu sa obavezama propisanim Zakonom o arhivskoj djelatnosti. O tome svjedoči veći broj sačinjenih zapisnika, upućenih dopisa, izdatih naloga. Nažalost, u tim nastojanjima nije postignut željeni uspjeh, tj. nije vršeno redovno odabiranje arhivske građe i izlučivanje bezvrijednog registraturskog materija pa prema tome ni predaja arhivske građe Državnom arhivu, izuzev manje količine koja se odnosi na jednu organizacionu jedinicu« – kazao je Radunović. On je, u izjavi datoj prije nego što je otkriven najnoviji slučaj provale u magacinu na Vrmcu, ocijenio da »uslovi za smještaj građe Jugooceanije nijesu odgovarajući za tu namjenu i ne garantuju njenu zaštitu od oštećenja, a u nekim slučajevima čak i od uništenja.«
Direktor državnog arhiva je podvukao da zakonsku obavezu prema ovoj vrijednoj građi ima njen stvaralac – »Jugooceanija«, odnosno pravni sljedbenik te firme – Ministarstvo pomorstva i saobraćaja jer je Vlada bila većinski vlasnik kotorske kompanije. Iz resora ministra Ivana Brajovića ni više od mjesec dana nakon što su im »Vijesti« uputile pitanja u vezi sa arhivom »Jugooceanije«, nismo dobili nikakav odgovor, a u međuvremenu, lopovi su provalili i djelimično poharali objekat na Vrmcu.
Država da se postara o zaštiti svoje istorije
Provaljena vrata na magacinu sa arhivom
»Ispravno postupanje sa ovom građom je da se izvrši izlučivanje bezvrijednog registraturskog materijala, odabiranje i popisivanje arhivske građe, te njeno opremanje i predaja Državnom arhivu. Sve to su obaveze stvaraoca građe ili njegovog pravnog sljedbenika. Oni su dužni, pored ostalog i da informišu Državni arhiv o svim promjenama statusa i promjenama stanja građe. Međutim, u ovom slučaju ta obaveza nije izvršavana, tako da nemamo informaciju o pravnom statusu Jugooceanije, da li taj subjekt postoji ili je ugašen, te da li postoji njegov pravni sljedbenik. Nije nam poznato da li postoji subjekt sa kojim bi se moglo dogovarati i sarađivati u cilju zaštite ove građe. Stoga smo uputili dopis Ministarstvu saobraćaja i pomorstva kojim smo tražili te informacije i ukazali na aktivnosti koje bi trebalo preduzeti na zaštiti ove građe, uz potpunu spremnost da, u okviru naših nadležnosti i objektivnih mogućnosti u svemu tome budemo aktivni učesnik. Nadamo se da će inicijativa dati željene rezultate.- kazao je direktor Državnog arhiva Stevan Radunović.
Gigant koji je bio drugi u pomorskoj privredi SFRJ
Jugooceanijini bodovi ORJEN i SUTJESKA u luci Roterdam 1987
Jugooceanija je sredinom 20.vijeka nastavila višestoljetnu bogatu tradiciju bokeškog pomorstva, a kompanija osnovana 1955 Kotoru, svoj je zenit dostigla u drugoj polovini osamdesetih godina prošlog vijeka kada je raspolagala flotom od 26 velikih trgovačkih brodova sa ukupno skoro 800 hiljada tona nosivosti. To je »Jugooceaniju« tada stavljalo na drugo mjesto na listu pomorskih kompanija moćne SFRJ, odmah iza riječke »Jugolinije«. »Jugooceanija« je katastrofalnu štetu pretprjela uvođenjem sankcija UN prema tadašnjoj SRJ jer su njeni brodovi od 1992 do 1995 bili blokirani po raznim svjetskim lukama. Nakon ukidanja sankcija, flota je ponovno pokrenuta, ali su nerazumni poslovni potezi i srljanje u velike bankarske kredite koje je aminovalo tadašnje DPS rukovodstvo »Jugooceanije« predvođeno predsjednikom UO Miodragom Vukovićem, ubrzo dovelo do konačnog poslovnog sloma i prodaje kompletne imovine najmoćenijeg bokeljskog brodara. Dokaze koje svjedoče o istoriji, razvoju i moći, ali i šteti – »Jugooceanijine« papire i arhivu, sada zbog nebrige države, razvlače lopovi, miševi i vlaga.
