Pandemija se negativno odrazila na privredu, a posebno na ključne generatore ekonomskog rasta, poput turizma u kom su prihodi umanjeni 88 odsto. Negativne trendove bilježi sabraćaj (pad prihoda od 30,5 odsto), promet u trgovini na malo (18,3 odsto), građevinskom sektoru (devet odsto), pokazala je analiza “Crnogorska privreda u 2020. godini”, koju je napravila Stručna služba Privredne komore Crne Gore PKCCG, a koja je predstavljena na sjedniic Skupštine ove asocijacije.
Dokument sadrži pregled stanja ekonomije kroz sagledavanje makroekonomskih pokazatelja, uticaj pandemije na privredu, poslovanje po sektorima, obrazovanje i zakonodavni okvir, te preporuke za unapređenje poslovnog ambijenta.
Analiza je pokazala da je industrijska proizvodnja je za deset mjeseci 2020. bila na istom nivou u odnosu na uporedni period prethodne godine. Minimalne posljedice na poslovanje zabilježene su u ICT sektoru, koji je imao izuzetno značajnu ulogu u prevazilaženju izazova nastalih kao posljedica pandemije.
Među preporukama koje se navode u Analizi su potreba dalje reforme privrednog zakonodavstva u cilju stvaranja atraktivnog investicionog ambijenta, nastavak uključivanja svih oblika neformalnih ekonomskih aktivnosti u legalne tokove, dalje smanjenje doprinosa na zarade, utvrđivanje manjeg raspona poreske stope do 0,5 odsto tržišne vrijednosti nepokretnosti, oslobađanje privrednih subjekata od plaćanja poreza na nepokretnosti za period u kojem im je bilo zabranjeno ili ograničeno obavljanje djelatnosti, kao i poreza na dobit u slučaju reinvestiranja u proširenje proizvodnih kapaciteta i unapređenje tehnološkog procesa.
Privrednici traže skraćenje roka povraćaja PDV-a na 30 dana, razmatranje mogućnosti uvođenja novih kreditnih instrumenta podrške, donošenje sveobuhvatnog seta mjera za podsticanje digitalnog poslovanja, nastavak aktivnosti reforme obrazovanja, sa akcentom na dualno obrazovanje.
– Neophodno je nastaviti sa implementacijom Trećeg paketa mjera podrške privredi, nastaviti subvencionisanje zarada u ugroženim sektorima, usmjeravati kapitalne projekte na način da podstiču ravnomjeran regionalni razvoj, te dodatno unaprijediti programe podrške u cilju valorizacije preduzetničkog potencijala žena i mladih – saopšteno je na sjednici.
