Zaštita i unapređenje biodiverziteta planine i ruralni razvoj seoskih naselja na Orjenu glavni je zadatak Parka prirode “Orjen” koji je, prije tri godine, osnovala Opština Herceg Novi.
“Iako je Orjen, pogotovo selo Crkvice, poznato po rekordnim godišnjim padavinama, na tom području nema izvora, pa se mještani seoskih naselja snabdijevaju vodom iz bistijerni i to je otežavajuća okolnost u razvoju seoskog turizma”, kaže direktorica Parka prirode Milja Vitorović.
Neophodno je, kaže Vitorović, uraditi projekat za izradu vještačkih jezera pošto postoje stari majdani i to je početni korak, a predstavljali bi i turističku atrakciju. U proteklom periodu dosta je učinjeno na uključivanju mještana u ponudu parka. U okviru međunarodnog projekta edukovani su mještani i održane radionice na temu izrada suvenira i priprema gastro suvenira za turiste. Formiran je i eko kutak za prodaju proizvoda.
Kada turisti iz hercegnovskih hotela dođu na Orjen, a riječ je o visokoplatežnim gostima, žele da upoznaju našu kulturu i da probaju domaće specijalitete.
“Stalno nam se javljaju mještani koji su adaptirali svoje objekte, stare kamene kuće i brvnare i važno je kazati da su cijene usluga utvrđene”, rekla je Vitorović.
Park prirode Orjen se prostire na osam hiljada hektara na prostoru Herceg Novog i dobra je saradnja sa bosansko hercegovačkom stranom čije je sjedište u Trebinju što je posebno važno u slučaju zaštite planine od požara. Na području parka su sela Kruševice, Vrbanj, dio sela Mokrine, zatim Žlijeb i Ubli.
“Za bolji život na tom području neophodno je i rekonstruisati put do naselja”, rekla je Vitorović.
Među mještankama koje učestvuju u projekte razvoja seoskog turizma je i preduzimljiva Jelena Kosić iz sela Mokrine.
“Moja ideja je bila izrada sapuna koji ima obilježje Orjena. Pravi se domaći sapun koji nema hemije i veoma je tražen od strane turista koji pohode Orjen. Želja nam je da osnujemo i firmu i da posjedujemo mali prodajni objekat, a uslov je i povećanje proizvodnje”, rekla je Kosić.
Za razvoj seoskog turizma uslov je proizvodnja domaćih poljoprivrednih proizvoda. Primjera radi, selo Kruševice nekada je bilo poznato po proizvodnji povrća, posebno šargarepe koju su prodavali slovenačkim kombinatima.
/Gojko Jovanović, Radio Crne Gore/