Tradicionalna manifestacija „Fešta kamelija” održana je danas u Stolivu prigodnim kulturno-zabavnim programom, uprkos sitoj kiši koja je povremeno padala. Na ponti pred crkvom priređen je kostmirani igrokaz koji simbolizuje donošenje prvih sadnica kamelije iz Japana u Boku od naših pomoraca prije nekoliko vjekova.
Nekoliko stotina posjetilaca dočekani su uz priganice rakiju i suve smokve. U ime domaćina i organizatora goste su pozdravili Vinko Vujović predsjednik NVO “Kamelija” i Boro Mustur predsjednik MZ Stoliv.
Feštu je zvanično otvorio Tvrtko Crepulja podpredsjednik Opštine Kotor.
Na plaotu ispred doma nastupili su KUD „Boka“, članovi plesnog kluba “Infinity” iz Kotora, najmalađi iz dječijeg vrtića Škaljari, Tamara Živković učenica muzičke škole „Vida Matjan“ iz Kotora, učenici OŠ „Drago Milović“ iz Tivta koji su predstavili svoje literarne radove kao i aktivista Ilko Marović koji je govorio stihove pjesme u čast kameliji, Gracije Marović.
Slikarica Tinda Bulatović i inž. hortikulture Tanja Krstović u ime komisije proglasile su najbolje cvijetne aranžmane od kamelije i najljepši đardin kamelija.
Za najbolje aranžmane od kamelije proglašeni su Stara prčanjska crkva autora Tonke Marković, Prozor u svijet Dragane Ćulafić, Gnijezdo sa pticama, specijalna nagrada pripala je radu Kariola autorice Rade Jakšić, Razmišljaj kamelijom autora gospodina Ivovića iz Herceg – Novog i literarnim radovima učenika OŠ „Drago Milović“ iz Tivta.
Za najbolji đardin kamelija na teritoriji opštine Kotor proglašen je đardin Tonke Marković iz Prčanja.
U Domu kulture priređena je izložba aranžmana od cvijeta kamelije, izložba likovnih radova i literarnih radova posvećeni kameliji osnovnih škola iz Kotora, Tivta, Dobrote, Prčanja, Cetinja, RC za sluh i govor iz Kotora i Dječjeg vrtića radost Škaljari.
Planinari Pestingrada iz Kotora organizovali su izlet do Gornjeg Stoliva za goste iz PK „Komovi“ i PK „Dubrovnik“.
Uz dobru muziku rasploženje i vino koje su donirale „Plantaže“ vrijedni domaćini pripremili su 400 kilograma mušalja na buzaru.
Organizatori fešte su Udruženje Kamelija i Mjesna zajednica Stoliv.
Svjetski dan šuma, 21. mart i Svjetski dan voda, 22. mart svečano će biti obilježen u ponedeljak 23. marta, u multimedijalnoj sali Opštine Tivat, sa početkom u 12 sati, u organizaciji Opštine Tivat – Zelenog tima i preduzeća “Vodacom”.
Djeca iz JPU “Bambi” pripremila su izložbu radova na temu “Šume i vode”, koja ce biti postavljena u holu Opštine Tivat.
Dan Voda je svjetski dan, označen od strane UN, kada se na globalnom nivou 22. marta skreće pažnja javnosti na pitanja vode kao resursa. Ovogodišnja tema, kojom je Vodacom obilježio Dana voda, je uticaj kanalizacionih voda na čistoću mora, a aktivnosti na obilježavanju su imale formu kampanje i odvijale se od 20. februara do 23. marta.
Cilj Vodacomove kampanje je bio da podjednako utiče i na podizanje svijesti o značaju sistemskog rješavanja problema otpadnih voda na crnogorskom Primorju, u cilju očuvanja ekosistema priobalja i održivog razvoja Primorja, kao i na podizanje svijest o važnosti ličnog doprinosa u očuvanju čistoće mora.
