Udruženje Korina je zajedno sa organizacijama Ruka-Šapi, sPas i Društvom za zaštitu životinja Podgorica podnijelo predlog za izmjenu i dopunu Krivičnog zakonika po kojem bi se povećale sadašnje kazne za mučenje i ubijanje životinja i uvela nova krivična djela.
Oni traže da se za krivično djelo ubijanje, povređivanje, mučenje ili zlostavljanje životinje, poveća sadašnja granica od jedne godine zatvora na dvije godine.
“Takođe smo dodali i novu odrednicu „zlostavljanje životinje na drugi način”, kako bi se obuhvatilo i seksualno zlostavljanje. Takođe smo tražili da se napravi posebna razlika ukoliko se radi o ubijanju, mučenju ili povrijeđivanju vedeg broja životinja, što bi se kažnjavalo zatvorom od šest mjeseci do pet godina, kao i djela učinjena u odnosu na životinje koje pripadaju posebno zaštićenim životinjskim vrstama. Ono što bi bila velika novina u crnogorskom zakonodavstvu ukoliko se ovi predlozi usvoje jeste što bi prvi put krivična djela postalo organizovanje borbi životinja, napuštanje životinja kao i držanje životinja u tegobnim uslovima tokom dužeg vremena, a predviđeno je i oduzimanje životinje u tom slučaju”, saopšteno je iz Udruženja Korina.
U pitanju je dvadeset peta glava Zakonika koja opisuje krivična djela protiv životne sredine i uređenja prostora, odnosno član 309 koji definiše ubijanje i mučenje životinja i razaranje njihovog staništa. Ministarstvo pravde je krajem prošle godine počelo sa radom na izmjenama i dopunama Krivičnog zakonika osnivanjem radne grupe, koja trenutno radi na utvrđivanju nacrta teksta.
“Naše organizacije su pred poslednji sastanak radne grupe podnijele predlog direktno Ministarstvu pravde, kao i predstavnici civilnog sektora u radnoj grupi Maji Raičević iz nevladine organizacije Centar za ženska prava. Slučajevi mučenja i ubijanja životinja suprotno propisima se vrlo vjerovatno dešavaju mnogo češće nego što je to zabilježeno i/ili prijavljeno. Međutim, čak i kada određeni slučaj bude prijavljen, dosadašnja praksa crnogorskog pravosuđa pokazuje da Osnovno državno tužilaštvo uglavnom primjenjuje institut odloženog krivičnog gonjenja, dok se osnovni sudovi u slučaju izricanja osuđujuće presude odlučuju na uslovne kazne, što potencijalno ohrabruje počinioce da se mnogo lakše odluče na trovanje, vješanje, pucanje ili borbe životinja, kao i na njihovo seksualno zlostavljanje (npr. zabilježena bestijalnost usred dana pored dječjeg igrališta u Nikšiću 2019. godine)”, dodaju u saopštenju.
Rad pravosuđa jedne zemlje je od velike važnosti za cjelokupnu vladavinu prava. Nažalost, životinje nemaju pravo na advokate. Sve što imaju je član 309 Krivičnog zakonika, ističu u Korini. Međutim, u prethodnom periodu je kroz praksu postalo jasno da sudije i tužioci ne uzimaju slučajeve mučenja i ubijanja životinja za ozbiljno.
“Manjkavosti koje se javljaju u aktuelnom zakonskom rješenju otvaraju prostor za ovakvo djelovanje pravosuđa, stoga smatramo da je potrebno revidirati član 309 kako bi se proširio obim propisanih sankcija, ali i uvela nova krivična djela koja su prepoznata u svakodnevnom životu kao stvarna i veoma zastupljena postupanja na štetu životinja koja dovode do njihovog mučenja i smrti. Borbe pasa u crnogorskom zakonodavstvu su klasifikovane kao prekršaj Zakonom o zaštiti dobrobiti životinja, što ih izjednačava sa neuklanjanjem izmeta kućnog ljubimca sa javnih površina, za koji je za fizičko lice propisana novčana kazna od 60 do 3000 eura. Zabilježen je jedan slučaj kažnjavanja lica zbog organizovanja borbe pasa 2009. godine”, navode oni.
Tada je zbog organizovanja borbe pasa u improvizovanom ringu na Barutani kažnjen Nikšićanin N.B. novčanom kaznom od hiljadu eura. Prema saznanjima tima Korina Animals, taj Nikšičanin se i dan-danas nesmetano bavi odgajanjem pasa i organizovanjem borbi.
“Ova lica se gotovo po pravilu bave i drugim unosnim kriminalnim aktivnostima, tako da čak i kada bi bili novčano kažnjeni (što se po pravilu ne dešava), te kazne ne bi osjetili, jer su one višestruko niže od zarade koje sa sobom nose borbe pasa. Ni za jedan od slučajeva mučenja i ubijanja životinja u poslednje dvije-tri godine nije izrečena bezuslovna zatvorska kazna, čak i onda kada je počinilac priznao djelo, a slučaj bio snimljen na kameri (npr. trovanje vlasničkog psa u Donjoj Gorici). Crna Gora je prva u regionu krenula u izradu Strategije za kontrolu populacije pasa. Kao ključni uzrok svih problema koji se javljaju u vezi sa populacijom pasa (kudnih ljubimaca i bezdomnih pasa) prepoznato je napuštanje, odnosno odricanje od odgovornosti za dalju brigu, što se takođe odnosi i na napuštanje domaćih i divljih životinja”, pojašnjavaju u Korni.
Tim činom napuštene životinje postaju izložene patnji, stresu i ugroženoj cjelokupnoj dobrobiti. Napuštene životinje koje se slobodno kredu na javnim površinama su potencijalni prenosnici ili uzročnici zaraznih bolesti, saobradajnih nesreda, napada na ljude (npr. svakodnevni napadi pasa na ljude u gradskim sredinama ili pasa na domade životinje u ruralnim područjima) itd. čime se ugrožavaju imovina, zdravlje i životi ljudi i drugih životinja.
U predloženim rješenjima je konsultovana uporedna praksa zemalja Zapadnog Balkana sa kojima Crna Gora dijeli zajedničko pravno nasleđe, koja su prilagođena realnoj situaciji u našoj zemlji. Usvajanjem ovog predloga, Crna Gora de dobiti inovativno zakonodavno rješenje usklađeno sa savremenom uporednom pravnom praksom čime de potvrditi svoju vodeću poziciju u regionu u ovoj oblasti, zaključuju u saopštenju.