Čisto more – naše more
Kampanja se odvijala sa sloganom: Čisto more, naše more! Od aktivnosti, Vodacom je na socijalnim mrežama organizovao konkurs za najbolju fotografiju i video koji prikazuju lijepe i slike zagađenja mora sve sa ciljem podsticanja ekološkog aktivizma, istraživačkog duha, kreativnosti, kao i svijesti o očuvanju životne sredine. Na You Tube i Facebook stranici Čisto more naše more okupilo je tokom trajanja kampanje preko 650 članova, a priloženo je preko 140 radova. Od ostalih aktivnosti u toku kampanje, podržan je Kotorski karneval u izradi ekološke instalacije, a urađen je i radio spot sa jasnom ekološkom porukom, čiji su autori The Books of Knjige. Spot će se emitovati na većini radio stanica Crne Gore, sa početkom na sam Dan voda, 22.marta.
Brojni ljubitelji kamenica prvi su proljetni dan 21. mart, iskoristili za posjet Malom Stonu gdje se, već tradicionalno uz blagdan svetog Josipa, održava Festa malostonskih kamenica.
Bila je to prilika za degustaciju ove nadaleko poznate delicije, koja je najpunija i najsočnija u drugoj polovini marta upravo oko blagdana Svetoga Josipa.
Manifestacija, koju organizira udruga školjkara, Turistička zajednica i općina Stona privukla je stotine ljubitelja kamenica iz čitave Dalmacije.
Osim degustacije kamenica po promotivnim cijenama na rivi u Malom Stonu i kušanja peljeških vina, organizirana su i stručna predavanja o mrijestu, uzgoju i plasmanu kamenica.
Tragom vijesti da je kompanija Azmont uklonila najstariji spomenih vazduhoplovcima podignut na prostoru bivše Jugoslavije iz kruga bivše kasarne u Kumboru gdje gradi luksuzni turistički kompleks Portonovi, član Radne grupe za praćenje investicije „Portonovi“ Vladimir Mračević, sa odbornikom Skupštine opštine Herceg-Novi Špirom Vukovićem posjetio gradilište u Kumboru da bi se na licu mjesta uvjerili u kakvom su stanju spomenik palim hidroavijatičarima Treće hidroplanske komande Kraljevine Jugoslavije iz 1936. godine i spomenik vodnicima Branku Musturu i Ljubomiru Pajiću iz 1956. godine.
„Zbog navoda koji su se pojavili u medijima i zabrinutosti mještana Kumbora za sudbinu ovih spomenika zajedno sam sa odbornikom iz Kumbora Špirom Vukovićem zamolio predstavnike kompanije Azmont Investment, koja u Kumboru gradi luksuzni turistički kompleks, da nas upoznaju sa stanjem ovih spomenika i njihovim budućim planovima. Imali smo prilike da na licu mjesta izvršimo uvid u spomenike koji su demontirani i konzervoirani na vrlo profesionalan način“ kazao je Vladimir Mračević.
Upoznati smo sa idejnim prostorno-planskim rješenjem za Park spomenika i sa budućom pozicijom ova dva spomenika. Oni će u Parku spomenika, jednom od dva javna parka koji su planirani u sklopu kompleksa Portonovi, imati veoma zapaženo mjesto, kazao je Mračević i istakao da nema nikakvih razloga za brigu jer je važećim planskim dokumentom predviđeno izmještanje spomenika na novu lokaciju, a zakonom su propisane procedure koje regulišu njihovo izmještanje.
Mračević kaže da su predstavnici Opštine u ranijim kontaktima sa predstavnicima kompanije „Azmont“ imali prilike da ih upoznaju sa zakonskim procedurama za izmještanje spomenika koje se moraju ispoštovati.
Spomenik
Povodom dopisa Kompanije Azmont Investments o tome da su pokrenuli aktivnosti za preseljenje postojećih spomenika u okviru kompleksa Portonovi u Kumboru, bivši predsjednik opštine Milan Vajagić je 29. januara ove godine, odgovorio investitoru da je procedura za odobravanje izgradnje i uređenja javnog parka regulisana Zakonom o uređenju prostora i izgradnji objekata, a pitanje preseljenja spomenika Zakonom o spomen-obilježjima.
Tim Zakonom definisano je da podizanje, zaštita i održavanje spomen-obilježja u javnom interesu. Polazeći od toga propisane su i pravne procedure. S obzirom da je Zakon predvidio da se izmjena, dorada, izmještanje, zamjena i uklanjanje spomen-obilježja vrši po istom postupku kao i podizanje spomen obilježja, neophodno je da Skupština opštine uz prethodnu saglasnost organa državne uprave nadležnog za poslove kulture, donese Program o podizanju spomen-obilježja za 2015. u koji će uključiti i izmještanje dva spomenika u kompleksu Portonovi. Tek tada bi se stekli uslovi za donošenje pojedinačnih odluka za izmještanje ova dva spomenika, prenosi portal opštine Herceg – Novi.
Gradska muzika Herceg Novi jutros je nastupila ulicama grada, glavnom gradskom trgu, u parku, pozdravljajući dolazak proljeća, Novljane i njihove goste. Kao nekada, povratak tradiciji, običaju da sviraju bar jednom ili dva puta sedmično ulicama Herceg – Novog.
„Primavera“ nastupom napravili su đir niz skaline preko trga do parka „Boka“ gdje su odsvirali nekoliko marševa i nazad.
Svakako, za pohvalu pokušaj Gradske muzike i nove uprave „Herceg festa”, da vrati staru dobru tradiciju.
Gradska muzika Herceg – Novi iduće godine slavi 130 godina postojanja.
Tradicionalno, već peto po redu, Match Race regatno takmičenje na jedrilicama klase BLU26 svečano je otvoreno sinoć u Jahting klubu Porto Montenegra.
Takmičenje je dobra šansa za sve lokalne jedriličare, kako bi odmjerili snagu sa profesionalnim evropskim timovima, a pored novčanih nagrada, pobjednički tim dobija i besplatno učešće na Inter Club Match Race-u, koji će biti održan od 17. do 19. aprila.
Dvobojsko jedrenje, iz godine u godinu, u Tivat dovodi sve bolja jedriličarska imena. Ove godine na regati će učestvovati poznati svjetski jedriličar Tomislav Bašić koji je rangiran kao 18. na Svjetskoj Match Race ljestvici. Pored njega, na regati će učestvovati još nekoliko imena koja su upisana ISAF (International Sailing Federation/Međunarodna jedriličarska federacija) tabeli. PMYC će na tivatskoj regati imati i svoj tim koji će uz jaku konkurenciju imati i privilegiju da jedri uz velika imena svjetskog jedriličarstva.
Takmičenje će suditi internacionalne sudije Neven Baran (Hrvatska) i Lorenz Walch (Njemačka), a svečano proglašenje pobjednika je u nedjelju, 22. marta sa početkom u 19:30 u Jahting klubu Porto Montenegra.
Selektorka čuvenog “Sterijinog pozorja” Marina Milivojević Mađarev uvrstila je pozorišnu predstavu “Providenca” tivatskog Centra za kulturu u selekciju nacionalne drame i pozorišta u konkurenciji devet predstava. Tivatskoj pozorišnoj produkciji ukazana je čast da otvori 60.”Sterijino pozorje” nastupom na velikoj sceni Srpskog narodnog pozorišta u Novom Sadu 26.maja.
„Providencu” je po tekstu Stevana Koprivice, režirao Egon Savin.
“ Centar za kulturu Tivat, Stevan Koprivica i Egon Savin napravili su uspješan spoj motiva i likova iz Čehovljeve drame “Ujka Vanja” i mediteranske melanholije. Odavno nismo imali prilike da gledamo predstavu koja slika imploziju ljudskih osećanja. Junaci “Providence” međusobno se iscrpljuju u ljubavnim mnogouglovima, nesvjesni aviona koji nadleće i koji nagoveštava novo, surovije vreme. Riječ je o pravoj pozorišnoj studiji osećanja ljubavi koja pokazuje da je ljubav kompleksno osećanje koje ima svoje svjetle, ali i tamne valere. U pozorišnom smislu “Providenca” je rađena u najboljem izdanju dramskog teatra – psihološki utemeljeni likovi i suptilno vođena radnja” – obrazložila je selektorka Marina Milivojević Mađarev.
